Sáng kiến kinh nghiệm Dạy học Luyện từ và câu gắn với phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 ở trường Tiểu học Đông Yên 1

Sáng kiến kinh nghiệm Dạy học Luyện từ và câu gắn với phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 ở trường Tiểu học Đông Yên 1

Hiện nay giáo dục nước ta đang đứng trước những thách thức rất lớn-những thắng lợi của công cuộc đổi mới đất nước, xu thế toàn cầu hoá, hội nhập quốc tế đang ảnh hưởng mạnh mẽ đến giáo dục, đòi hỏi giáo dục phải đổi mới toàn diện, triệt để. Đảng ta đã chỉ rõ: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục-đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng phương pháp tiên tiến, hiện đại vào quá trình dạy học.”

Trong chương trình Tiếng Việt phân môn luyện từ và câu chiếm vị trí rất quan trọng. Nó góp phần quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục ở Tiểu học, phải đảm bảo choi học sinh có các kĩ năng phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát vấn đề một cách toàn diện. Khi thực hiện chương trình mới mỗi giáo viên cần có phương pháp thích ứng thì mới phát huy hết tính ưu việt của nó. Nhận thấy việc nắm chắc nội dung và phương pháp dạy học chương trình mới là rất cần thiết và thiết thực đối với mỗi thầy cô giáo đứng trên bục giảng nên bản than đã mạnh dạn tiến hành tìm hiểu việc dạy và học Luyện từ và câu lớp 4 theo hướng phát huy tính chủ động sang tạo của học sinh.

Khi giảng dạy môn Luyện từ và câu ở Tiểu học giáo viên gặp rất nhiều khó khăn khi giảng dạy. Trong quá trình học tập, muốn thành công, muốn nói hay, viết đúng, muốn người đọc, người nghe hiểu được lời mình muốn nói, muốn viết thì đầu tiên chúng ta phải học tốt môn Luyện từ và câu. Là một giáo viên Tiểu học phải dạy tất cả các phân môn của môn Tiếng việt, trong đó phân môn Luyện từ và câu đặc biệt là phân môn Luyện từ và câu lớp 4 bản thân cảm thấy rất tâm đắc.

 

doc 13 trang Người đăng haiphuong68 Lượt xem 1023Lượt tải 3 Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Dạy học Luyện từ và câu gắn với phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 ở trường Tiểu học Đông Yên 1", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
A. MỞ ĐẦU
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Hiện nay giáo dục nước ta đang đứng trước những thách thức rất lớn-những thắng lợi của công cuộc đổi mới đất nước, xu thế toàn cầu hoá, hội nhập quốc tế đang ảnh hưởng mạnh mẽ đến giáo dục, đòi hỏi giáo dục phải đổi mới toàn diện, triệt để. Đảng ta đã chỉ rõ: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục-đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng phương pháp tiên tiến, hiện đại vào quá trình dạy học.”
Trong chương trình Tiếng Việt phân môn luyện từ và câu chiếm vị trí rất quan trọng. Nó góp phần quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục ở Tiểu học, phải đảm bảo choi học sinh có các kĩ năng phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát vấn đề một cách toàn diện. Khi thực hiện chương trình mới mỗi giáo viên cần có phương pháp thích ứng thì mới phát huy hết tính ưu việt của nó. Nhận thấy việc nắm chắc nội dung và phương pháp dạy học chương trình mới là rất cần thiết và thiết thực đối với mỗi thầy cô giáo đứng trên bục giảng nên bản than đã mạnh dạn tiến hành tìm hiểu việc dạy và học Luyện từ và câu lớp 4 theo hướng phát huy tính chủ động sang tạo của học sinh.
Khi giảng dạy môn Luyện từ và câu ở Tiểu học giáo viên gặp rất nhiều khó khăn khi giảng dạy. Trong quá trình học tập, muốn thành công, muốn nói hay, viết đúng, muốn người đọc, người nghe hiểu được lời mình muốn nói, muốn viết thì đầu tiên chúng ta phải học tốt môn Luyện từ và câu. Là một giáo viên Tiểu học phải dạy tất cả các phân môn của môn Tiếng việt, trong đó phân môn Luyện từ và câu đặc biệt là phân môn Luyện từ và câu lớp 4 bản thân cảm thấy rất tâm đắc.
Trong chương trình dạy và học môn Tiếng việt ở Tiểu học thì phân môn Luyện từ và câu giữ một vai trò chủ đạo. Bởi lẽ ngay từ đầu của quá trình học tập ở Tiểu học, các em đã làm quen với lý thuyết ngôn ngữ đó là Luyện từ và câu. Luyện từ và câu có yếu tố quan trọng để phát triển năng lực, trí tuệ, ngôn ngữ, phẩm chất đạo đức của học sinh. Trên cơ sở vốn luyện từ và câu của học sinh trước khi đến trường, từ những hiện tượng cụ thể của luyện từ và câu đó là tiếng mẹ đẻ. Phân môn Luyện từ và câu ở Tiểu học nhằm cung cấp một số kiến thức cơ bản cần thiết, vừa sức với các em. Luyện từ và câu trang bị cho các em một số khái niệm, sự hiểu biết về cấu trúc ngôn ngữ và quy luật hành chính của nó. Cụ thể, luyện từ và câu ở bậc Tiểu học giúp cho học sinh hiểu biết cấu tạo từ, khái niệm về các loại câu, các quy tắc chính tả, dấu câu, văn hoá lời nói. Luyện từ và câu còn cho các em biết nhận diện, phân loại các đơn vị từ, ngôn ngữ. Nắm chắc các quy tắc cấu tạo và sử dụng các đơn vị này trong hoạt động giao tiếp của mình. Đồng thời Luyện từ và câu còn có nhiệm vụ rèn luyện tư duy và giáo dục thẩm mĩ cho học sinh. Bởi lẽ đó có thể nói rằng việc dạy Luyện từ và câu cho học sinh lớp 4 là hết sức cần thiết. Vì bước vào trường Phổ thông là bước ngoặc rất quan trọng trong cuộc đời các em. Các em thấy mình lớn lên và đang bước vào quãng đời mới lạ có nhiều điều bổ ích và lý thú đang chờ đón. Học tập trở thành hoạt động chủ đạo đồng thời đây cũng là cấp học đầu tiên đặt nền móng để các em học tiếp ở các lớp trên. Vì vậy, để các em học tập đạt kết quả cao thì đòi hỏi các em phải biết tư duy bài học một cách sâu sắc. Chính vì lẽ đó mà thông qua dạy Luyện từ và câu để phát triển vốn từ và câu cho các em học sinh ở các lớp đầu cấp, tư duy của các em còn hạn chế, các em còn nặng nề về trực quan, các em chưa có khả năng phân tích và tổng hợp. Đến cuối bậc học các em chuyển dần từ tư duy cụ thể sang tư duy trừu tượng, các em biết tiến hành các thao tác tư duy để tìm ra những dấu hiệu đặc trưng, bản chất bên trong, những dấu hiệu chung của hàng loạt sự vật, hiện tượng để khái quát thành khái niệm, quy luật. Từ đó có thể nói rằng, nội dung dạy học Luyện từ và câu ở lớp 4 là một trong những nguyên tắc dạy tiếng việt trong nhà trường phổ thông nói chung và ở trường tiểu học nói riêng.
Do đó, để làm sang tỏ nội dung giảng dạy Luyện từ và câu lớp 4 nên bản thân chọn sáng kiến: Dạy học Luyện từ và câu gắn với phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 ở trường Tiểu học Đông Yên 1.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
1. Tìm ra những biện pháp khả thi để dạy tốt phân môn Luyện từ và câu lớp 4.
2. Tìm hiểu đường lối chung hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Luyện từ và câu lớp 4.
3. Trên cơ sở phân tích, tìm hiểu thực trạng dạy luyện từ và câu tìm được ý kiến hay.
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Ở lớp 4 có 70 tiết Luyện từ và câu, chương trình chủ yếu là dạy luyện từ và câu thực hành, chương trình lấy dạy luyện từ và câu làm trọng tâm. Bắt đầu từ câu và kết thúc cũng ở câu, nội dung bao gồm: Ôn chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ, tập đặt dấu câu trong đoạn văn chưa ghi dấu câu, ôn tập cuối năm.
Thông qua dạy Luyện từ và câu hình thành cho học sinh những thao tác tư duy, củng cố phát triển các phẩm chất tư duy: Bởi lẽ khái niệm Luyện từ và câu mang tính trừu tượng và khái quát cao. Đây là nguyên nhân khiến cho học sinh gặp nhiều khó khăn trong quá trình hình thành khái niệm. Để nắm được khái niệm là quá trình học sinh nắm được các thao tác tư duy như phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát, trừu tượng hoá. Đây là những thao tác tư duy cơ bản khi tham gia vào quá trình tư duy cụ thể. Bên cạnh đó còn giúp các em phát triển các phẩm chất tư duy như: trí nhớ, suy luận, sáng tạo, Từ đó giúp các em có những kiến thức cụ thể để vận dụng linh hoạt vào các dạng bài tập.
Những phẩm chất và thao tác tư duy này giúp học sinh hình thành đúng bài học, vận dụng linh hoạt vào các bài tập. Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học Luyện từ và câu ở trường Tiểu học.
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Học sinh lớp 4 trường Tiểu học Đông Yên 1.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.Phương pháp nghiên cứu lí luận
Nghiên cứu nội dung và phương pháp dạy học phân môn Luyện từ và câu lớp 4 chương trình Tiểu học mới.
2. Phương pháp điều tra khảo sát
Tiến hành điều tra khảo sát học sinh bằng hệ thống câu hỏi theo phiếu, yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi ghi trong phiếu.
3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tổng kết kinh nghệm là phương pháp kết hợp giữa lý luận với thực tiễn, đem lí luận phân tích thực tiễn, từ phân tích thực tiễn để rút ra kết luận.
4. Phương pháp đối chiếu kết quả
Từ những cơ sở lí luận, những giải quyết ban đầu sử dụng phương pháp này tức là kiểm tra khảo sát bằng cách cho bài kiểm tra để nắm được trình độ của học sinh lớp 4. Cùng với kết quả trong việc học tập để so sánh kết quả ban đầu của học sinh. Qua đó rút được những kết luận xứng đáng, từ đó mà có những biện pháp hữu hiệu để dạy phân môn này có hiệu quả.
5. Phương pháp phân tích, tổng hợp kết quả
Sử dụng phương pháp này nhằm mục đích báo cáo số liệu, các kết quả thu được qua thực tiễn, từ đó thống kê kết quả một cách chính xác, đòi hỏi phải thông qua việc thu thập thông tin, số liệu sau đó phải phân tích tìm ra dấu hiệu bản chất và gạt bỏ những yếu tố không cần thiết. Trong quá trình đó ta phải sắp xếp tổng hợp lại thành một chỉnh thể thống nhất. Đây là phương pháp rất quan trọng.
B. NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
1. Thực trạng của nhà trường
Từ khi trường được thành lập đến nay nhà trường luôn phát triển cả về quy mô và chất lượng, và đang trên đường phấn đấu giữ vững danh hiệu trường đạt chuẩn Quốc gia.
2. Thực trạng ban đầu
Giáo viên giảng dạy về kiến thức đã được ổn định, chương trình sách giáo khoa thiết kế theo một hệ thống chung học sinh chưa phát triển được tư duy khi học phân môn Luyện từ và câu.
Học sinh chỉ mới nắm được các kiến thức, cách sử dụng nhưng chưa theo một hệ thống lô gÝc nhất định nên chất lượng về phân môn Luyện từ và câu chưa cao dẫn đến các kết quả học tập của nhiều phân môn khác cũng bị hạn chế. Là giáo viên trực tiếp giảng dạy bản thân không khỏi băn khoăn nếu không tìm được nguyên nhân để nâng cao chất lượng phân môn Luyện từ và câu gắn với việc phát triển tư duy cho học sinh lớp 4.
3. Nguyên nhân thực trạng trên
a. Giáo viên: Có khi chưa nghiên cứu kĩ tài liệu trước khi soạn bài, giảng bài. Chỉ giảng đủ nội dung bài chứ chưa khắc sâu được kiến thức, chưa liên hệ thực tế gần gũi với cuộc sống của các em, chưa chú ý đến phát triển tư duy.
Chưa đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động trong một giờ dạy để gây hứng thú cho các em học tập.
Chưa kết hợp hài hoà giữa các phân môn khác để hỗ trợ cho việc dạy Luyện từ và câu gắn với việc phát triển tư duy.
b. Học sinh: Nhiều em còn lười học, chưa có ý thức tự học và làm bài tập. Do vậy học sinh sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình hình thành khái niệm mới cũng như vận dụng các kiến thức vào luyện tập dẫn đến chất lượng phân môn Luyện từ và câu chưa cao.
c. Phụ huynh:
Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em mình, chưa mua sắm đủ đồ dung học tập cho các em.
Một số phụ huynh chỉ cần cho con em mình đọc thông viết thạo là được chứ chưa chú ý đến cách sử dụng câu từ hàng ngày sao cho hay và sáng tạo. Từ nguyên nhân chính nêu trên dẫn đến việc học Luyện từ và câu gắn với phát triển tư duy cho học sinh lớp 4 còn gặp nhiều hạn chế. Vì thế sự thành công của giáo viên trong giảng dạy đòi hỏi phải có sự kết hợp khéo léo giữa gia đình, nhà trường và xã hội.
Để khắc phục tình trạng này bản thân đã tìm tòi, nghiên cứu và có những biện pháp sau đây:
II. NHỮNG BIỆN PHÁP TÁC ĐỘNG ĐẾN QUÁ TRÌNH DẠY HỌC
1. Dạy Luyện từ và câu gắn với việc phát triển tư duy
a. Dạy Luyện từ và câu với thao tác quan sát
Quan sát là mức độ cao của tri giác, đó là loại tri giác có chủ định diễn ra tương đối độc lập lâu dài, nhằm phân tích đầy đủ rõ rệt các sự vật hiện tượng và những biến đổi của nó, năng lực của mỗi người một khác. Đó là khả năng tri giác nhanh chóng và chính xác. Năng lực ấy được hình thành trong cuộc sống và do hoạt động, do tập luyện tích cực mà có phương pháp trong môn Luyện từ và câu ở các năm để để giúp các em đi đến hình thành khái niệm nhanh chóng và chính xác ngoài sách giáo khoa. Giáo viên cần sử dụng các biểu bảng, sơ đồ, vật thật, tranh vẽ, các ngữ liệu, bài văn, câu, từ, có liên quan đến nội dung bài học để các em quan sát, tìm ra dấu hiệu bản chất của sự việc để đi đến hình thành khái niệm.
Ví dụ 1: Những cảnh đẹp của đất nước hiện ra: cánh đồng với những đàn trâu thung thăng gặm cỏ, dòng sông với những đoàn thuyền ngược xuôi.
Ví dụ 2: Chiến công kì diệu mùa xuăm 1975 diễn ra trong thời gian ... ác phẩm chất tư duy
a. Dạy Luyện từ và câu gắn với việc hoạt động trí nhớ
Trí nhớ có vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống của con người. Nhờ có trí nhớ mà con người tích luỹ được vốn kinh nghiệm để vận dụng vào cuộc sống, xã hội tạo nên kinh nghiệm phong phú đa dạng của những cá nhân, không có trí hướng thì không có sự phát triển vào trong lĩnh vực trí tuệ cũng như trong hoạt động thực tiễn của xã hội. Do vậy trí nhớ có vai trò quan trọng trong đời sống của con người. Đối với học sinh Tiểu học ở các lớp đầu cấp các em không có khuynh hướng ghi nhớ máy móc, chúng thường học thuộc lòng tài liệu theo đúng từng câu, từng chữ. Do đó trong quá trình giảng dạy giáo viên muốn trí nhớ của học sinh phát triển thì cần sử dụng đồ dung trực quan, lời nói sinh động hấp dẫn, truyền thụ nội dung bài học dễ hiểu sẽ giúp các em nhớ lâu hơn, bền hơn. Cùng với quá trình học tập của học sinh Tiểu học ở các lớp cuối cấp việc ghi nhớ có ý nghĩa hình thành và phát triển. Các em dần dần hiểu được mối quan hệ có ý nghĩa bên trong các tài liệu cần ghi nhớ. Bởi vậy thông qua việc học phân môn Luyện từ và câu giáo viên phải rèn luyện cho các em ghi nhớ tốt hơn, sâu hơn. Đòi hỏi các em phải ghi nhớ nắm được những dấu hiệu cơ bản, những khái niệm và quy tắc cụ thể từ đó vận dụng vào bài tập luyện từ và câu và các môn học khác tốt hơn, vận dụng trong giao tiếp hang ngày được chuẩn hoá về lời nói.
Ví dụ: Khi dạy bài “Câu kể Ai làm gì” (TV4-T1) học sinh phải ghi nhớ thế nào là câu thể Ai làm gì? Từ đó học sinh nhớ được và vận dụng vào luyện tập. Do vậy dạy luyện từ và câu gắn liền với việc rèn luyện trí nhớ cho học sinh là rất quan trọng và cần thiết, bởi vì nếu không có trí nhớ thì không học tập được. Trí nhớ của học sinh phát triển chủ yếu nhờ vào nội dung và phương pháp dạy học. Từ đó việc rèn luyện và phát triển trí nhớ cho học sinh là một trong những nhiệm vụ quan trọng của công tác dạy học và giáo dục.
b. Dạy Luyện từ và câu gắn với việc rèn luyện óc suy luận
Ở lớp 4 chương trình Luyện từ và câu chủ yếu là lý thuyết bước đầu hình thành mang tính khái quát cao, đòi hỏi học sinh ngoài thao tác tư duy cần phải biết suy luận phán đoán.
Trong phán đoán suy luận của học sinh ở các lớp đầu cấp thường phán đoán suy luận theo một chiều, đến lớp 4 học sinh có khả năng lập luận cho phán đoán của mình, do vậy óc suy luận của học sinh ở cuối bậc Tiểu học được phát triển mở rộng và sâu sắc hơn. Việc dạy Luyện từ và câu góp phần quan trọng trong việc rèn luyện óc suy luận của học sinh, các em biết vận dụng vào việc học và làm các bài tập luyện từ và câu.
Ví dụ: Từ bài học Dấu câu học sinh được học ở lớp 3. Bằng suy luận của mình khi học đến bài Các dấu câu các em cũng dễ dàng nhận biết được vị trí của dấu câu và tác dụng của dấu câu.
Óc suy luận của các em được phát triển theo khối lớp, càng lên các lớp trên khả năng suy luận của các em được nâng dần, lập luận một cách chặt chẽ, vững chắc.
c. Dạy học Luyện từ và câu gắn với việc rèn luyện óc thong minh sang tạo
Nội dung dạy Luyện từ và câu giúp học sinh có trí lực tốt hiểu nhanh, tiếp thu nhanh, nhanh trí và khôn khéo. Đồng thời góp phần rèn luyện cho học sinh óc thông minh sáng tạo luôn tìm ra cái mới để giải quyết vấn đề không phụ thuộc vào cái đã có.
Nội dung dạy Luyện từ và câu đa dạng và trừu tượng. Để lĩnh hội được học sinh phải sử dụng các thao tác tư duy, phải hình thành các phẩm chất tư duy, rèn luyện trí thông minh cho học sinh từ việc truyền thụ kiến thức của giáo viên đến việc tiếp thu vận dụng vào thực tiễn của học sinh. Nhằm rèn luyện cho học sinh óc sáng tạo với ngôn ngữ phong phú, cho học sinh sử dụng câu từ chính xác trên cơ sở kiến thức chung được học, học sinh biết vận dụng sáng tạo trong cuộc sống giao tiếp, trong học tập không chỉ ở môn Tiếng việt mà tất cả các môn khác biết mở rộng tầm hiểu biết và không bắt buộc trong một khuôn mẫu nhất định.
Việc rèn luyện óc thông minh sáng tạo hiệu quả nhất là thông qua việc giải quyết các bài tập luyện từ và câu, bài tập điền từ vào chỗ trống.
Có thể nói thông qua các bài tập luyện từ và câu rèn luyện cho học sinh một cách tích cực bên cạnh đó còn rèn cho học sinh khả năng độc lập suy nghĩ, từ đó góp phần rèn luyện tinh thần và thái độ tự giác trong học tập cũng như trong mọi hoạt động của học sinh.
III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Khảo sát trình độ “Dạy học Luyện từ và câu gắn với việc phát triển tư duy cho học sinh”được tiến hành tại lớp 4 trường Tiểu học Đông Yên 1 thông qua quá trình thực hiện giảng dạy cộng với quá trình dự giờ. Luyện từ và câu ở các lớp về phía giáo viên bản thân thấy giáo viên đã có sự chuẩn bị bài giảng một cách chu đáo, tỉ mỉ, có sử dụng đồ dung trực quan, nghiên cứu tìm tài liệu liên quan nhằm phát triển khả năng nhận thức cũng như khả năng tư duy của học sinh. Về phía học sinh: Phải tích cực học tập hơn nữa để nâng cao kết quả.
Để khảo sát được các thao tác cũng như các phẩm chất tư duy bản thân đã đưa ra các bài tập cũng như các câu hỏi để học sinh làm bài.
Hình thức khảo sát đối với khảo sát các thao tác quan sát, phân tích, so sánh, tổng hợp có thể tiến hành kiểm tra một tiết. Yêu cầu học sinh làm vào giấy hoặc phiếu kiểm tra để từ đó lấy được số liệu cụ thể.
Đối với các thao tác trừu tượng hoá, khái quát hoá, cụ thể hoá có thể khảo sát ngay trong quá trình học sinh tiếp thu những lý thuyết luyện từ và câu cụ thể là hình thành khái niệm luyện từ và câu đặt ra câu hỏi cho học sinh, từ đó nắm được tỉ lệ học sinh đạt được.
1. Điều tra khoả sát về sự phát triển các thao tác tư duy
a. Đối với thao tác quan sát
- Bài tập khảo sát 1: Trong các câu dưới đây câu nào không phải là câu hỏi:
+ Bạn có thích chơi diều không?
+ Tôi không biết bạn có thích chơi diều không?
+ Hãy cho tôi biết bạn thích trò chơi nào nhất?
+ Ai dạy bạn làm đèn ông sao đấy?
+ Thử xem ai khéo tay hơn nào?
b. Kết quả thu được:
Tổng số HS
Điểm giỏi
Điểm khá
Điểm TB
Điểm yếu
TS
%
TS
%
TS
%
TS
%
31
12
38,71
17
54,84
2
6,45
- Bài tập khảo sát 2: Trong những câu sau đây dấu chấm hỏi có tác dụng gì?
+ Vì sao Cao Bá Quát thường bị điểm kém?
+ Mình đã đọc chuyện này ở đâu rồi nhỉ?
b. Kết quả thu được:
Tổng số HS
Điểm giỏi
Điểm khá
Điểm TB
Điểm yếu
TS
%
TS
%
TS
%
TS
%
31
10
32,26
15
48,39
4
12,9
2
6,45
Qua thực trạng ban đầu và khảo sát nhìn vào bảng thống kê trên ta thấy đối với các thao tác tư duy các em có sự tiến bộ rõ rệt, kết quả thu được tương đối cao với khả năng ban đầu của các em. Điều này chứng tỏ các em có ý thức học tập, trong lớp có ý thức tiếp thu bài mới, chịu khó làm bài tập về nhà. Điều này chứng tỏ giáo viên nhiệt tình có sự chuẩn bị bài chu đáo và phương pháp dạy học tích cực thì sẽ tạo điều kiện và kích thích tư duy của học sinh phát triển.
Như vậy để đạt được yêu cầu như trên có rất nhiều yếu tố, thành quả đó không chỉ ở giáo viên và học sinh mà là kết quả phấn đấu không mệt mỏi của giáo viên và học sinh trường Tiểu học Đông Yên 1. Trong đó học sinh là yếu tố chủ yếu quyết định và cũng để khẳng định thêm một lần nữa nội dung luyện từ và câu luôn gắn liền với việc phát triển tư duy cho học sinh.
IV. NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM 
Dạy học Luyện từ và câu gắn với việc phát triển tư duy cho học sinh là một hoạt động trí tuệ khó khăn và phức tạp, do đó khi học phân môn Luyện từ và câu học sinh phải phát huy trí tuệ một cách tích cực, linh hoạt chủ động và sáng tạo, giáo viên nhiệt tình và có sự chuẩn bị bài chu đáo thì sẽ có được kết quả cao.
Quá trình nghiên cứu đề tài với sự giúp đỡ nhiệt tình của bạn bè và đồng nghiệp cùng với sự nỗ lực của bản thân nên bản thân đã tìm ra được những biện pháp giúp cho việc dạy và học Luyện từ và câu gắn với phát triển tư duy cho học sinh lớp 4, đồng thời bổ sung điều chỉnh và tích luỹ cho bản thân một số kinh nghiệm dạy và học phân môn này.
1. Sau mỗi bài học giáo viên cần làm nổi rõ những dấu hiệu và định nghĩa, khái niệm cơ bản để khắc sâu kiến thức cho học sinh.
2. Luôn áp dụng phương pháp của môn Luyện từ và câu gắn với sự phát triển tư duy của học sinh đây chính là khâu then chốt, quyết định chất lượng dạy và học trong trường Tiểu học giúp cho học sinh hình thành những kỹ năng thực hành về cách khám phá giá trị thẩm mĩ của văn hoá. Trên cơ sở đó giúp cho học sinh có đủ vốn tri thức và kỹ năng học tốt môn Tiếng việt.
3. Đổi mới tổ chức các hoạt động trong giờ học: Hoạt động nhóm, trò chơi học tập, học sinh mới cảm nhận được cái hay, cái đẹp từ đó có hứng thú học tập phân môn Luyện từ và câu.
4. Phải cho học sinh làm nhiều bài học để củng cố những kiến thức đã học, nắm vững các loại bài tập Luyện từ và câu, phần bài tập phải làm từ bài dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp để nâng dần tư duy cho học sinh.
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận
Đề tài nghiên cứu “Dạy học Luyện từ và câu gắn với phát triển tư duy cho học sinh” ở lớp 4 trường Tiểu học Đông Yên 1 đến đây có thể nói đã tương đối hoàn thành. Nhìn chung chất lượng nhận thức của học sinh ở đây tương đối ổn định, từ quá trình nghiên cứu và thực hiện ta thấy để dạy và học luyện từ và câu gắn liền với phát triển tư duy cho học sinh thì giáo viên không chỉ có kiến thức là đủ mà cần có phương pháp truyền thụ kiến thức cho học sinh. Trong quá trình dạy học giáo viên cần thường xuyên làm nảy sinh tình huống có vấn đề, lôi cuốn học sinh vào hoạt động tư duy. Trên cơ sở học sinh hiểu được thực chất nội dung bài học thì việc vận dụng và phát triển các phẩm chất tư duy vào bài tập được dễ dàng hơn. Hơn nữa học sinh phải có ý thức học tập, chú ý nghe giảng, làm bài tập về nhà, tích cực rèn luyện để nâng cao kết quả học tập.
2. Kiến nghị
Cần quan tâm chỉ đạo sát sao hơn nữa, tạo điều kiện nâng cao chất lượng dạy và học của giáo viên và học sinh. Hàng năm cần có chuyên đề về dạy Luyện từ và câu ở các lớp cuối cấp.
Làm tốt công tác bồi dưỡng đội ngũ ván bộ giáo viên theo yêu cầu hiện tạo đặt ra bằng nhiều hình thức.
Tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học nhất là các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa.
Chăm lo thật tốt đời sống vật chất cũng như tinh thần cho cán bộ giáo viên an tâm công tác.
Cán bộ nhà trường cần được bồi dưỡng thường xuyên, nâng cao trình độ quản lí để đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay.
 Đông Yên, ngày 10 tháng 5 năm 2009
Xét duyệt của Hội đồng TĐ-KT trường 	 	 Người viết sáng kiến
 Phan Văn Tín
Xét duyệt của Hội đồng TĐ-KT PGD

Tài liệu đính kèm:

  • docSKKNTin.doc