Bài giảng Tiếng Việt 4 (Luyện từ và câu) Sách Kết nối tri thức - Bài: Hai thành phần chính của câu (Tiết 2)

 01 Câu là một tập 
 hợp từ, thường 
 diễn đạt một ý 
Câu là gì? trọn vẹn. Các từ trong câu 
 được sắp xếp theo 
Các từ trong câu một trật tự hợp lí.
 được sắp xếp 
 như thế nào? Các từ trong câu 
 được sắp xếp theo 
 Chữ cái đầu câu một trật tự hợp lí.
phải viết thế nào? Câu sau thuộc kiểu câu gì? 
 Nắng mùa thu vàng óng.
 Câu kể 02 1. Tách mỗi câu dưới đây thành hai thành phần. 
 Thảo luận nhóm 4 Thành phần thứ Thành phần thứ 
TT Câu
 nhất hai
 1 M. Ông Bụt đã cứu con. Ông Bụt đã cứu con
 2 Nắng mùa thu vàng óng. Nắng mùa thu vàng óng
 3 Nhành lan ấy rất đẹp. Nhành lan ấy rất đẹp
 4 Nhạc sĩ Văn Cao là tác giả bài Nhạc sĩ Văn Cao là tác giả bài hát 
 hát Tiên quân ca. Tiến quân ca. Thành phần Thành phần 
 thứ nhất thứ hai
Gồm những từ ngữ nêu người, Gồm những từ ngữ nêu hoạt động 
vật, hiện tượng tự nhiên (ông (đã cứu con), đặc điểm (vàng óng, 
Bụt, nắng mùa thu, nhành lan ấy, rất đẹp), giới thiệu, nhận xét (là 
nhạc sĩ Văn Cao) tác giả bài hát Tiến quân ca). 
 Hai thành phần này được gọi là hai thành 
 phần chính của câu, thường không thể vắng 
 mặt trong câu Tiếng Việt. 2. Từ kết quả ở bài tập 1, thực hiện các yêu cầu sau:
a. Xếp thành phần thứ nhất của mỗi câu vào các nhóm:
 người vật hiện tượng 
 tự nhiên người vật hiện tượng 
 tự nhiên
Ông Bụt Nhành lan ấy Nắng mùa thu
Nhạc sĩ Văn Cao 2. Từ kết quả ở bài tập 1, thực hiện các yêu cầu sau:
b. Xếp thành phần thứ hai của mỗi câu vào các nhóm: 
 hoạt động, đặc điểm giới thiệu, 
 trạng thái nhận xét hoạt động, đặc điểm giới thiệu, 
 trạng thái nhận xét
đã cứu con vàng óng là tác giả bài hát 
 Tiến quân ca.
 rất đẹp 3. Đặt câu hỏi cho các thành phần câu 
trong bài tập 1.
 M: 
 - Ai đã cứu con?
 - Ông Bụt làm gì? Câu 2: Cái gì vàng óng? (nắng mùa thu)
 Nắng mùa thu thế nào? (vàng óng)
 Câu 3: Cái gì rất đẹp? (nhành lan ấy)
 Nhành lan ấy thế nào? (rất đẹp)
Câu 4: Ai là tác giả bài hát Tiến quân ca? (nhạc sĩ Văn Cao).
 Nhạc sĩ Văn Cao là ai? (là tác giả bài hát Tiến quân ca) Như vậy, muốn xác định thành phần thứ nhất của 
câu, ta đặt được những câu hỏi nào?
 Muốn xác định thành phần thứ 
 nhất của câu, ta đặt được những 
 câu hỏi ai, cái gì, . Muốn xác định thành phần thứ hai của câu, ta 
đặt được những câu hỏi nào?
 Muốn xác định thành phần thứ hai 
 của câu, ta đặt được những câu hỏi 
 làm gì, thế nào, là ai, Câu thường gồm 2 thành phần chính: chủ ngữ và vị ngữ.
• Chủ ngữ nêu người, vật, hiện tượng tự nhiên, được 
 nói đến trong câu. Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi có từ ngữ 
 để hỏi: ai, cái gì, con gì, 
• Vị ngữ nêu hoạt động, trạng thái, đặc điểm của đối 
 tượng được nói ở chủ ngữ hoặc giới thiệu, nhận xét về 
 đối tượng đó. Vị ngữ trả lời cho câu hỏi có từ ngữ để hỏi: 
 làm gì, thế nào, là ai, 4. Tìm chủ ngữ hoặc vị ngữ thích hợp để hoàn thành câu.
a. Chú chim sơn ca ? c. Vườn hồng ?
b. ? chìm vào giấc ngủ say. d. ? nằm phơi nắng bên thềm.
 Gợi ý: Nếu đã có chủ ngữ, các em sẽ tìm 
 vị ngữ thích hợp; nếu đã có vị ngữ, các 
 em tìm chủ ngữ thích hợp để hoàn 
 thiện câu.