Bài giảng Tiếng Việt 4 (Luyện từ và câu) Sách Kết nối tri thức - Bài: Luyện tập về biện pháp nhân hóa

 Tìm các vật, hiện tượng tự nhiên được nhân hoá trong những đoạn thơ, 
 đoạn văn dưới đây. Cho biết chúng được nhân hoá bằng cách nào.
 Gọi vật, hiện tượng tự nhiên bằng những từ ngữ chỉ người.
 Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc điểm của người để kể, tả về 
 vật, hiện tượng tự nhiên.
Trò chuyện, xưng hô với vật, hiện tượng tự nhiên như với người.
 a. Chim mừng, ríu cánh vỗ Hạt níu hạt trĩu bông
 Rủ nhau về càng đông Đung đưa nhờ chị gió
 Cào cào áo xanh, đỏ Mách tin mùa chín rộ
 Giã gạo ngay ngoài đồng. Đến từng ngõ, từng nhà.
 (Quang Khải) b. Một ngày cuối năm khi đi qua trảng cỏ, cậu bé nhìn thấy một 
cái cây nhỏ xíu mọc khép nép trong hốc đá.
- Chào cây - Cậu bé nói.
Nhưng cây chỉ im lặng nhìn em, hai lá của nó vẫy vẫy .
- Tên cậu là gì? - Cậu bé lại hỏi.
Cây vẫn không trả lời chắc cây chưa biết nói.​
 (Theo Khánh Liên)
c. Vườn cây đầy ắp tiếng chim và bóng chim bay nhảy. Những 
thím chích choè nhanh nhảu. Những chú khướu lắm điều. 
Những anh chào mào đỏm dáng. Những bác cu gáy trầm 
ngâm...
 (Theo Nguyễn Kiên) a. Chim mừng, ríu cánh vỗ Hạt níu hạt trĩu bông
 Rủ nhau về càng đông Đung đưa nhờ chị gió
 Cào cào áo xanh, đỏ Mách tin mùa chín rộ
 Giã gạo ngay ngoài đồng. Đến từng ngõ, từng nhà.
 (Quang Khải)
Đoạn Vật, hiện Cách nhân hóa
 tượng được Gọi vật, hiện tượng tự Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc Trò chuyện, xưng hô với 
 nhân hóa nhiên bằng những từ ngữ điểm của người để kể, tả về vật, vật, hiện tượng tự nhiên 
 chỉ người. hiện tượng tự nhiên. như với người.
 chim Mừng, rủ nhau về
 cào cào Mặc (áo xanh, đỏ)
 Giã gạo
 a
 hạt (lúa) Níu, nhờ
 gió Chị Mách tin b. Một ngày cuối năm khi đi qua trảng cỏ, cậu bé nhìn thấy một cái cây nhỏ xíu mọc 
 khép nép trong hốc đá.
 - Chào cây - Cậu bé nói.
 Nhưng cây chỉ im lặng nhìn em, hai lá của nó vẫy vẫy .
 - Tên cậu là gì? - Cậu bé lại hỏi.
 Cây vẫn không trả lời chắc cây chưa biết nói.​
 (Theo Khánh Liên)
Đoạn Vật, hiện Cách nhân hóa
 tượng được 
 nhân hóa
 Gọi vật, hiện tượng tự Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc Trò chuyện, xưng hô với 
 nhiên bằng những từ ngữ điểm của người để kể, tả về vật, vật, hiện tượng tự nhiên 
 chỉ người. hiện tượng tự nhiên. như với người.
 b Cây Khép nép, nhìn,vẫy vẫy - Chào cây!
 - Tên cậu là gì? c. Vườn cây đầy ắp tiếng chim và bóng chim bay nhảy. Những 
 thím chích choè nhanh nhảu. Những chú khướu lắm điều. 
 Những anh chào mào đỏm dáng. Những bác cu gáy trầm ngâm...
 (Theo Nguyễn Kiên)
Đoạn Vật, hiện tượng Cách nhân hóa
 được nhân hóa
 Gọi vật, hiện tượng tự Dùng từ ngữ chỉ hoạt động, đặc Trò chuyện, xưng hô với 
 nhiên bằng những từ ngữ điểm của người để kể, tả về vật, vật, hiện tượng tự nhiên 
 chỉ người. hiện tượng tự nhiên. như với người.
 c chích chòe, thím, chú, anh nhanh nhảu, lắm điều, 
 khướu, chào đỏm dáng, trầm ngâm
 mào, cu gáy 2. Em thích hình ảnh nhân hoá nào trong đoạn thơ dưới đây? Nêu 
tác dụng của hình ảnh nhân hoá đó.
 Chẳng đâu bằng chính nhà em
 Có đàn chim sẻ bên thềm líu lo.
 Có nàng gà mái hoa mơ
 Cục ta, cục tác khi vừa đẻ xong.
 Có bà chuối mật lưng ong
 Có ông ngô bắp râu hồng như tơ.
 (Đoàn Thị Lam Luyến) Nói cho nhau nghe hình ảnh nhân hóa mình 
thích và lí do yêu thích hình ảnh đó; nêu tác 
dụng của hình ảnh nhân hóa trong đoạn thơ. Tác dụng của biện pháp nhân hóa: 
giúp cho sự vật, hiện tượng vô tri, vô 
giác trở nên có hồn hơn, giống với 
con người, gần gũi với con người 
hơn. 3. Đặt 2 – 3 câu có hình ảnh 
 nhân hoá nói về cảnh vật, hiện 
 tượng tự nhiên.
M: Những chị mây đang dạo chơi trên 
 bầu trời.