Giáo án Luyện từ và câu Lớp 4 - Tiết 6: Từ đơn và từ phức - Phạm Thị Thanh

Luyện từ và câu
Từ đơn và từ phức
I. Mục tiêu:
Kiến thức: Hiểu được sự khác nhau giữa tiếng và từ: Tiếng dùng để tạo nên từ, còn từ dùng để tạo nên câu; Tiếng có thể có nghĩa hoặc không có nghĩa còn Từ bao giờ cũng có nghĩa.
Kĩ năng: Phân biệt được từ đơn - từ phức.
Thái độ: Bước đầu làm quen với từ điển, biết dùng từ điển để tìm hiểu về từ.
II. Đồ dùng: Băng giấy ghi phần nhận xét, bảng phụ fghi bài tập 1 (luyện tập), băng giấy phát cho các nhóm.
III. Các hoạt động dạy – học chủ yếu:
Hoạt động dạy học
Hoạt động học
1. Kiểm tra bài cũ: 
Cho học sinh làm bài tập 1(a), bài tập 2
2 học sinh lên bảng làm - lớp nhắc lại nội dung cần ghi nhớ bài dấu hai chấm
Giáo viên nhận xét - cho điểm
Nhận xét bài của bạn
2. Bài mới
a) Giới thiệu bài 
Đưa ra từ học, học hành, hợp tác xã hỏi:
Em có nhận xét gì về số lượng tiếng của 3 từ đó?
Giới thiệu bài
Học sinh nghe 
Học sinh trả lời
Học sinh nghe
b) Tìm hiểu ví dụ
Đưa băng giấy có ghi phần nhận xét 
2 học sinh đọc thành tiếng
Câu văn có bao nhiêu từ
Học sinh trả lời, nhận xét 
Em có nhận xét gì về từ (b) câu văn trên
Học sinh nêu được từ 1 tiếng, từ 2 tiếng
Bài 1. Gọi học sinh đọc yêu cầu
1 học sinh đọc yêu cầu SGK
Phát giấy cho các nhóm thảo luận
Các nhóm thảo luận
Gọi 2 nhóm dán phiéu, cho học sinh nhận xét và chốt lại lời giải đúng - ghi bảng
Các nhóm khác nhận xét bổ sung:
Từ chỉ 1 tiếng: Nhờ.
Từ 2 tiếng: Giúp đỡ.
Bài 2: Hỏi
Học sinh nhận xét - trả lời
Từ gồm mấy tiếng?
1 tiếng hay nhiều tiếng
Tiếng dùng để làm gỉ?
1 tiếng hay nhiều tiếng cấu tạo nên từ, 1 tiếng tạo nên từ đơn, 2 tiếng tạo nên từ phức.
Từ dùng để làm gì?
Từ dùng để đặt câu
Thế nào là từ đơn, từ phức
Học sinh rút ra kết luận.
C) Ghi nhớ:
Cho học sinh đọc ghi nhớ,
2 - 3 học sinh đọc thành tiếng ghi nhớ SGK
Cho học sinh tìm từ đơn, từ phức
Học sinh 2 dãy thi đua viết - lớp nhận xét đọc lại các từ.
Giáo viên tuyên dương học sinh 
D) luyện tập
Bài 1 (cá nhân) gọi học sinh đọc yêu cầu
1 học sinh đọc yêu cầu
Giáo viên treo bảng phụ bài 1 
1 học sinh lên bảng làm, lớp làm VBT
Họi học sinh nhận xét bổ sung
Học sinh nhận xét bài làm trên bảng đối chiếu VBT
Học sinh đọc từ đơn, từ phức
Học sinh đọc - lớp nhận xét 
Giáo viên dùng phấn màu gạch dưới từ đơn và từ phức
Học sinh đọc - lớp nhận xét 
 Bài 2 (nhóm)
Gọi 1 học sinh đọc
1 học sinh giỏi đọc và giải thích yêu cầu bài 2.
Giải thích cho học sinh cách dùng từ điẻn và hiểu từ điển Tiếng Việt
Học sinh nghe
Yêu cầu học sinh làm việc nhóm 4
Học sinh làm việc theo nhóm
Gọi các nhóm dán phiếu
đại diện các nhóm trình bày
Giáo viên nhận xét, tuyên dương những nhóm tích cực, tìm được nhiều từ. 
Bài 3: (cá nhân)
Gọi học sinh đọc yêu cầu và mẫu
1 học sinh đọc yêu cầu (b) SGK
Yêu cầu học sinh đặt câu
Học sinh tiép nối đặt câu
Chỉnh sửa từng câu của học sinh 
Học sinh đọc câu văn hay
3. Củng cố dặn dò
Dấu hai chấm có tác dụng gì?Thế nào là từ đơn? cho ví dụ?
Thế nào là từ phức? Cho ví dụ?
Nhận xét tiết học, Dặn dò học sinh.