Dạy lý thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4

Phần mở đầu
1.Lý do chọn đề tài
1.1.Xuất phát từ tình hình thực tế hiện nay
Hiện nay, nội dung chương trình sách giáo khoa được đổi mới. Chúng ta dạy theo bộ sách mới được thống nhất trong toàn quốc nên việc dạy cho học sinh tiếp thu kiến thức, kĩ năng mới là cần thiết để đáp ứng nhu cầu văn hoá xã hội hiện nay. Dạy văn là cần thiết để giúp trẻ sản sinh ra những văn bản có cảm xúc chân thực khi nói và viết.
1.2.Xuất phát từ khó khăn thực tế
Thực tế cho thấy, nội dung, chương trình của sách mới khác nhiều so với chương trình cũ nên người giáo viên cần nắm bắt được phương pháp dạy bộ môn. Tiếng Việt nói chung và phân môn Tập làm văn nói riêng để giảng dạy có hiệu quả.
Hơn nữa, chương trình, sách giáo khoa được biên soạn theo quan điểm giao tiếp nghĩa là học sinh đựơc luyện nói trong qúa trình giao tiếp. Muốn vậy dạy lý thuyết văn nói chung và lý thuyết văn miêu tả nói riêng như thế nào để giúp học sinh được luyện nói mà nắm được kiến thức cơ bản để viết văn đúng thể loại. Từ khái niệm về thể loại văn, học sinh vận dụng viết văn đúng dạng bài như (miêu tả con vật, miêu tả đồ vật .).
Để học sinh nắm được lí thuyết văn miêu tả, người giáo viên cần sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học kết hợp hình thức tổ chức dạy học phù hợp để học sinh tự chiếm lĩnh kiến thức. Muốn vậy người giáo viên cần có những biện pháp nhất định giúp giờ học đạt hiệu quả cao. 
Thời gian nghiên cứu đề tài có hạn nên tôi chỉ chọn đề tài trong phạm vi hẹp: "Dạy lý thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4" 
1.3. Yêu cầu nâng cao chất lượng phân môn và nghiệp vụ bản thân
Bên cạnh đó, mỗi giáo viên tiểu học cũng cần nâng cao trình độ nghiệp vụ sư phạm có năng lực nhất định để đào tạo thế hệ trẻ thành con người phát triển toàn diện. Bản thân tôi mong muốn được trao đổi kinh nghiệm dạy học với đồng nghiệp giúp mình có nghiệp vụ sư phạm vững vàng hơn.
2.Đối tượng phạm vi nghiên cứu
2.1 Đối tượng
Khảo sát học sinh lớp bốn cũ và học sinh lớp 4 mới. Trường tiểu học Hưng Đạo.
2.2 Phạm vi 
- Dạy lý thuyết văn miêu tả.
- Vì thời gian, điều kiện không cho phép tôi chỉ lựa chọn đề tài: "Dạy lý thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4" để nâng cao chất lượng viết văn miêu tả cho học sinh.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 
3.1. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu các cở sở lí luận và cơ sở thực tiễn của việc dạy Tập làm văn lớp 4 nói chung, hướng dẫn học sinh hình thành khái niệm lý thuyết văn miêu tả nói riêng.
- Nghiên cứu quy trình, nội dung, phương pháp dạy tiết Tập làm văn hình thành khái niệm về lý thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy Tập làm văn lớp 4.
- Tìm hiểu quan điểm biên soạn Tiếng Việt 4.
- Vận dụng để thiết kế bài dạy lý thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4.
- Đề xuất các biện pháp giúp nâng chất lượng tiết dạy lý thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4.
4.Phương pháp nghiên cứu lí luận
4.1 Phân tích các tài liệu dạy học
- Sách giáo khoa Tiếng Việt 4
- Sách giáo viên Tiếng Việt 4
- Vở bài tập Tiếng Việt 4 
4.2 Phương pháp điều tra thực tế
Qua dự giờ, qua khảo sát thực tế .
Qua nghiên cứu sách giáo khoa Tiếng Việt 4, tôi thấy một số bài còn có những câu hỏi mang tính khái quát, khó đối với học sinh.
4.3. Phương pháp dạy thực nghiệm.
Dạy tiết lý thuyết văn miêu tả.
Phần nội dung
Chương 1: Nội dung dạy học phân môn Tập làm văn lớp 4
1.1. Mục tiêu của phân môn Tập làm văn lớp 4
1.1.a. Yêu cầu kiến thức :
*Yêu cầu kiến thức đạt của học sinh lớp 4 ở phân môn Tập làm văn là:
+ Thể loại văn kể chuyện.
- Học sinh phải hiểu thế nào là văn kể chuyện?
- Hiểu được nhân vật trong truyện. Kể lại hành động của nhân vật. Tả ngoại hình của nhân vật trong bài văn kể chuyện. Kể lại lời nói, ý nghĩ của nhân vật.
- Bên cạnh đó học sinh phải hiểu cốt chuyện .
- Biết xây dựng đoạn văn, biết mở bài và biết kết bài trong bài văn kể chuyện. Từ đó, học sinh biết viết và nói một bài văn kể chuyện hoàn chỉnh.
+ Thể loại văn miêu tả.
- Học sinh phải hiểu thế nào là miêu tả?
- Miêu tả đồ vật: Biết cách quan sát, tìm ý, lập dàn ý bài văn miêu tả đồ vật.
- Miêu tả cây cối: Biết cách quan sát, tìm ý, lập dàn ý bài văn miêu tả cây cối.
- Miêu tả con vật : Biết cách quan sát, tìm ý, lập dàn ý bài văn miêu tả con vật. 
+ Các loại văn bản khác:
- Viết thư: Nắm được mục đích của việc viết thư, nội dung cơ bản, cách xưng hô và cách trình bày một bức thư.
- Trao đổi ý kiến với người thân: Xác định được mục đích trao đổi, vai trò trao đổi, lập được dàn ý của bài trao đổi và biết đóng vai trao đổi tự nhiên, tự tin, cử chỉ thích hợp, lời lẽ thuyết phục để đạt được mục đích đề ra.
- Giới thiệu hoạt động địa phương: Biết cách giới thiệu tập quán, trò chơi lễ hội, truyền thống của địa phương, quan sát và trình bày được những đổi mới của quê hương, có ý thức đối với việc xây dựng quê hương.
- Tóm tắt tin tức và điền vào giấy tờ in sau (phiếu khai báo tạm trú, tạm vắng, thư chuyển điện, điện chuyển tiền ...): Biết cách nói tóm tắt tin tức, tự tìm tin, biết điền nội dung cần thiết vào giấy tờ in sẵn. Qua đó học sinh biết ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày.
1.1.b. Yêu cầu kỹ năng.
* Học xong chương trình Tập làm văn lớp 4, học sinh phải có được các kỹ năng làm văn :
+ Kỹ năng định hướng hoạt động giao tiếp:
- Nhận diện loại văn bản.
- Phân tích đề.
+ Kỹ năng lập chương trình hoạt động giao tiếp:
- Xác định dàn ý bài văn đã cho.
- Tìm ý và xếp ý thành dàn ý trong bài văn kể chuyện.
- Quan sát đối tượng, tìm và sắp xếp ý thành dàn ý trong bài văn kể chuyện.
- Quan sát đối tượng, tìm ý sắp xếp ý thành dàn ý trong bài văn miêu tả.
+ Kỹ năng thực hiện hoá hoạt động giao tiếp:
- Xây dựng liên kết các đoạn văn bản thành bài văn.
+ Kỹ năng kiểm tra, đánh giá hoạt động giao tiếp.
- Đối chiếu văn bản nói, viết của bản thân với mục đích giao tiếp và yêu cầu diễn đạt .
- Sửa lỗi về nội dung và hình thức diễn đạt.
1.2. Nội dung của phân môn Tập làm văn trong sách giáo khoa Tiếng Việt 4. 
- Cấu trúc chương trình Tập làm văn lớp 4.
- Sách giáo khoa Tiếng Việt 4 (2 tập) đã thiết kế chương trình Tập làm văn lớp 4 như sau :
Loại văn miêu tả
Số tiết dạy
Kỳ I
Kỳ II
Cả năm
- Kể chuỵện 
19
19
- Miêu tả 
+ Khái niệm 
1
1
+ Miêu tả đồ vật.
6
4
10
+ Miêu tả cây cối.
11
11
+ Miêu tả con vật.
8
8
- Các loại văn bản khác
+ Viết thư 
3
3
+ Trao đổi ý kiến.
2
2
+ Giới thiệu hoạt động 
1
1
+ Tóm tắt tin tức
3
3
- Điền vào giấy tờ in sẵn
3
3
Tổng số
32 tiết
30 tiết
62 tiết
* Lưu ý
- Số tiết trong bảng được thực hiện trong 31 tuần học, không kể 4 tuần ôn tập giữa học kì 1 và cuối học kì.
- Các loại văn bản khác được bố trí dạy xen kẽ với văn kể chuyện, văn miêu tả.
1.3 Quan điểm biên soạn sách giáo khoa
1.3.a Quan điểm dạy giao tiếp
Để thực hiện mục tiêu "Hình thành và phát triển ở học sinh các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt (nghe, nói, đọc,viết) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi", cũng như sách giáo khoa Tiếng Việt ở các lớp khác, sách giáo khoa Tiếng Việt 4 lấy nguyên tắc dạy giao tiếp làm định hướng cơ bản.
Có thể hiểu giao tiếp hoạt động trao đổi tư tưởng, tình cảm, cảm xúc ..... nhằm thiết lập quan hệ, sự hiểu biết hoặc sự cộng tác....giữa các thành viên trong xã hội. Người ta giao tiếp với nhau bằng nhiều phương tiện, nhưng phương tiện thông thường và quan trọng nhất là ngôn ngữ.
Hoạt động giao tiếp bao gồm các hành vi giải mã (nhận thông tin) và kí mã (phát thông tin); trong ngôn ngữ, mỗi hành vi đều có thể được thực hiện bằng hai hình thức là khẩu ngữ (nghe, nói) và bút ngữ (đọc, viết).
Quan điểm dạy giao tiếp được thể hiện trên cả hai phương diện nội dung và phương pháp dạy học. Về nội dung, thông qua các phân môn tập đọc, Kể chuyện, Luyện từ và câu, Chính tả, Tập làm văn, Tiếng Việt 4 tạo ra những môi trường giao tiếp có chọn lọc để học sinh mở rộng vốn từ theo định hướng, trang bị những tri thức nền và phát triển các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt trong giao tiếp. Về phương pháp dạy học, kĩ năng nói trên được dạy thông qua nhiều bài tập mang tính tình huống, phù hợp với những tình huống giao tiếp tự nhiên.
1.3.b Quan điểm tích hợp
Tích hợp nghĩa là tổng hợp trong một đơn vị học, thậm chí một tiết học hay một bài tập nhiều mảng kiến thức và kĩ năng liên quan với nhau nhằm tăng cường hiệu quả giáo dục và tiết kiệm thời gian học tập cho người học. Có thể thực hiện tích hợp theo chiều ngang và chiều dọc.
Tích hợp theo chiều ngang là tích hợp kiến thức Tiếng Việt với các mảng kiến thức về văn học, thiên nhiên, con người và xã hội theo nguyên tắc đồng quy. Hướng tích hợp này được sách Tiếng Việt 4 thực hiện thông qua hệ thống các chủ điểm học tập. Theo quan điểm tích hợp, các phân môn (Tập đọc, Kể chuyện, Chính tả, Luyện từ và Câu, Tập làm văn) trước đây ít gắn bó với nhau, nay được tập hợp lại xung quanh trục chủ điểm và các bài đọc, các nhiệm vụ cung cấp kiến thức và rèn kuyện kĩ năng cũng gắn bó chặt chẽ với nhau hơn trước.
Tích hợp theo chiều dọc là tích hợp ở một đơn vị kiến thức và kĩ năng mới những kiến thức và kĩ năng đã học trước đó theo nguyên tắc đồng tâm (còn gọi là đồng trục hay vòng tròn xoáy trôn ốc). Cụ thể là: Kiến thức và kĩ năng của lớp trên, bậc học trên bao hàm kiến thức và kĩ năng của lớp dưới, bậc học dưới, nhưng cao hơn, sâu hơn kiến thức và kĩ năng của lớp dưới, bậc học dưới.
Dĩ nhiên, trong tích hợp vẫn có điểm nhấn. Không nắm được điểm nhấn này, giáo viên dễ hiểu lệch yêu cầu tích hợp, dẫn tới chỗ sa đà.
1.3.c Quan điểm tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh 
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới chương trình và sách giáo khoa lần này là đổi mới phương pháp dạy và học; chuyển từ phương pháp truyền thụ sang phương pháp tích cực hoá hoạt động của người học, trong đó thầy, cô đóng vai trò người tổ chức hoạt động của học sinh, mỗi học sinh đều được bộc lộ mình và được phát triển.
Thể theo phương pháp tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh, sách giáo khoa Tiếng Việt 4 không trình bày kiến thức như là những kết quả có sẵn mà xây dựng hệ thống câu hỏi, bài tập hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động nhằm chiếm lĩnh kiến thức và phát triển kĩ năng sử dụng Tiếng Việt; sách giáo khoa Tiếng Việt 4 hướng dẫn thầy, có cách thức cụ thể tổ chức các hoạt động này.
1.4 Các phương pháp dạy Tập Làm văn lớp 4
Trong quá trình dạy học phân môn Tập làm văn lớp 4, người giáo ...  đọc lại mẫu
 1 học sinh đọc
Giáo viên giao việc: Các em hãy thảo luận nhóm 4 để hoàn thành các phần tiếp theo (2 phút)
Học sinh thảo luận. 
Đại diện nhóm trình bày
+ Nêu cách tả sự vật thứ hai?
+Những đặc điểm nào của "lạch nước" được miêu tả? Từ ngữ nào miêu tả đặc điểm đó?
Theo em "róc rách" là miêu tả gì?
Học sinh trả lời
Tiếng nước chảy 
Yêu cầu đọc lại toàn bộ bài hai 
Một học sinh đọc 
Giáo viên chốt: Cây sòi, cây cơm nguội, lạch nước là những sự vật mà địa phương chúng ta không có nhưng tác giả Trần Hoài Dương đã sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh để vẽ lại các đặc điểm nổi bạt tiêu biểu, để giúp các em hình dung được sự vật ấy. Đó chính là miêu tả.
Chuyển ý: Để miêu tả các sự vật trên tác giả đã sử dụng những giác quan nào? Các em hãy tìm hiểu bài 3
Bài 3 : Theo em tác giả đã quan sát các sự vật bằng những giác quan nào?
Mắt, tai
Nhấn mạnh: Ngoài các giác quan như tai mắt nhiều khi người ta còn phải sử dụng các giác quan khác. Mũi để ngửi, tay để cầm, lưỡi để nếm.
* Qua các bài tập ở phần nhận xét em hiểu thế nào là miêu tả?
Học sinh trả lời
II - Ghi nhớ
2 học sinh đọc
3. Luyện tập: 17-19 phút
Giáo viên yêu cầu học sinh đọc lại bài "Chú Đất Nung", tìm và gạch chân những câu văn miêu tả
1 học sinh đọc to yêu cầu
học sinh thực hiện
Vì sao em biết đây là câu văn miêu tả?
Vì câu văn đã miêu tả những đặc điểm nổi bật của chàng kị sĩ và nàng công chúa.
Đặc điểm nổi bật đó được miêu tả bằng những từ ngữ nào?
Rất bảnh, cưỡi ngựa tía, dây cương vàng, mặt trắng, mái lầu son
Giáo viên chốt: như vậy các em đã xác định được câu văn miêu tả
Bài 2
Học sinh đọc thầm yêu cầu
1 học sinh đọc to bài "Mưa"
Các em hãy đọc thầm và gạch chân những hình ảnh trong bài
Học sinh thực hiện
+ Trong các hình ảnh trên, em thích hình ảnh nào?
Học sinh nêu
+ Hãy viết lại 1, 2 câu để miêu tả một trong những hình ảnh mà em thích.
Học sinh làm nháp
Giáo viên nhận xét sửa chữa
Học sinh trình bày - nhận xét
Giáo viên chốt: Các em đã làm được bài tập 2 là các em đã biết miêu tả sự vật. Vậy thế nào là miêu tả?
Học sinh trả lời
4. Củng cố, dặn dò
- Thế nào là miêu tả?
- Nhận xét tiết học
Thiết kế bài dạy
Tập làm văn
Cấu tạo của bài văn miêu tả con vật
I. Mục đích 
Hiểu được cấu tạo của bài văn miêu tả con vật gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài.
Lập dàn ý một bài văn miêu tả con vật
II. Đồ dùng: 
GV: Tranh, con mèo
HS: Tranh: Con vật em yêu thích
III. Các hoạt động dạy học
1. Kiểm tra (3-5 phút) học sinh đọc tin và tóm tắt tin tức các em đã học trên bào Nhi đồng hoặc Thiếu Niên tiền phong.
2. Bài mới
a. Giới thiệu bài
b. Hình thành khái niệm (13 -15’)
Giáo viên gọi 2 học sinh đọc bài văn con mèo hung
2 học sinh đọc bài 
Giáo viên treo tranh: Con mèo hung
Học sinh quan sát
Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm đôi 3 yêu cầu đó.
Học sinh thảo luận nhóm đôi
H: Bài văn có mấy đoạn?
4 đoạn
Đoạn 1: Meo.tôi đấy
Đoạn 2: Thà..đáng yêu
Đoạn 3: Có.một tí
Đoạn 4: Con mèo..đấy
H: Nội dung chính của mỗi đoạn văn là gì?
Đoạn 1: Giới thiệu con mèo định tả 
Đoạn 2: Tả hình dáng con mèo 
Đoạn 3: Tả hoạt động, thói quen của con mèo
Đoạn 4: Nêu cảm nghĩ về con mèo
H: Đoạn tả hình dáng con mèo gồm những bộ phận gì?
Bộ lông, màu lông, mắt, bộ ria, bốn chân đẹp, sắc vân đo đỏ, thon thon
H: Bài văn sử dụng từ ngữ nào để miêu tả các bộ phận của con mèo?
- Đẹp, sắc vân đo đỏ, thon thon.
H: Bài văn sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Chỉ ra hình ảnh đó?
- Nghệ thuật so sánh “Bốn chân thì thon thon, bước đi 1 cách nhẹ nhàng như lướt trên mặt đất”
H: Bài văn miêu tả con vật gồm mấy phần? Nội dung chính mỗi phần là gì?
Bài văn miêu tả con vật gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài
1. Mở bài: Giới thiệu con vật được tả
2. Thân bài: Tả hình dáng và các thói quen sinh hoạt, một vài hoạt động chính của con vật.
Giáo viên chốt: Đó chính là cấu tạo của bài văn miêu tả con vật.
Ghi nhớ: SGK
2 học sinh đọc, cả lớp đọc thầm 
1 học sinh nhắc lại
c. Luyện tập
H: Dàn ý thuộc thể loại văn gì?
1 học sinh đọc yêu cầu BT, cả lớp đọc thầm 
Gọi học sinh dùng tranh minh hoạ
3 -5 em nối tiếp nhau giới thiệu
Giới thiệu con vật mình sẽ lập dàn ý 
Em lập dàn ý tả con mèo
Em lập dàn ý tả con chó
Em lập dàn ý tả con trâu
Ghi chú: Chỉ là lập dàn ý, ý chính từng phần, nêu chi tiết cụ thể về hình dáng, hoạt động của con vật
Giáo viên gợi ý
Em có thể chọn lập dàn ý tả một con vật nuôi mà gây cho em ấn tượng đặc biệt. Đó là những con vật nuôi trong gia đình như: Chó, mèo, gà, trâu hoặc những con vật của người thân, hàng xóm mà em có dịp quan sát.
Học sinh lập dàn ý ra nháp
Giáo viên yêu cầu nhận xét
Dàn ý đã đầy đủ các phần chưa? Các chi tiết ở từng ý cụ thể chưa? Cách dùng từ, chọn hình ảnh phù hợp chưa?
Học sinh nêu miệng dàn ý
Giáo viên nhận xét bổ sung, tóm lại
Học sinh nêu miệng dàn ý
Học sinh nhận xét
3. Củng cố, dặn dò (3 phút)
H: Nêu cấu tạo của bài văn miêu tả con vật?
2 -3 học sinh nêu
Đề bài kiểm tra (20’)
Câu 1: Trong bài “Cây gạo” Tiếng Việt 4 trang 32, tác giả miêu tả theo trình tự nào? Đánh dấu x trước câu trả lời đúng.
a. Tả hoa - tả lá - tả quả
b. Tả cây gạo lúc sang xuân - lúc cuối xuân - lúc sang hè..
c. Tả cây gạo từ nhỏ đến lớn
Câu 2: Nhận xét cách miêu tả trong đoạn văn “Cây tre” Tiếng Việt 4 - trang 42, đánh dấu x trước câu trả lời đúng
a. Tả từng bộ phận của cây
b. Tả từng bộ phận của cây và tả những cây khác nhau trong bụi cây
c. Tả trình tự thời gian 
Câu 3: Tìm từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn thành mục “Ghi nhớ” về cấu tạo của bài văn miêu tả con vật.
Bài văn miêu tả con vật thường có 3 phần 
1. Mở bài:..con vật sẽ tả
2. Thân bài: 
a. Tả
b. Tả thói quen.và một vài.chính của con vật
3. Kết bài: Nêuđối với con vật 
Câu 4: Đặt câu với từ: Đỏ chót, nở rộ
Đáp án
Mỗi câu 2,5 điểm 
Câu 1: b 	Câu 2: b
Câu 3: 
1.Mở bài: Giới thiệu
2. Thân bài
a. Điền từ: Hình dáng
b. Điền từ: Sinh hoạt, hoạt động.
3. Kết luận 
- Điền từ: “Cảm nghĩ”
3.3 Nhận xét kết quả thực nghiệm
*Ưu điểm 
Tiết dạy thực hiện đúng quy trình, đặc trưng phân môn Tập làm văn, giáo viên chuẩn bị chu đáo đồ dùng dạy học.
Học sinh tích cực tham gia xây dựng bài, tự chủ động chiếm lĩnh tri thức mới.
Học sinh nắm được lý thuyết văn miêu tả.
Học sinh được thực hành giao tiếp. 
Giáo viên quan tâm, sửa chữa cách trình bày của học sinh, chất lượng giờ học đạt cao.
Kết quả làm bài kiểm tra của học sinh tương đối tốt, chứng tỏ các em rất hiểu bài.
Điểm
Lớp
3+4
5+6
7+8
9+10
Đạt
4A1
0
6
10
16
100%
4A2
0
10
12
9
100%
4A3
0
8
10
13
100%
4A4
0
7
9
15
100%
* Tồn tại: 
- Nhìn chung, thời gian giành cho các phần hình thành khái niệm có hạn: (13 - 15’) nên trong quá trình thảo luận nhóm, 1 số em chậm chưa bộc lộ được ý kiến của mình nên phần nắm lí thuyết văn miêu tả chưa thật tốt nhất là những em chỉ đạt 5 điểm. 
- Vốn sống, khả năng khái quát tổng hợp của một số em chưa thật tốt nên việc rút ra khái niệm lí thuyết văn miêu tả còn hạn chế.
Phần kết luận
Qua việc nghiên cứu đề tài, tôi thấy dạy lí thuyết văn miêu tả là một việc làm khó. Song tôi cũng tự rút ra cho mình một bài học kinh nghiệm vô cùng quý báu. Người giáo viên cần nắm được phương pháp đặc trưng của phân môn Tập làm văn, biết lựa chọn phương pháp phù hợp kết hợp hình thức dạy học hợp lí để tổ chức giờ dạy lý thuyết văn miêu tả có hiệu quả.
Năm nay là năm đầu tiên dạy thay sách lớp 4 nên tôi thấy việc dạy lý thuyết văn miêu tả là rất tốt còn chương trình lớp 4 cũ không có phần dạy lý thuyết văn miêu tả. Chính vì học sinh nắm được lý thuyết văn miêu tả nên hầu hết các em làm văn là đủ ý, bố cục rõ ràng, nhiều em viết văn hay, sinh động. Điều đó chứng tỏ việc dạy lý thuyết văn miêu tả là cơ sở cần thiết để học sinh biết cách viết bài văn thuộc thể loại văn miêu tả, 
Đề tài này đã cố gắng trình bày những nội dung cốt lõi nhất về cơ sở lý luận cho việc dạy lý thuyết văn miêu tả, đánh giá thực trạng giảng dạy hiện nay ở trường học qua đó đề xuất một số ý kiến có liên quan đến phương pháp và nội dung giảng dạy phân môn này ở các nhà trường.
Đề tài cũng đã tiến hành thực nghiệm bài “Thế nào là miêu tả?” và bài: “Cấu tạo của bài văn miêu tả con vật” được sự thống nhất cao về mặt chuyên môn của Ban giám hiệu và giáo viên trong trường. Đây cũng là cơ sở bước đầu khẳng định rằng, để dạy tốt tiết tập làm văn hình thành lý thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4, đòi hỏi giáo viên phải vận dụng các tri thức, kỹ năng nghiệp vụ sư phạm một cách hợp lý đồng thời đưa ra áp dụng là hoàn toàn có cơ sở khoa học và phù hợp với thực tế giảng dạy hiện nay.
Tuy nhiên, đề tài rất khó tránh khỏi những thiếu sót, kính mong được Quý thầy cô chỉ dẫn giúp đỡ thêm.
Em xin chân thành cảm ơn!
Người viết
 Nguyễn Thị Bách
Tài liệu tham khảo
1. Giáo trình phương pháp dạy học Tiếng Việt 1
Lê Phương Nga, Lê A, Lê Hữu Tỉnh, 
Đỗ Xuân Thảo, Đặng Kim Nga
2. Giáo trình phương pháp dạy học Tiếng Việt 2
Lê Phương Nga, Nguyễn Trí
3. Tài liệu bồi dưỡng giáo viên dạy lớp 4 theo chương trình tiểu học mới
Bộ GD & ĐT - Dự án phát triển giáo viên tiểu học
4. Sách giáo khoa Tiếng Việt 4 - Tập một
Nguyễn Minh Thuyết (chủ biên) Hoàng Cao Cương, Đỗ Việt Hùng
5. Sách giáo khoa Tiếng Việt 4 - Tập hai
Nguyễn Minh Thuyết (chủ biên) Hoàng Cao Cương, Đỗ Việt Hùng
6. Sách giáo viên - sách thiết kế Tiếng Việt 4 - Tập một
Nguyễn Huyền Trang (chủ biên) Phạm Thị Thu Hà
7. Sách giáo viên - sách thiết kế Tiếng Việt 4 - Tập hai
Nguyễn Huyền Trang (chủ biên) Phạm Thị Thu Hà
8. Tạp chí giáo dục tiểu học
Mục lục
Trang
A. Phần mở đầu
1
1 - Lý do chọn đề tài 
2
2 - Đối tượng phạm vi nghiên cứu
2
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
2
4. Phương pháp nghiên cứu
3
B. Phần nội dung
3
Chương I: Cơ sở lý luận và thực tiễn
3
1.1 Mục đích của phân môn Tập làm văn 4
3
1.2 Nội dung của phân môn Tập làm văn trong sách giáo khoa Tiếng Việt 4
5
1.3. Quan điểm biên soạn sách giáo khoa
8
1.4 Các phương pháp dạy Tập làm văn lớp 4
8
Chương II: thực trạng dạy phân môn tập làm văn lớp 4 - trường tiểu học nguyễn trãi
13
2.1 Tình hình trường thực nghiệm
13
2.2 Cách thức giảng dạy của giáo viên
13
2.3 Kết quả học tập của học sinh 
13
Chương III: một số biện phap nâng cao chất lượng dạy lí thuyết văn miêu tả cho học sinh lớp 4
15
1. Các biện pháp chủ yếu
15
2. Dạy học thực nghiệm
21
C. Phần kết luận
23
Tài liệu tham khảo
33