Giáo án Khoa học 5 - Sử dụng năng lượng gió và nl nước chảy

 Bài dạy thực tập môn khoa học lớp 5
Ngi dạy: Võ Thị Cẩm Xuyến
Ngày dạy: Thứ 6 ngày 29 tháng 1 năm 2010
 *-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*
Khoa học Sử dụng năng lượng gió và nl nước chảy
I. Mục tiêu:
- Nêu ví dụ về việc sử dụng năng lượng gió và năng lượng nước chảy trong đời sống và sản xuất 
- Sử dụng năng lượng gió: điều hoà khí hậu, làm khô, chạy động cơ gió
- Sử dụng năng lượng nước chảy: quay guồng nước, chạy máy phát điện
II. Đồ dùng dạy học
- Mô hình “ Bánh xe nước”
- Tranh ảnh minh hoạ con người khai thác và sử dụng năng lượng gió và năng lượng nước chảy.
III. Các hoạt động dạy học:
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Hoạt động khởi động:
-Kiểm tra bài cũ:
?- Con người sử dụng năng lượng chất đốt để làm gì?
+ Nhận xét, cho điểm từng HS.
-Giới thiệu bài:
?- Ngày nay, con người đã khai thác và sử dụng nguồn năng lượng nào nữa ngoài than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên?
=> Từ xa xưa người ta đã biết sử dụng năng lượng gió và năng lượng nước chảy để phục vụ sinh hoạt. Bài học hôm nay các em cùng tìm hiểu xem con người đã sử dụng năng lượng gió và năng lượng nước chảy vào những việc gì?
-5 HS lên bảng lần lượt trả lời các câu hỏi sau:
- Chất đốt khi bị đốt cháy sẽ cung cấp năng lượng để đun nóng, thắp sáng , chạy máy, sản xuất ra điện
+ Con người sử dụng năng lượng gió và năng lượng nước chảy.
Hoạt động 1
Năng lượng gió
?- Tại sao có gió?
=>Vậy con người đã sử dụng năng lượng gió để làm gì? cô mời các em thảo luận theo nhóm bàn quan sát tranh 1, 2 ,3 trang 90 và trả lời câu hỏi : Con người sử dụng NL gió trong những việc gì?(thời gian 3 phút)
- GV giới thiệu thêm về các bức tranh
?- Ngoài ra con người còn sử dụng năng lượng gió trong những việc gì nữa?
?- Em có biết đất nứơc nào nổi tiếng với những cánh quạt khổng lồ?
? ở địa phương em, người ta đã sử dụng năng lượng gió vào những việc gì?
?- Bản thân em đã sử dụng năng lượng gió vào việc gì?.
- Kết luận:
 Con người đã sủ dụng năng lượng gió để phục vụ cho đời sống và một trong các thành tựu khoa học vĩ đại của loài người là biết xây các tháp cao để lắp các cánh quạt làm quay tua bin tạo ra dòng điện.
- Yêu cầu HS đọc mục Bạn cần biết trang 90.
+ Do sự chênh lệch nhiệt độ nên không khí chuyển động từ nơi này đến nơi khác. Sự chuyển động của không khí tạo ra gió.
-Hoạt động trong nhóm theo hướng dẫn của GV.
- Các nhóm cử đại dịên trình bày(hỏi đáp), mỗi nhóm chỉ trả lời một bức tranh, các nhóm khác bổ sung.
+ H1: Năng lượng gió giúp cho thuyền, bè xuôi dòng nhanh hơn.
+ H2: năng lượng gió làm quay các cánh quạt để quay tua-bin của nhà máy phát điện, tạo ra dòng điện dùng vào rất nhiều việc trong sinh hoạt hằng ngày: đun nấu, thắp sáng, bơm nước, chạy máy
+ H3: đây là hình ảnh những người nông dân ở vùng núi cao đang sử dụng năng luợng gió để rê thóc.
- Nhóm bếp, thả diều, chơi chong chóng, xay bột, bơm nước, di chuyển kinh khí cầu
+ Đất nước Hà Lan với những cối xay gió khổng lồ.
+ Căng buồm cho tàu thuyền chạy nhanh hơn.
+ Quạt thóc.
+ Làm quay quạt thông gió trên nóc các toà nhà cao tầng.
+ Quạt bếp than..
+ Thả diều, chơi chong chóng., đi xe đạp cùng chiều gió
- 2 HS tiếp nối nhau đọc thành tiếng cho cả lớp nghe.
Hoạt động 2
Năng lưọng nước chảy
=> Chúng ta đã tìm hiểu về năng lượng gió.Vậy năng lượng nước chảy có tác dụng gi? Các em cùng quan sát hình minh hoạ 4, 5, 6 trang 91, SGK và cho biết con ngưòi đã sử dụng năng lượng nước chảy trong những việc gì?
?- Ngoài ra con người đã sử dụng năng lượng nước chảy vào những việc gì?
?- ở địa phương em sử dụng năng lượng nước trong những việc gì?
+Em biết những nhà máy thuỷ điện nào ở nước ta?
 -Kết luận: Năng lượng nước chảy trong tự nhiên có rất nhiều tác dụng. Nước là nguồn tài nguyên quý giá nhưng hữu hạn và gần đây tình trạng thiếu nước ở VN đã được cảnh báo vì quá trình biến đổi khí hậu diễn ra nghiêm trọng cùng với tình trạng ô nhiễm môI truờng ngày càng cao. Bơỉ thế mỗi chúng ta cần phảI có ý thức tiết kiệm bảo vệ nguồn nứoc, biết sử dụng hợp lý nguồn năng luợng điện, nước cũng như các nguồn năng lượng khác. 
-Yêu cầu HS đọc mục bạn cần biết trang 91.
-Lắng nghe. Sau đó 2 HS ngồi cùng bàn trao đổi, thảo luận, trả lời câu hỏi của giáo viên.
- Mỗi câu hỏi 1HS trả lời, HS khác theo dõi và bổ sung ý kiến.
H4: Con người sử dụng năng lượng nước chảy từ trên cao xuống sẽ làm quay tua-bin của máy phát điện ở nhà máy thuỷ điện tạo ra dòng điện mà chúng ta đang sử dụng.
H5: Sủ dụng năng lượng nước để tạo ra dòng điện phuc vụ sinh hoạt ở vùng núi cao 
H6: Con ngưòi đã sử dụng năng luợng nước làm quay các bánh xe đưa nước lên từng hộ dân ở trên các vùng cao.
+ Làm quay cối xay ngô, xay thóc
+ Gĩa gạo.
+ Chở hàng xuôi dòng sông
= hs nêu
+ Nhà máy thủy điện Hoà Bình
+ Nhà máy thủy điện Sơn La
+ Nhà máy thủy điện y-a ly, Bản Vẽ
+ Nhà máy thủy điện Trị An
+ Nhà máy thủy điện Đa Nhim
-Lắng nghe.
- 2 HS nối tiếp nhau đọc thành tiếng cho cả lớp nghe
Hoạt động 3
Thực hành : Sử dụng năng lượng nước chảy làm quay tua-bin TạO RA DòNG ĐIệN
=> Chúng ta cùng tìm hiểu cách tạo ra dòng điện của các nhà máy thuỷ điện bằng mô hình tua-bin nước.
GV giới thiệu mô hình “ Bánh xe nước”
- Gv giới thiệu các bộ phận chính: Buồng tua bin, khay đựng nước, máy phát điện, bóng đền đỏ, dây dẫn điện.
- Khi hướng dẫn hs thực hành cần chú ý cho hs:
+ Quan sát bóng đèn khi đổ nứơc và trong khi đổ nứơc nhận xét xem có hiện tượng gì xảy ra và giải thích.
+ Cần đổ nứơc thật nhanh thì mới có kết quả( đổ nuớc yếu thì đèn không sáng)
+ Kết thúc thực hành gv yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả và rút ra nhận xét về vai trò của năng luợng nuớc chảy( nước chảy làm quay tua bin; tua bin quay làm quay rô-tô của máy phát điện và bóng đèn sáng; nước chảy càng mạnh càng cung cấp nhiều năng lượng, tuabin càng nhanh, rô-tô của máy phát điện quay càng nhanh, đèn càng sáng)
-GiảI thích: Đây chính là mô hình thu nhỏ của nhà máy phát điện.Khi nước chảy làm quay tua-bin. Khi tua-bin quay sẽ làm rô-to của nhà máy phát điện quay và tạo ra dòng điện. 
- Thực hành làm quay tua-bin.
- Quan sát, lắng nghe
- Sau đó cho một số nhóm hs lên làm thử và nêu nhận xét.
Hoạt động kết thúc
- Nhận xét tiết học.
-Dặn học sinh về nhà học thuộc mục bạn cần biết, ghi vào vở và tìm hiểu xem con người sử dụng năng lượng điện vào những việc gì.