Giáo án Tập làm văn 4 tuần 14 tiết 28: Cấu tạo bài văn miêu tả đồ vật

TẬP LÀM VĂN :
Tiết 28 : CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
I. MỤC TIÊU :
	- Nắm được cấu tạo bài văn miêu tả đồ vật, các kiểu mở bài, kết bài, trình tự miêu tả trong phần thân bài (ND ghi nhớ).
	- Biết vận dụng kiến thức đã học để viết mở bài, kết bài cho một bài văn miêu tả cái trống trường (mục III).
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
	- Tranh minh họa cái cối xay SGK/144.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
BÀI CŨ: 
Gọi 2 HS lên bảng viết câu văn miêu tả sự vật mà mình quan sát được.
Gọi HS trả lời câu hỏi : Thế nào là miêu tả ?
Nhận xét câu trả lời và cho điểm HS.
BÀI MỚI:
1. Giới thiệu bài : Bài học hôm nay sẽ giúp các em biết cách viết bài văn miêu tả và viết những đoạn mở đoạn, kết đoạn thật hay và ấn tượng.
HOẠT ĐỘNG DẠY
HOẠT ĐỘNG HỌC
2. Tìm hiểu ví dụ
* Bài 1
- Yêu cầu HS đọc bài văn.
- 1 em đọc.
- Yêu cầu HS đọc phần Chú giải.
- 1 em đọc.
- Yêu cầu HS quan sát tranh minh họa và giới thiệu : Ngày xưa, cách đây ba, bốn chục năm, ở nông thôn chưa có điện, chưa có máy xay xát như hiện nay nên người ta dùng cối xay tre để xay lúa. Hiện nay, một số gia đình nông thôn ở miền Bắc và miền Trung vẫn còn chiếc cối xay bằng tre giống như thế này.
- Quan sát và lắng nghe.
+ Bài văn tả cái gì ?
+ Tìm các phần mở bài, kết bài. Mỗi phần ấy nói lên điều gì ?
... tả cái cối xay gạo bằng tre.
+ Phần mở bài : “Cái cối xinh xinh ... nhà trống” giới thiệu cái cối.
+ Phần kết bài : “Cái cối xay ... từng bước chân anh đi ...” nói lên tình cảm của bạn nhỏ với các đồ dùng trong nhà.
- Phần mở bài dùng giới thiệu đồ vật được miêu tả. Phần kết bài thường nói đến tình cảm, sự gắn bó thân thiết của người với đồ vật đó hay ích lợi của đồ vật ấy.
- Lắng nghe.
+ Các phần mở bài, kết bài đó giống với những cách mở bài, kết bài nào đã học ?
+ Mở bài trực tiếp, kết bài mở rộng trong văn kể chuyện.
+ Mở bài trực tiếp là ntn ?
... là giới thiệu ngay đồ vật sẽ tả.
+ Thế nào là kết bài mở rộng ?
... là bình luận thêm về đồ vật.
+ Phần thân bài tả cái cối theo trình tự ntn?
... từ bộ phận lớn đến bộ phận nhỏ, từ ngoài vào trong, từ phần chính đến phần phụ, cái vành, hai cái tai, hàng răng cối, cần cối, đầu cần, cái chốt, dây thừng buộc cần và tả công dụng của cái cối : dùng để xay lúa, tiếng cối làm vui cả xóm.
* Bài 2
- Khi tả một đồ vật ta cần tả những gì ?
- Ta cần tả từ bên ngoài vào bên trong, tả những đặc điểm nổi bật và thể hiện được tình cảm của mình với đồ vật ấy.
- Muốn tả đồ vật tinh tế, tỉ mỉ ta phải tả bao quát toàn bộ đồ vật, rồi tả những bộ phận có đặc điểm nổi bật, không nên tả hết mọi chi tiết, mọi bộ phận vì như vậy sẽ lan man, dài dòng.
- Lắng nghe.
3. Ghi nhớ
- Gọi HS đọc phần Ghi nhớ.
- 2 em đọc, lớp đọc thầm.
4. Luyện tập
- Gọi HS đọc nội dung và yêu cầu.
- 1 HS đọc đoạn văn, 1 HS đọc câu hỏi.
- Yêu cầu HS trao đổi trong nhóm và trả lời câu hỏi.
- Dùng bút chì gạch chân câu văn tả bao quát cái trống, những bộ phận của cái trống được miêu tả, những từ ngữ tả hình dáng, âm thanh của cái trống.
+ Câu văn nào tả bao quát cái trống ?
+ HS phát biểu
+ Những bộ phận nào của cái trống được miêu tả ?
+ Bộ phận : mình trống, ngang lưng trống, hai đầu trống.
+ Những từ ngữ tả hình dáng, âm thanh của cái trống ?
Hình dáng: tròn như cái chum, mình được ghép bằng những mảnh gỗ đều đặn, vành to.
Âm thanh: tiếng trống ồm ồm, giục giã
- Yêu cầu HS viết thêm mở bài, kết bài cho toàn thân bài trên.
- Tự làm vào vở.
- Gọi HS trình bày bài làm. GV sửa lỗi dùng từ, diễn đạt, liên kết câu cho từng HS và cho điểm những em viết tốt.
- 3-5 em đọc bài của mình.
C. CỦNG CỐ, DẶN DÒ :
- Hỏi : Khi viết bài văn miêu tả cần chú ý điều gì ?
- Nhận xét tiết học. Về nhà viết lại đoạn mở bài, kết bài.
Bài sau : Luyện tập miêu tả đồ vật.
********************************************************************