Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp giúp học sinh lớp 4 + 5 học tốt phần tập làm văn miêu tả

Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp giúp học sinh lớp 4 + 5 học tốt phần tập làm văn miêu tả

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI :

1. Cơ sở lý luận :

Như chúng ta đã biết trong đời sống, muốn mọi người cùng nhận ra những điều mình thấy, đã sống chúng ta phải miêu tả.

 Trong văn học, các truyện ngắn, truyện dài, các bài ký, tùy bút thường được xây dựng trên nhiều đoạn văn miêu tả. Ngay cả khi viết văn nghị luận, hay viết thư, nhiều lúc người ta cũng đan chen vào những đoạn miêu tả.

Vậy ta có thể khẳng định rằng : “ Thể loại văn miêu tả chiếm một vị trí hết sức quan trọng trong sáng tác cũng như trong đời sống sinh hoạt của con người”.

2. Cơ sở thực tiễn :

Hiện nay trong các nhà trường phổ thông cơ sở ( Tiểu học ), việc dạy phân môn tập làm văn đã có nhiều tiến bộ, đã có nhiều đổi mới theo hướng tích cực hơn. Song bên cạnh đó cũng còn không ít tồn tại, thiếu sót. Việc dạy học thụ động, đối phó còn có tính chất tràn lan, việc chú trọng tìm ra cách dạy – cách học hợp lý nhằm để phát triển đúng năng lực học văn cho học sinh là còn quá yếu và điều đặc biệt hơn khi học tập làm văn việc xác định rõ vai trò thiết yếu, tầm quan trọng đặc biệt của mỗi thể loại lại chưa được giáo viên, học sinh chú trọng.

Chính từ những cơ sở lí luận và thực tiễn ở trên mà nhóm đề tài chúng tôi đã nảy ra ý tưởng và chọn sáng kiến là cần xây dựng “Phương pháp giúp học sinh lớp 4 + 5 học tốt phần tập làm văn miêu tả”

 

doc 13 trang Người đăng haiphuong68 Lượt xem 556Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp giúp học sinh lớp 4 + 5 học tốt phần tập làm văn miêu tả", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Sáng kiến kinh nghiệm
Phương pháp giúp học sinh lớp 4 + 5 học tốt phần tập làm văn miêu tả
I. Lý do chọn đề tài :
1. Cơ sở lý luận :
Như chúng ta đã biết trong đời sống, muốn mọi người cùng nhận ra những điều mình thấy, đã sốngchúng ta phải miêu tả. 
 Trong văn học, các truyện ngắn, truyện dài, các bài ký, tùy bútthường được xây dựng trên nhiều đoạn văn miêu tả. Ngay cả khi viết văn nghị luận, hay viết thư, nhiều lúc người ta cũng đan chen vào những đoạn miêu tả. 
Vậy ta có thể khẳng định rằng : “ Thể loại văn miêu tả chiếm một vị trí hết sức quan trọng trong sáng tác cũng như trong đời sống sinh hoạt của con người”.
2. Cơ sở thực tiễn :
Hiện nay trong các nhà trường phổ thông cơ sở ( Tiểu học ), việc dạy phân môn tập làm văn đã có nhiều tiến bộ, đã có nhiều đổi mới theo hướng tích cực hơn. Song bên cạnh đó cũng còn không ít tồn tại, thiếu sót. Việc dạy học thụ động, đối phó còn có tính chất tràn lan, việc chú trọng tìm ra cách dạy – cách học hợp lý nhằm để phát triển đúng năng lực học văn cho học sinh là còn quá yếu và điều đặc biệt hơn khi học tập làm văn việc xác định rõ vai trò thiết yếu, tầm quan trọng đặc biệt của mỗi thể loại lại chưa được giáo viên, học sinh chú trọng.
Chính từ những cơ sở lí luận và thực tiễn ở trên mà nhóm đề tài chúng tôi đã nảy ra ý tưởng và chọn sáng kiến là cần xây dựng “Phương pháp giúp học sinh lớp 4 + 5 học tốt phần tập làm văn miêu tả”
II. Thực trạng :
Việc dạy học tập làm văn miêu tả ở lớp bốn, năm đã có nhiều điểm tốt, mang lại một số kết quả nhất định nhưng bên cạnh đó còn có nhiều điều băn khoăn, trăn trở. Qua quá trình giảng dạy, kiểm tra đánh giá học sinh chúng tôi nhận thấy :
Trong quá trình học tập, năng lực viết văn của các em còn có rất nhiều hạn chế, cụ thể :
+ Bài làm của các em quá khô khan, lời văn hết sức thô, việc liên kết các từ ngữ thành câu; câu thành đoạn còn quá vụng về và lủng củng.
+ Một số em có bài văn viết có vẻ trôi chảy, nhưng kiểm tra kĩ thì những bài văn đó hầu như các em vay mượn, sao chép gần như hoàn toàn từ cơ sở của các bài văn mẫu
+ Có nhiều bài viết của học sinh không thể chấp nhận được khi thấy các em sử dụng vốn từ hết sức thiếu chính xác.
Viết một bài văn của thể loại văn miêu tả mà nội dung hết sức sáo rỗng, câu từ hết sức đơn sơ không được trau chuốt. Quá trình làm bài các em không biết dùng nghệ thuật để làm nổi bật đối tượng nên bài văn khô khan, miêu tả sự vật còn mang tính liệt kê, cách viết ít sáng tạo. Học sinh chưa biết chọn đặc điểm cốt lõi của sự vật để làm nổi bật sự vật đó
III. Nguyên nhân của thực trạng trên :
Qua quá trình nhìn nhận thực trạng trên với trách nhiệm của những người giáo viên trực tiếp đứng trên bục giảng, chúng tôi không tránh khỏi những băn khoăn và lo lắng. Chính vì vậy mà nhiều câu hỏi và tình huống đặt ra cho chúng tôi là làm thế nào để giúp các em học tốt môn tập làm văn nói chung và phần tập làm văn miêu tả nói riêng? 
Từ nhận thức đó chúng tôi thấy hướng giải quyết là cần phải tìm hiểu kĩ nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, sau đó cùng nhau xây dựng biện pháp khắc phục và sau một thời gian tìm hiểu chúng tôi đã tìm ra được một số nguyên nhân chính dẫn đến việc học yếu môn tập làm văn nói chung và phần tập làm văn miêu tả nói riêng của học sinh đó là :
1. Về học sinh :
* Nguyên nhân thứ nhất :
 Nhìn chung các em chưa có phương pháp làm bài, việc nhận diện từng thể loại tập làm văn chưa cụ thể. Cấu trúc bài viết của mỗi thể loại các em, nắm chưa vững, còn mập mò dẫn đến các em làm bài yếu.
* Nguyên nhân thứ 2 :
Trong quá trình tìm hiểu chúng tôi nhận thấy rằng vốn từ ngữ của đại đa số học sinh còn nghèo so với yêu cầu cần đạt của từng khối lớp mà các em đang theo học. Chính vì vậy mà các em thiếu hẳn đi một yếu tố quan trọng nhất khi làm tập làm văn. Từ đó chúng ta thấy ngay việc học tập các môn học và đặc biệt là các phân môn trong môn Tiếng Việt chưa được các em chú trọng ( Chứng tỏ các em đã thiếu hụt trầm trọng về kiến thức của phân môn chính tả, luyện từ và câu, tập đọc)
* Nguyên nhân thứ 3 :
Với đối tượng học sinh của trường chúng tôi hầu hết toàn bộ là con em nông thôn, việc tiếp xúc với thế giới xung quanh tuy nhiều nhưng việc quan sát và cách quan sát thực tế về các sự vật, hiện tượng cần miêu tả chưa được chú trọng, nếu có thì các em cũng chưa biết quan sát. Thực tế qua một số bài viết đã phản ánh rất rõ, các em quan sát chưa có trọng tâm, chủ đích mà còn tràn lan, các em chưa biết chọn nét tiêu biểu, nổi bật để quan sát, miêu tả. 
Mặt khác do điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, các điều kiện phục vụ cho công tác học tập của các em còn quá thiếu thốn vì vậy mà ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập của các em.
2. Về giáo viên :
Nhìn chung với vai trò là người giáo viên cũng như do nhu cầu đòi hỏi của sự phát triển chung của ngành, của xã hội nhiều đồng chí giáo viên đã hết sức lo lắng, có trách nhiệm, tâm huyết với nghề nghiệp. Họ luôn không ngừng tự học, tự bồi dưỡng, luôn tìm hiểu đổi mới phương pháp và hình thức dạy học để đưa chất lượng dạy học ngày một được nâng cao. Song bên cạnh đó cũng không ít giáo viên còn chưa chuyên tâm với công việc, giảng dạy còn hời hợt vì vậy hiệu quả chưa cao.
Đặc biệt còn có một số giáo viên do trình độ chuyên môn cũng như nghiệp vụ sư phạm có hạn nên cũng chưa tìm ra hướng dạy - học thích hợp để nâng cao hiệu quả dạy học tập làm văn, cụ thể là phần tập làm văn miêu tả mà chúng tôi đề cập trong phần viết này.
Với cách nhìn nhận đó chúng tôi thấy rằng những nguyên nhân tồn tại của hầu hết các giáo viên khi dạy dạng bài tập làm văn miêu tả là :
* Nguyên nhân thứ nhất :
+ Quá trình soạn giảng và lên lớp chưa được chú trọng đầu tư thích đáng. Cách xây dựng thiết kế bài dạy của giáo viên hết sức đơn điệu, khô khan chưa mở rộng, đào sâu kiến thức, chưa đa dạng trong cách viết đoạn mở bài, thân bài hay kết luận.
+ Giảng dạy rập khuôn theo hướng dẫn, thiết kế mẫu có sẵn, cho dù những nội dung chưa phù hợp với đối tượng học sinh và với từng vùng miền.
+ Giáo viên dạy học sinh theo lối học tủ, thuộc từng câu, từng đoạn, một bài mẫu nào đó với cách học máy móc, học vẹt
	+ Cách nhìn nhận về từng tiết dạy như : Viết đoạn mở bài - thân bài - kết bài , Lập dàn ý, làm viết hay tiết trả bài của giáo viên chưa rõ ràng, còn qua loa đại khái cho xong nhiệm vụ, chứ chưa được đầu tư một cách thực sự, chưa được nghiên cứu một cách cụ thể chi tiết để cung cấp cho học sinh một cách đúng mực.
* Nguyên nhân thứ hai :
Vẫn biết rằng các môn học khác cũng như các phân môn như : Tập đọc ; luyện từ và câu; chính tả trong môn Tiếng Việt là cơ sở, là nền tảng cho việc học tốt cho môn tập làm văn thế nhưng hầu hết các giáo viên chưa chú ý đến điều này dẫn đến quá trình làm bài của học sinh không có vốn từ, cơ sở lý luận trong cách viết dẫn đến bài viết sáo rỗng, khô khan.
* Nguyên nhân thứ ba :
	Chúng tôi nhận thấy quá trình dạy học tập làm văn nói chung và phần văn miêu tả nói riêng thì tiết trả bài cũng hết sức quan trọng, bởi qua tiết trả bài người giáo viên có thể giúp học sinh hoàn chỉnh bài viết của mình một cách tốt nhất. Vì trong tiết trả bài các em được chữa các lỗi mắc phải như : Lỗi chính tả, dùng từ đặt câu, liên kết câu, đoạn Được nghe và cảm nhận cách viết qua bài viết tiêu biểu của các bạn. Tuy vậy giáo viên vẫn quá chủ quan về tiết trả bài, không chú trọng, chữa bài hết sức qua loa và sơ sài.
3. Về phía phụ huynh học sinh :
Nhìn chung phong trào khuyến học đã khơi dậy được phong trào học tập hết sức lớn rộng trong cộng đồng dân cư. Song bên cạnh đó cón có rất nhiều phụ huynh nhận thức còn quá kém, mơ hồ trong việc học tập của con em mình. Chính vì thế mà chưa có sự đầu tư rõ ràng, cụ thể. Nhiều phụ huynh còn phó mặc con cái của mình cho nhà trường như hình thức khoán trắng.
***Từ thực trạng của việc học tập thể loại tập làm văn miêu tả của học sinh, với cơ sở xác định rõ các nguyên nhân ở trên. Chúng tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng học sinh học phần tập làm văn miêu tả trên các lớp : 4A, 4C; 5A ( Lớp Thực nghiệm) và các lớp đối chứng là 4B; 4D; 5B kết quả thu được như sau :
Lần 1 :
Lớp
Tổng số
Giỏi
Khá
TBình
Yếu
TS
TL
TS
TL
TS
TL
TS
TL
4A
26
6
23,1
8
30,8
10
38,4
2
7.7
4C
29
0
0
4
13,8
18
62,1
7
24,1
5A
33
0
0
4
12,1
19
57.6
10
30,3
4B
29
0
0
3
10,3
18
62,1
8
27,6
4D
28
1
3,6
2
7,2
16
57,1
9
32,1
5B
34
1
2,9
5
14,7
19
55,9
9
26,5
IV, Biên pháp khắc phục :
Đứng trước thực trạng và một kết quả đáng lo ngại đó, cũng từ những nguyên nhân cơ bản đã nêu ở trên, với quan điểm nhất quán của nhóm đề tài theo phương châm dạy học đúng theo câu nói của cổ nhân xưa “ Trong bụng chưa có ba vạn quyển sách, trong mắt chưa có núi sông kì lạ của thiên hạ thì chưa học được văn”, từ đó chúng tôi đã trình bày cụ thể các nội dung với hội đồng chuyên môn nhà trường và xin ý kiến chỉ đạo giúp đỡ. 
 Mặt khác chúng tôi đã triển khai họp các thành viên trong nhóm đề tài cùng phân tích, thảo luận đưa ra hướng giải quyết; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên để xây dựng biện pháp nâng cao chất lượng việc dạy - học tập làm văn phần văn miêu tả ở lớp 4 + 5.
 Được sự tư vấn sát sao của hội đồng chuyên môn nhà trường, của các đồng nghiệp nhóm đề tài chúng tôi đã xây dựng nên một số biện pháp khắc phục cụ thể như sau :
* Biện pháp thứ nhất : Làm giàu vốn từ và bổ trợ kiến thức tập làm văn cho học sinh qua các môn học.
+ Xây dựng kế hoạch dạy học cụ thể, chi tiết cho các môn học đặc biệt các phân môn trong môn học Tiếng Việt, tích hợp kiến thức theo mục tiêu yêu cầu cần đạt của môn học đồng thời theo hướng bổ trợ kiến thức cho phân môn tập làm văn đặc biệt là phần tập làm văn miêu tả. Cụ thể : 
-Tập trung cụ thể hoá nội dung từng tiết dạy của các môn học theo hướng đảm bảo tốt các yêu cầu cần đạt cho học sinh theo đúng khối lớp mình phụ trách. Trên cơ sở đó chúng tôi xác định rõ những nội dung nào của môn học góp phần bổ trợ đắc lực cho phân môn tập làm văn để có hướng tích hợp yêu cầu học sinh nắm rõ những nội dung cần thiết đó.
Ví dụ : Khi dạy bài tập đọc “ Sầu riêng”, giáo viên không chỉ dừng lại ở việc dạy tập đọc, mà cái cao hơn ở đây là phải hướng học sinh tìm ra được bài văn trên được viết theo thể loại nào ? Trình tự miêu tả là gì ? Nhận ra được nét đặc sắc trong cách miêu tả của tác giả ( Ví dụ : Cách dùng từ của tác giả chẳng hạn ). Bài văn đã được vận ... ăng quê em .
Lũy tre xanh đầu xóm.
Con đê dài.
Ví dụ 3: Trong đoạn văn tả cảnh vật sau cơn mưa có bạn đã viết : “ ánh nắng trải dài trên những đồng lúa xanh rờn, ánh nắng chiếu trên những nhành cây, ánh nắng chan hòa trên sông. Trong vườn, từng luống rau xanh non đón nắng vàng, chị gà mái mơ dẫn đàn con đi kiếm mồi, đàn con của chị chạy tung tăng hết chỗ nọ sang chỗ kia”. 
Em hãy sử dụng biện pháp nhân hóa diễn đạt lại các câu văn để đoạn văn sinh động.
	Qua ví dụ 4, yêu cầu học sinh ngoài việc nắm được cách sử dụng biện pháp nhân hóa trong viết câu còn phải biết cách liên kết các câu lại để trở thành một đoạn văn hoàn chỉnh hay và hấp dẫn, có thể gây được sự chú ý cho người đọc, người nghe.
* Biện pháp thứ tư: Phương pháp dạy tiết trả bài có hiệu quả.
	+ Bước chuẩn bị của giáo viên.
	- Giáo viên chấm bài làm văn của học sinh thật kỹ, cận thận nhằm phát hiện những ưu điểm của bài văn: Bài hay, câu hay, ý hay, dùng từ sáng tạo, hình ảnh bố cục chặt chẽ và nắm chắc những lỗi phổ biến các em thường mắc phải: Dùng từ chưa chính xác, câu văn chưa hoàn chỉnh, thiếu hoặc thừa thành phần chủ - vị, chưa rõ nghĩa, lặp từ, lặp ý hoặc thừa thành phần không cần thiết. Tất cả những ưu - khuyết điểm đó giáo viên cần ghi cụ thể để làm cơ sở cho việc chữa bài. Cần có sổ ghi lỗi mắc phải của học sinh.
	- Trong chấm bài, giáo viên chọn ra một số bài tiêu biểu nhất của lớp để đọc cho các em nghe và tham khảo.
	- Chuẩn bị hệ thống câu hỏi gợi mở để giúp học sinh chữa bài.
	+ Quá trình thực hiện tiết dạy.
	- Giáo viên giúp học sinh xác định lại trọng tâm của đề.
	- Đánh giá nhận xét chung ưu khuyết điểm của bài làm lần này. Nêu số bài được xếp loại giỏi - khá- trung bình- yếu để khi trả bài các em tự đánh giá mình thuộc loại nào mà có hướng rèn luyện tiếp.
	Trả bài cho học sinh trước khi chữa lỗi.
	- Chữa lỗi sai :
	Đây là khâu quan trọng hàng đầu của tiết dạy, học sinh có thể nhận được cái sai, cái chưa được, có tìm được cách sửa chữa lỗi hợp lý không chính là ở khâu này. Vì vậy đòi hỏi cao ở người giáo viên về nhiều mặt, chẳng những về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, mà còn cả kiến thức văn hóa, vốn kiến thức Tiếng Việt và đặc biệt là năng lực sư phạm (Thông qua hệ thống câu hỏi dẫn dắt, gợi mở – xử lý tình huống sư phạm) giúp học sinh tự phát hiện và cùng nhau sữa chữa đúng.
	* Chữa lỗi về dùng từ : Giáo viên ghi câu văn học sinh dùng từ thiếu chính xác. Học sinh đọc câu văn và nhận xét.
	Ví dụ: Đề bài : Tả chú gà trống ( Lớp 4)
Có học sinh viết: “ Chú gà trống vỗ cánh bạch bạch”. Xét về góc độ ngữ nghĩa, cú pháp thì câu văn hoàn toàn đúng, song từ “bạch bạch” Là từ tượng thanh, chỉ cho ta nghe âm thanh khi chú gà trống vỗ cánh, nhưng chưa toát lên được vẽ oai vệ của chú gà trống qua đôi cánh. Giáo viên gợi mở giúp học sinh tìm được từ thay thế “ Phành phạch”, vừa gợi tả âm thanh vừa gợi cho ta thấy hình ảnh đôi cánh chú gà trống vừa mạnh vừa khỏe.
	* Chữa lỗi câu: Lỗi về câu có rất nhiều dạng, song khi chữa giáo viên không thể chữa dàn trải vì thời gian có hạn. Cần chọn lựa từng loại sai để sửa, lỗi khác dành vào tiết sau, có kế hoạch từng bước chắc chắn.
	Ví dụ1: Tả một người bạn tốt được nhiều người yêu quý có học sinh viết: “ Bạn Hà thương yêu” Giáo viên dùng câu hỏi gợi mở giúp học sinh phát hiện lỗi sai của câu là chưa đủ thông tin, chưa rõ nghĩa. Bạn Hà thương yêu ai ? Học sinh bổ sung nhiều ý khác nhau: Bạn Hà thương yêu mọi người - các em nhỏ tật nguyền-cụ già ,chú bộ đội,  .
Ví dụ 2 Tả chiếc cặp của em.
Có học sinh viết: Em rất thích chiếc cặp, chiếc cặp làm cho sách vở em khỏi bị ướt. Giáo viên nêu câu hỏi: Có thể thay thế từ chiếc cặp thứ hai bằng từ nào? Nhiều ý kiến của các em đưa ra: Có thể thay thế từ chiếc cặp bằng từ nhờ nó - vì nó. Khi đó các em sửa được câu: Em rất thính chiếc cặp, nhờ nó (vì nó) làm cho sách vở em khỏi bị ướt .
Ngoài ra khi chữa bài chúng ta phải giúp học sinh biết sửa lỗi liên kết câu thành đoạn, liên kết đoạn thành bài văn trôi chảy. Điều này cũng hết sức quan trọng khi trình bày một bài tập làm văn miêu tả.
Trong tiết trả bài học sinh biết phát hiện và chữa lỗi bài làm của mình, vấn đề học sinh chữa bài cần được kiểm tra bằng cách cho một số học sinh đọc lại câu sai, từ sai đã được sửa chữa của mình cho lớp nhận xét, đánh giá.
Giáo viên đọc những câu văn hay, sáng tạo - cách mở bài ,kết luận hay - một số bài hay cho học sinh nghe và cùng cảm thụ.
* Biện pháp thứ năm : Tổ chức giao lưu buổi thưởng thức các bài văn tiêu biểu của các bạn học sinh trong khối qua một số buổi sinh hoạt tập thể do khối tổ chức.
	Các thành viên trong nhóm chuyên đề chúng tôi thường xuyên tổ chức mỗi tháng một lần cho học sinh trong toàn khối được thưởng thức nghe một số bài văn tiêu biểu của các bạn viết.
	Chúng tôi thấy hoạt động này đã tạo ra được một phong trào thi đua học tập lẫn nhau giữa các học sinh trong toàn khối và hiệu quả quả của hoạt động hết sức thuyết phục.
* Biện pháp thứ sáu : Tư vấn cho phụ huynh trong công tác học tập của con em mình.
Việc định hướng cho học sinh học tập ở nhà, các bậc phụ huynh cần tạo những điều kiện gì cho học sinh, để các em đạt hiểu quả tốt trong học tập? Chúng tôi nhận thấy vấn đề này không dễ gì để nhiều bậc phụ huynh có thể nhận ra. Chính vì vậy mà qua các buổi họp phụ huynh, chúng tôi đã tư vấn và yêu cầu phụ huynh phải cố gắng tạo mọi điều kiện cho con em về đồ dùng học tập cũng như các điều kiện học tập ở nhà một cách tốt nhất như : (việc bố trí góc học tập, thời gian biểu học tập của các em. Các sinh hoạt của các thành viên trong gia đình nên thế nào là hợp lí mà không ảnh hưởng đến việc học tập của các em)
Ví dụ : Tạo tâm lí học tập cho các em thì bố mẹ có thể cùng thức chưa nên đi ngủ sớm lúc con em mình đang ngồi học bài.
	Qua một quá trình tư vấn chúng tôi nhận thấy nhận thức của rất nhiều bậc phụ huynh đã thay đổi và đặc biệt hơn cả là hiệu quả học tập ở nhà của học sinh được nâng lên một cách rõ rệt.
Tóm lại : khi dạy tập làm văn miêu tả ngoài việc chú trọng từng tiết dạy cụ thể của thể loại ( Quan sát - tìm ý; lập dàn ý; luyện tập viết đoạn; liên kết đoạn thành bài hay tiết trả bài ). Thì chúng ta cũng cần quan tâm đến các vấn đề khác như các biện pháp đề tài đã triển khai. Không chỉ có phương pháp giảng dạy của thầy tốt mà phải chú trọng đến phương pháp học tập của học sinh, có như vậy chúng ta mới phát huy hết khả năng các tố chất sẵn có của học trò.
V. Kết quả đạt được :
Với những biện pháp cụ thể được thể nghiệm gần một năm học của nhóm đề tài chúng tôi. Trong quá trình nghiên cứu đề tài, cũng như việc thực nghiệm công tác giảng dạy theo hướng nghiên cứu chúng tôi nhận thấy các biện pháp đưa ra có tính hiệu quả cao và tương đối rõ rệt, cụ thể :
* Về học sinh:
- Chất lượng khảo sát qua các lần :
Lần 2:
Lớp
Tổng số
Giỏi
Khá
TBình
Yếu
TS
TL
TS
TL
TS
TL
TS
TL
4A
26
15
57,7
6
23,1
5
19,2
0
0
4C
29
2
6,9
6
22,7
18
62,1
3
10,3
5A
33
3
9,1
8
24,2
17
51,5
5
15,2
4B
29
2
6,9
5
19,2
18
62,1
4
13,8
4D
28
1
3,6
3
10,7
16
57,1
8
28,6
5B
34
2
5,9
6
17,7
18
52,9
8
23,5
Lần 3 :
Lớp
Tổng số
Giỏi
Khá
TBình
Yếu
TS
TL
TS
TL
TS
TL
TS
TL
4A
26
 16
61,5
8
30,8
2
7,7
0
0
4C
29
5
17,2
10
34,5
12
41,4
2
6,9
5A
33
6
18,2
9
27,3
15
45,4
3
9,1
4B
29
3
10,3
5
19,2
17
56,7
4
13,8
4D
28
3
10,7
4
14,3
15
57,1
6
17,9
5B
34
2
5,9
6
17,7
21
61,8
5
14,6
- Hiệu quả học tập được nâng lên rõ rệt, phản ánh rõ nét qua các lần thi khảo sát do trường tổ chức khảo nghiệm.
- Giúp các em có một hệ thống về phương pháp làm bài cũng như vốn hiểu biết hết sức phong phú về ngôn từ phục vụ cho phân môn tập làm văn, đặc biệt là thể loại văn miêu tả.
- Cách hình thành phương pháp học tập cho các em nó không chỉ dừng lại ở thể loại tập làm văn miêu tả, mà nó còn được các em vận dụng vào các thể loại tập làm văn khác, các môn học khác.
- Qua đề tài cũng khơi dậy được ở các em tính tò mò, thích khám phá, nhìn thế giới bên ngoài phong phú và đa dạng hơn. 
* Về giáo viên:
- Các thành viên trong nhóm đề tài có một hệ thống thiết kế bài dạy hết sức cụ thể, chi tiết có tính hiệu quả trong dạy học, điều này đã được hội đồng chuyên nhà trường đánh giá rất cao.
- Hiệu quả dạy học của mỗi thành viên ngày một tiến bộ rõ rệt, phương pháp truyền thụ cũng trở nên linh hoạt và có chiều sâu hơn.
- Mỗi một thành viên đều rút ra cho mình một cách nhìn rõ nét hơn , chính xác hơn về đối tượng học sinh của mình, điều này hết sức thuận lợi trong việc tổ chức hoạt động học cho học sinh.
VI. Bài học kinh nghiệm :
Như vậy với quá trình nghiên cứu và viết sáng kiến kinh nghiệm của nhóm đề tài. Chúng tôi đã rút ra một số kinh nghiệm hết sức quý báu trong quá trình dạy học của bản thân là:
- Để giúp học sinh học tốt phần tập làm văn miêu tả nói riêng và các thể loại tập làm văn khác nói chung thì người giáo viên phải biết hướng học sinh vào các hoạt động đa dạng như biện pháp đã đưa ra, chứ không đơn thuần là dạy thật hay ở một bài cụ thể nào đó.
- Hiệu quả dạy học cao nó không chỉ đơn thuần là hoạt động dạy của thầy tốt, mà nó còn phụ thuộc rất lớn vào hoạt động học của trò. Người giáo viên phải biết dung hòa giữa vai trò của thầy và vai trò của học sinh trong cả quá trình dạy học, để hướng hoạt động học tập đến một hiệu quả cao nhất. Học sinh không chỉ thừa hưởng tri thức mà phải có cách chiếm lĩnh tri thức, phải có phương pháp học tập cụ thể và khoa học.
- Trong thể loại tập làm văn miêu tả cũng như các thể loại khác trong phân môn tập làm văn mà kể cả những môn học khác, việc hình thành cho học sinh một cơ sở tri thức và phương pháp học tập ban đầu là hết sức cần thiết. Chính vì vậy chúng ta không nên lơi là vấn đề này trong mỗi tiết học.
- Đỉnh cao của quá trình dạy học là việc tự học, tự rèn luyện, là việc tìm ra con đường học sinh chiếm lĩnh tri thức một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất.
*Tóm lại :
Trên đây là toàn bộ nội dung của đề tài mà nhóm nghiên cứu chúng tôi đã dày công xây dựng. Vẫn biết rằng đề tài đã có nhiều điểm mới rất có tác dụng cho quá trình dạy học, tuy thế đề tài cũng không tránh khỏi nhiều thiều sót. Vậy chúng tôi rất mong muốn hội đồng khoa học cấp trên và các độc giả tìm hiểu và góp ý xây dựng để đề tài có hiệu quả thiết thực hơn.
 Nhóm đề tài :
 Nguyễn Thị Huệ.
 Nguyễn Thị Ngọc.
 Nguyễn Thị Quỳnh.

Tài liệu đính kèm:

  • docSang kien kinh nghiem Hue.doc