Bài giảng Tiếng Việt 4 (Kết nối tri thức) - Bài: Tìm hiểu cách viết bài văn miêu tả cây cối (Tiếp theo)

 Nêu cấu tạo của bài văn miêu 
 tả cây cối.
 Bài văn miêu tả cây cối thường có 3 phần:
 • Mở bài: Tả hoặc giới thiệu bao quát về 
 cây (tên cây, nơi cây mọc)
 • Thân bài: Lần lượt từng bộ phận của cây 
 • Kết bài: Nêu ích lợi của cây ấn tượng đặc 
 biệt hoặc tình cảm của người tả cây. 1. Đọc bài văn dưới đây và trả lời câu hỏi.
 CÂY CÀ CHUA
 Khi những con chim sếu từ thượng nguồn sông Hồng bay dọc lòng sông xuôi về 
nam, đồng cà chua đã chín rộ. Ruộng cà chua đẹp từ lúc trồng cho đến khi thu hái. 
Dưới bàn tay vun bón, tưới tắm của dân làng, cà chua lớn lên trông thấy.
 Cây cà chua vươn những ngọn, những tán toả hết sức mình. Những tầng lá như 
thảm đen, thêu màu xanh, phủ kín mặt ruộng. Rồi từ trong cái chăn hoa gấm xanh 
ấy bỗng hiện thêm những chùm hoa vàng xinh xắn. Hoa điểm xuyết từ gốc lên ngọn, 
hoa sai chi chít. Nắng gửi thêm màu đẹp trên hoa. Hoa như đàn bướm đồng nhỏ bạt 
ngàn chui rúc trong mọi tầng lá của vùng bãi bát ngát.
 Thế rồi hoa biến đi để cây tạo ra những chùm quả nõn. Quả thầm lặng hiện ra 
mang đồng phục với cây mẹ. Quả xum xuê chi chít, quả lớn quả bé vui mắt như đàn 
gà mẹ đông con. Quả ở thân, quả leo nghịch ngợm lên ngọn. Nắng lại đến tạo vị 
thơm vị mát tụ dần trong quả. Mỗi quả cà chua chín là một mặt trời nhỏ, hiền dịu. 
Cà chua thắp đèn lồng trong lùm cây nhỏ bé, báo hiệu riêng gọi người đến hái.
 Cà chua có mặt trong những bữa tiệc sang cho đến những bữa cơm đơn giản nấu 
vội vàng, cà chua còn là quà cho các trẻ em vùng đất bãi.
 (Theo Ngô Văn Phú) a. Tìm phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn trên và 
nêu ý chính của từng phần.
 Khi những con chim sếu từ thượng nguồn sông Hồng bay dọc 
 lòng sông xuôi về nam, đồng cà chua đã chín rộ. Ruộng cà chua 
Mở bài đẹp từ lúc trồng cho đến khi thu hái. Dưới bàn tay vun bón, tưới 
 tắm của dân làng, cà chua lớn lên trông thấy.
 Giới thiệu bao quát về ruộng cà chua (nơi trồng, thời điểm 
 cà chua chín), công lao người vun trồng (khiến cho cà chua 
 lớn lên trông thấy), ấn tượng chung về ruộng cà chua 
 (ruộng cà chua đẹp từ lúc trồng đến khi thu hái). a. Tìm phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn trên và 
 nêu ý chính của từng phần.
 Cây cà chua vươn những ngọn, những tán toả hết sức mình. Những tầng lá như 
 thảm đen, thêu màu xanh, phủ kín mặt ruộng. Rồi từ trong cái chăn hoa gấm xanh 
 ấy bỗng hiện thêm những chùm hoa vàng xinh xắn. Hoa điểm xuyết từ gốc lên 
 ngọn, hoa sai chi chít. Nắng gửi thêm màu đẹp trên hoa. Hoa như đàn bướm đồng 
 nhỏ bạt ngàn chui rúc trong mọi tầng lá của vùng bãi bát ngát.
Thân bài Thế rồi hoa biến đi để cây tạo ra những chùm quả nõn. Quả thầm lặng hiện ra 
 mang đồng phục với cây mẹ. Quả xum xuê chi chít, quả lớn quả bé vui mắt như 
 đàn gà mẹ đông con. Quả ở thân, quả leo nghịch ngợm lên ngọn. Nắng lại đến tạo 
 vị thơm vị mát tụ dần trong quả. Mỗi quả cà chua chín là một mặt trời nhỏ, hiền 
 dịu. Cà chua thắp đèn lồng trong lùm cây nhỏ bé, báo hiệu riêng gọi người đến hái.
 Miêu tả đặc điểm của cây cà chua 
 theo các thời kì phát triển. a. Tìm phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn trên và 
 nêu ý chính của từng phần.
 Cà chua có mặt trong những bữa tiệc sang cho 
 đến những bữa cơm đơn giản nấu vội vàng, cà 
Kết bài chua còn là quà cho các trẻ em vùng đất bãi.
 Bày tỏ cảm nghĩ về quả cà chua (cà chua có 
 mặt trong bữa ăn của mọi nhà, là thứ quà bình 
 dị của trẻ em vùng đất bãi). b. Trong phần thân bài, đặc điểm của cây cà chua được 
miêu tả theo trình tự nào?
Cây cà chua được tả theo trình tự thời gian, 
các thời kỳ sinh trưởng phát triển của cây, 
khi cây còn đang lớn c. Sắp xếp các chi tiết dưới đây theo trình tự phát triển của 
 cây cà chua.
vươn ngọn nở hoa toả tán ra quả quả chín d. Trong bài văn, chi tiết nào cho thấy tác giả tả cây kết hợp 
với tả những sự vật có liên quan đến cây?
Các chi tiết: Nắng gửi thêm màu đẹp trên hoa; Nắng lại 
đến tạo vị thơm vị mát tụ dần trong quả.
Nắng là hiện tượng thiên nhiên có tác động đến cây cà 
chua nắng làm cho sắc hoa cà chua thêm đẹp. Nắng giúp 
cho quả cà chua có vị thơm mát. Lưu ý: Các em đã tìm hiểu các trình tự tả cây, tả 
theo bộ phận của cây và tả cây theo thời gian, theo 
từng thời kỳ phát triển của cây hoặc theo mùa 
xuân, hạ, thu, đông hay từng buổi trong ngày. 
Nhưng khi tả cây theo trình tự thời gian vẫn phải 
kết hợp cả các bộ phận của cây. 2. Em học được những gì về cách tả 
 cây cối từ bài Cây cà chua.
 • Trình tự miêu tả cây (từ lúc cây mới 
 mọc đến lúc cây ra quả, )
 • Cách sử dụng biện pháp so sánh, 
 nhân hóa khi tả lá hoa, tả quả.
 • Bộc lộ rõ tình cảm, cảm xúc của 
 người viết đối với cây. Ghi nhớ:
Ngoài tả lần lượt từng bộ phận của cây, ta 
có thể tả từng đặc điểm của cây theo các 
giai đoạn sinh trưởng phát triển. Có thể 
tả kết hợp sự vật, hoạt động liên quan 
đến cây. Chia sẻ các bài văn miêu tả cây cối mà mình đã 
sưu tầm. Nêu những câu văn mà mình thích 
nhất. LỜI CẢM ƠN
 Chân thành cảm ơn quý thầy cô đã sử dụng tài liệu. Mong quý thầy 
cô sử dụng tài liệu nội bộ và không chia sẻ đi các trang mạng xã hội 
nhé!
 Mong rằng tài liệu này sẽ giúp quý thầy cô gặt hái được nhiều 
thành công trong sự nghiệp trồng người.
 Lớp 5 tới em có tiếp tục soạn Kết nối tri thức và Cánh diều. Rất 
mong được đồng hành cùng quý thầy cô tới hết lớp 5.
 Trong quá trình soạn bài có lỗi nào mong quý thầy cô phản hồi lại 
Zalo hoặc FB giúp em.
• Zalo duy nhất của em: 0972.115.126 (Hương Thảo). Các nick 
 khác ngoài nick này đều là giả mạo.
• Facebook: