Dạy học theo hướng phát huy tính tích cực chủ động của học sinh thông qua dạy cộng trừ phân số ở lớp 5

 A. Phần mở đầu
I. Lý chọn đề tài:
 Trong chương trình Giáo dục bậc Tiểu học thì toán học là nội dung đóng vai trò rất quan trọng. Dây là môn học khó đòi hỏi học sinh phải có sự yêu thích, tìm tòi sáng tạo. Vì vậy nó có ý nghĩa to lớn trong việc phát huy năng lực trí tuệ, tư duy cũng như bồi dưỡng các phẩm chất đạo đức khác. Trong nội dung toán ở Tiểu học, các em học nhiều về số tự nhiên và các phép tính trên số tự nhiên. Đặc biệt đối với học sinh lớp 4,5 các em phải có kiến thức chắc chắn về các kỹ năng cộng trừ phân só để chuẩn bị bước vào học lớp 6. Tuy nhiên, mặc dù khó khăn song các em vẫn có sự thuận lợi là các em được làm quen với kiến thức cộng, trừ phân số. Dựa vào đặc điểm tâm sinh lý của học sinh lớp 4, 5 và yêu cầu phát triển của quá trình giáo dục nói chung, quá trình giáo dục Tiểu học nói riêng thì việc đưa chương trình phân số vào iểu học là rất cần thiét. Các em cần được nâng cao và mở rộng mạch kiến thức của lớp mình lên các lớp trên. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc dạy học phân số chưa được quan tâm và chú trọng nhiều. Một mặt là do việc hình thành khái niệm phân số, cộng trừ phân số là một công việc hết sức khó khăn đòi hỏi phải tư duy trừu tượng cao. Mặt khác, cũng vì lý do này, một số giáo viên chưa tìm tìm được phương pháp dạy học tích cực và hiệu quả chưa cao, chưa chịu khó đào sâu nên nên chưa tạo được hứng thú học tập cho học sinh. Diều đó cũng dẫn đến khả năng tiếp thu của học sinh cũng có phần hạn chế hơn, rất nhiều học sinh còn gặp khó khăn trong việc lĩnh hội nội dung kiến thức này. Xuất phát từ những lý do trên mà tôi mạnh dạn chọn đề tài này nghiên cứu.
“ Một số giải pháp giúp học sinh học tốt cộng trừ phân số lớp 5”.
II. Mục đích nghiên cứu:
 -Thực hiện đề tài này, bản thân tôi mong muốn tìm kiếm kỹ hơn về nội dung phân số đặc biệt là phần cộng,trừ phân số. Từ đó suy nghĩ về phương pháp dạy học phần phân số nói chung cũng như dạy cộng trừ phân số nói riêng đạt hiệu quả cao và có thể giúp học sinh lĩnh hội phần kiến thức này tốt hơn.
 III. Giả thuyết khoa học:
 Trên cơ sở tôn trọng nội dung chương trình, sách giáo khoa và phương pháp dạy học phân số ở lớp 4,5. Nếu được quan tâm đúng mức đến việc dạy học về phân số thì giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng và chắc chắn hơn. Từ đó góp phần nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán trong nhà trường.
IV. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Đối chiếu giữa lý luận chung và thực tiễn, hệ thống hoá những vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài.
Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy học phân số trong chương trình toán ( lớp 4, 5).
Tiến hành dạy, dự giờ một số tiết dạy của giáo viên trong trường để nắm tình hình cụ thể.
 Kết luận và đề xuất của bản thân.
V. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
 1. Đối tượng nghiên cứu:
 - Học sinh và giáo viên Tiểu học.
 2. Phạm vi nghiên cứu:
 - Nghiên cứu về nội dung và phương pháp dạy học chương phân số trong sách giáo khoa, sách giáo viên ( Toán 4, Toán 5).
VI. Phương pháp nghiên cứu:
 1.Phương pháp nghiên cứu lý luận:
 -Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến đề tài, sách giáo khoa, sách giáo viên Tiểu học.
2. Phương pháp điều tra khảo sát, phân tích, tổng hợp.
3. Phương pháp thống kê phân loại.
4.Phương pháp tổng kết rút kinh nghiệm.
 VII. Kế hoạch và thời gian nghiên cứu:
 - Từ ngày 15/9/2010 đến ngày 31/9/ 2010
 - Từ ngày 06/10/2010 đến 31/10/2010 trực tiếp giảng dạy để thu thập thông tin.
 - Từ ngày 15/11/2010 đến 31/11/2010 lập đề cương.
 - Từ ngày 15/ 12/2010 đến 31/12/2010 hoàn chỉnh đề tài.
 B. Phần nội dung:
Chương I: 
Những cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của vấn đề
I.Cơ sở lý luận:
 - Theo mục tiêu giáo dục Tiểu học tại điều 23 ( Luật giáo dục 1998) là: “ Giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về mặt đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học lên bậc trung họccơ sở”. Ở Tiểu học các em bước đầu làm quen về phân số và các phép tính đơn giản nhưng lại làm nền tảng cho các em học các bậc học cao hơn.
 - Phân số được xây dựng trên cơ sở của số tự nhiên hay nói cách khác phân số là loại số mới mà được mở rộng từ tập hợp số tự nhiên, vì số tự nhiên cũng là phân số có mẫu số là 1. Việc đưa nội dung phân số vào Tiểu học là rất cần thiết, ngoài việc mở rộng vốn hiểu biết .
II.Cơ sở thực tiễn :
 - Nội dung phân số bắt đầu dược làm quen từ học kỳ II của lớp 2 . Tuy nhiên với các phân số dạng đơn giản Nhưng các nội dung này đã góp phần giúp học sinh sớm các biểu tượng về phân số và sử dụng những hiểu biết này trong quá trình giải các bài toán có liên quan đến cộng trừ phân số.
 - Nhờ có 4 kỳ làm quen và sử dụng những hiểu biết đơn giản về “phân số” dạng (Với n là số từ 2đến 9), việc dạy học chính thức và có hệ thống về phân số được tập trung chủ yếu trong học kỳ 2 của lớp 4, lên lớp 5 các em chỉ củng cố lại những kiến thức về phân số đã học ở lớp 4. Vì thế giáo viên phải giúp học sinh nắm chắc kiến thức về phân số và đặc biệt quan tâm đến rèn kỹ năng “ cộng trừ phân số” cho học sinh thành thạo. Trong chương trình Tiểu học mới này chỉ dạy các phép tính về phân số đơn giản, mẫu thường là số có đến 2 chữ số và phân số lớn hơn 0. Đến bậc THCS học sinh được học tiếp về phân số nhưng mở rộng và có tầm khái quát hơn.
 - Qua tìm hiểu về thực tế, giáo viên chưa chú trọng vào việc: “ Làm thế nào để nâng cao hiệu quả dạy học đối với phần cộng trừ phân số”. 
 - Mặt khác giáo viên chưa khai thác hết những nội dung trong sách giáo khoa và sử dụng chưa có hiệu quả đồ dùng dạy học vào việc hình thành khái niệm phân số cũng như cộng, trừ phân số. Hơn nửa, ở lứa tuổi này khả năng tư duy trừu tượng so với học sinh lớp 1,2,3 tuy có phát triển nhưng vẫn còn ở mức độ thấp. Để hình thành kiến thức mới cho các em giáo viên phải đi từ trực quan cụ thể đến tư duy trừu tượng, từ đó các em lĩnh hội kiến thức mới. bên cạnh đó, giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học , cần phải tổ chức các hình thức dạy học đa dạng và phong phú để tạo hứng thú học tập của học sinh. Biết tổ chức các trò chơi học tập để kích thích, lôi cuốn học sinh tham gia vào hoạt động học tập, từ đó phát huy tính độc lập, tích cực sáng tạo của học sinh đáp ứng được mục tiêu của chương trình Toán mới.
Chương II
Nội dung và phương pháp
Các nội dung về cộng, trừ phân số ở lớp 4,5:
Phép cộng phân số:
Cộng 2 phân số cùng mẫu số.
Cộng 2 phân số khác mẫu số
 2.Phép trừ hai phân số:
 a) Trừ hai phân số cùng mẫu số.
b ) Trừ hai phân số khác mẫu số.
II. Phương pháp dạy học các nội dung cộng trừ phân số trong sách giáo khoa 4,5.
 1. Phép cộng phân số::
Cộng 2 phân số cùng mẫu số:
Phương pháp:
 - Đưa ra ví dụ thực tế để hình thành phép tính, sau đó sử dụng mô hình trực quan để rút ra kết luận.
- §­a ra mét vÝ dô thùc tÕ ®Ó h×nh thµnh phÐp tÝnh, sau ®ã sö dông m« h×nh trùc quan ®Ó rót ra kÕt luËn.
VÝ dô 1: MÑ cã mét c¸i b¸nh, lÇn thø nhÊt mÑ chia cho Hoa c¸i b¸nh, lÇn thø hai mÑ l¹i chia cho Hoa c¸i b¸nh. Hái c¶ hai lÇn mÑ chia cho Hoa bao nhiªu phÇn c¸i b¸nh?
 - Qua trùc quan häc sinh biÕt ®­îc ph©n sè chØ sè phÇn c¸i b¸nh sau hai lÇn Hoa nhËn lµ c¸i b¸nh.
 - H­íng dÉn häc sinh ®i ®Õn phÐp tÝnh: 
 - 
 - Häc sinh rót ra kÕt luËn:
Qui t¾c: Muèn céng hai ph©n sè cã cïng mÉu sè, ta céng hai tö sè víi nhau vµ gi÷ nguyªn mÉu sè.
Céng hai ph©n sè kh¸c mÉu sè:
Ph­¬ng ph¸p: 
- §Ó h×nh thµnh kiÕn thøc vÒ céng hai ph©n sè kh¸c mÉu sè th× häc sinh ph¶i n¾m ch¾c kiÕn thøc vÒ qui ®ång mÉu sè.
VÝ dô 2:
Cã mét b¨ng giÊy, b¹n Hµ lÊy b¨ng giÊy, An lÊy b¨ng giÊy. Hái c¶ hai b¹n ®· lÊy bao nhiªu phÇn cña b¨ng giÊy?
? §Ó tÝnh sè giÊy hai b¹n ®· lÊy, ta lµm thÕ nµo?
 - §Ó tÝnh sè giÊy hai b¹n ®· lÊy ta lµm tÝnh céng:
 - ?
 - Häc sinh nhËn xÐt ®©y lµ phÐp céng hai ph©n sè kh¸c mÉu sè nªn ph¶i qui ®ång mÉu sè c¸c ph©n sè ®ã råi thùc hiÖn céng hai ph©n sè cã cïng mÉu sè.
 - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh qui ®ång mÉu sè:
 - 
 - Tõ ®ã:Ta céng hai ph©n sè cïng mÉu sè:
 - 
 - GV: Yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i c¸ch thùc hiÖn.
Qui t¾c: Muèn céng hai ph©n sè kh¸c mÉu sè ta ph¶i qui ®ång mÉu sè, sau ®ã thùc hiÖn céng hai ph©n sè cïng mÉu sè.
PhÐp trõ ph©n sè:
 Ph­¬ng ph¸p: T­¬ng tù nh­ phÐp céng ph©n sè.
 a) PhÐp trõ hai ph©n sè cïng mÉu sè:
VÝ dô 1: Tõ b¨ng giÊy mµu, lÊy b¨ng giÊy ®Ó c¾t ch÷. Hái cßn l¹i bao nhiªu phÇn cña b¨ng giÊy?
 - Häc sinh rót ra phÐp tÝnh cÇn thùc hiÖn:?
 - Gi¸o viªn gîi ý tõ c¸ch lµm víi b¨ng giÊy, h·y thùc hiÖn phÐp trõ ®Ó ®­îc 
 - Häc sinh: 
 Cã: 5 - 3 = 2; 2 lµ tö sè; 6 lµ mÉu sè; ta cã ph©n sè 
 - 
 - §Ó kiÓm tra xem phÐp trõ ®· chÝnh x¸c ch­a ta dïng phÐp céng ®Ó thö l¹i: 
Qui t¾c: Muèn trõ hai ph©n sè cïng mÉu sè, ta lÊy tö sè trõ cho tö sè råi gi÷ nguyªn mÉu sè.
b) PhÐp trõ hai ph©n sè kh¸c mÉu sè:
VÝ dô 2: 
 Mét cöa hµng cã tÊn ®­êng, cöa hµng ®· b¸n ®­îc tÊn ®­êng. Hái cöa hµng ®ã cßn l¹i bao nhiªu phÇn cña tÊn ®­êng?
 - Muèn tÝnh sè phÇn ®­êng cßn l¹i ta lµm thÕ nµo?
 - Häc sinh nªu ®­îc phÐp tÝnh:
 - PhÐp trõ hai ph©n sè nh­ thÕ nµo?
 - §­a vÒ phÐp trõ hai ph©n sè cã cïng mÉu sè.
 - Häc sinh qui ®ång mÉu ®­îc: 
 - Häc sinh thùc hiÖn phÐp trõ hai ph©n sè cïng mÉu sè:
Häc sinh rót ra kÕt luËn trõ hai ph©n sè kh¸c mÉu sè:
Qui t¾c: Muèn trõ hai ph©n sè kh¸c mÉu sè ta ph¶i qui ®ång mÉu sè, sau ®ã thùc hiÖn trõ hai ph©n sè cïng mÉu sè.
 c) LuyÖn tËp:
 - GV ®­a ra mét sè bµi tËp cã liªn quan ®Õn céng trõ hai hoÆc ba ph©n sè kh¸c mÉu sè, c¸c bµi to¸n céng trõ mét sè tù nhiªn cho ph©n sè vµ ng­îc l¹i.
 - VÝ dô:
 - Bµi 1: 
Ph­¬ng ph¸p chung:
 - Qua nh÷ng vÊn ®Ò võa nªu trªn, cã thÓ rót ra mét ph­¬ng ph¸p chung khi d¹y c¸c phÐp tÝnh vÒ céng trõ ph©n sè nh­ thÕ nµy:
+ B­íc1: §­a ra mét sè bµi to¸n thùc tÕ 
+ B­íc2: Sö dông m« h×nh trùc quan ®Ó minh häa bµi to¸n 
+ B­íc3: VËn dông kiÕn thøc cò vµ quan s¸t ®Ó h×nh thµnh phÐp tÝnh 
+ B­íc4: T×m kÕt qu¶
+ B­íc5: Rót ra quy t¾c hoÆc c¸ch thùc hiÖn 
IV.C¸c d¹ng bµi to¸n vËn dông:
1.TÝnh:
 a) 
 b) 
2. Líp 5A tham gia trång c©y, ngµy thø nhÊt trång ®­îc sè c©y, ngµy thø hai trång ®­îc sè c©y. Hái líp 5A trång ®­îc bao nhiªu phÇn tæng sè c©y? 
3. Rót gän råi tÝnh:
 a) 
 b) 
4. Trong cuéc thi chän häc sinh giái To¸n khèi 5 cña mét tr­êng, líp 5A ®· nhËn ®­îc sè gi¶i, líp 5B nhËn ®­îc sè gi¶i. Hái líp nµo nhËn ®­îc sè gi¶i cña tr­êng nhiÒu h¬n vµ nhiÒu h¬n mÊy phÇn cña sè gi¶i?
5. T×m:
6. TÝnh b»ng c¸ch thuËn tiÖn nhÊt:
 a) b)
7. MÑ mang tiÒn ®i chî. MÑ ®· mua c¸ hÕt sè tiÒn, mua thÞt hÕt sè tiÒn, mua rau hÕt sè tiÒn. Hái mÑ ®· mua hÕt tÊt c¶ mÊy phÇn sè tiÒn mang ®i?
8. Mét h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi b»ng m vµ chiÒu réng b»ng m. TÝnh chu vi h×nh ch÷ nhËt?
9. Mét m¶nh v­ên h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi 600 m, chiÒu réng b»ng chiÒu dµi. 
 a) TÝnh diÖn tÝch m¶nh v­ên?
 b) BiÕt cø mçi m th× thu ho¹ch ®­îc 100 kg ng«. Hái m¶nh v­ên ®ã thu ho¹ch ®­îc bao nhiªu ki-l«-gam ng«?
10. TÝnh nhanh:
 a) 
 b) 
* D¹ng bµi tËp n©ng cao:
1.Cho ph©n sè. H·y t×m sè a sao cho ®em tö sè cña ph©n sè ®· cho trõ ®i a vµ thªm a vµo mÉu sè ta ®­îc mét ph©n sè b»ng .
2. Cho ph©n sè . H·y t×m sè tù nhiªn c sao cho ®em mÉu sè cña ph©n ®· cho trõ ®i c vµ gi÷ nguyªn tö sè ta ®­îc ph©n sè míi cã gi¸ trÞ b»ng .
3. a) Gi¸ trÞ mét ph©n sè sÏ thay ®æi thÕ nµo nÕu ta thªm vµo tö sè mét sè b»ng mÉu sè vµ gi÷ nguyªn mÉu sè?
 b) Gi¸ trÞ cña mét ph©n sè sÏ thay ®æi thÕ nµo nÕu ta thªm vµo tö sè mét sè b»ng tö sè vµ gi÷ nguyªn mÉu sè? 
4. Cho ph©n sè vµ . H·y t×m ph©n sè sao cho khi thªm vµo mçi ph©n sè ®· cho ta ®­îc hai ph©n sè míi cã tØ sè lµ 3.
5. Cho ph©n sè . H·y t×m sè tù nhiªn c sao cho khi thªm c vµo tö sè vµ gi÷ nguyªn mÉu sè, ta ®­îc ph©n sè míi cã gi¸ trÞ b»ng.
Ch­¬ng III:
 Thùc tr¹ng t×nh h×nh vÒ viÖc d¹y häc céng, trõ ph©n sè ë líp 4,5
1. §èi vèi gi¸o viªn:
- Gi¸o viªn lªn líp ®Òu so¹n bµi, nghiªn cøu bµi kü vµ c¸c tiÕt d¹y ®Òu cã sù chuÈn bÞ chu ®¸o. cã sö dông ®å dïng d¹y häc ®èi víi c¸c bµi h×nh thµnh kiÕn thøc míi nh­: d¹y h×nh thµnh kh¸i niÖm ph©n sè, c¸c bµi h×nh thµnh qui t¾c céng, trõ ph©n sè. Tuy nhiªn viÖc sö dông ®å dïng d¹y häc vÉn cßn h¹n chÕ nh­:
 +) ë bµi ph©n sè ®©y lµ lÇn ®Çu tiªn häc sinh ®­îc häc vÒ ph©n sè, bµi häc võa cã néi dung míi mÎ, võa trõu t­îng nh­ng ë phÇn bµi tËp gi¸o viªn sö dông ®å dïng trùc quan cã phÇn h¹n chÕ nªn mét sè em cã n¨ng lùc häc tËp trung b×nh, häc lùc yÕu vÉn cßn m¬ hå, thËm chÝ lµ kh«ng hiÓu. 
VÝ dô: Sau khi häc xong bµi: “ph©n sè vµ phÐp chia sè tù nhiªn” t«i ®· kiÓm tra kiÕn thøc cña bµi nµy b»ng c¸ch tr¾c nghiÖm.
§èi víi häc sinh yÕu: “ Em h·y cho vÝ dô vÒ mét ph©n sè” th× râ rµng häc sinh kh«ng tr¶ lêi ®­îc.
§èi víi häc sinh trung b×nh: “Em h·y x¸c ®Þnh tö sè vµ mÉu sè cña ph©n sè ”
 - HS tr¶ lêi hoÆc lµ kh«ng tr¶ lêi ®­îc hoÆc lµ 5 lµ mÉu sè, 7 lµ tö sè.
 - LÝ do dÉn ®Õn tr×nh tr¹ng nµy, bëi v× cã thÓ do gi¸o viªn ch­a khai th¸c râ hÕt ý ®å sö dông trùc quan ®Ó häc sinh rót ra kÕt luËn, hoÆc lµ kh«ng sö dông ®å dïng trùc quan trong tiÕt d¹y, hoÆc lµ qu¸ tr×nh sö dông trùc quan trong d¹y häc thiÕu linh ho¹t, hay tr×nh bµy ch­a hîp lÝ l¾m. Ngoµi ra c©u hái ®Æt ra cßn thiÕu chÝnh x¸c.
 - Gi¸o viªn sö dông ®å dïng d¹y häc ®«i khi cßn thiÕu sù chuÈn bÞ chu ®¸o, ¸p ®Æt.
 - Trong tiÕt häc còng nh­ trong qu¸ tr×nh d¹y v× ®©y lµ ®èi t­îng häc sinh l­êi häc, tiÕp thu chËm lµm mÊt thêi gian nªn gi¸o viªn ch­a chó ý nhiÒu ®Õn ®èi t­îng häc sinh yÕu, kÐm. V× thÕ c¸c em háng kiÕn thøc tõ ®©y tõ ®ã dÉn ®Õn ch¸n n¶n, thiÕu tù tin, mÊt ®i sù høng thó trong ho¹t ®éng häc tËp.
 - MÆc dï h×nh thøc tæ chøc d¹y häc kh¸ phong phó song vÉn tËp trung vµo ®èi t­îng häc sinh kh¸ vµ giái.
§èi víi häc sinh:
 - Häc sinh tiÕp thu bµi míi t­¬ng ®èi nhanh nh­ng ®Ó hiÓu s©u, hiÓu kü bµi häc th× chØ cã thÓ tËp trung ë nh÷ng em kh¸, giái.
 - Mét sè em cã hiÓu bµi nh­ng lµm bµi th× chËm, dÉn ®Õn mÊt nhiÒu thêi gian, gi¸o viªn kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó luyÖn thªm c¸c bµi kh¸c n÷a.
 - VÝ dô: Khi thùc hiÖn phÐp céng hoÆc trõ ph©n sè, ®a sè lµm ®­îc song rÊt mÊt thêi gian.
 - 
 - Mét sè häc sinh kh¸c thùc hiÖn:
 - 
 - Nh­ng ®èi víi bµi nµy ta chØ cÇn thùc hiÖn nh­ thÕ nµy:
 - 
 - RÊt Ýt häc sinh thùc hiÖn nh­ trªn kÓ c¶ häc sinh kh¸, giái. Häc sinh vËn dông qui t¾c thùc hiÖn lµ ®óng song gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn vµ khuyÕn khÝch c¸c em tÝnh nhÈm cho nhanh vµ tr×nh bµy gän tõ ®ã cã ®iÒu kiÖn ®Ó rÌn kü n¨ng tÝnh to¸n (Häc sinh yÕu cã thÓ vËn dông qui t¾c ®Ó thùc hiÖn)
 - Khi thùc hiÖn céng trõ phÊn sè phÇn lín häc sinh yÕu, trung b×nh cßn lóng tóng trong viÖc qui ®ång mÉu sè c¸c ph©n sè.
 - VÝ dô: 
 - HoÆc:
 - HS kh¸ ch¼ng h¹n: ®a sè häc sinh ®Ó nguyªn mÉu sè hoÆc kh«ng t×m mÉu sè chung hoÆc kh«ng rót gän råi thùc hiÖn phÐp tÝnh cho gän vµ nhanh.
 - Râ rµng lµ häc sinh kh¸ nh­ng vÉn vËn dông qui t¾c mét c¸ch m¸y mãc, ®¸ng lÝ ra c¸c em chØ cÇn rót gän ph©n sè: th× ta sÏ céng hai ph©n sè cïng mÉu sè. 
 - 
 - B¶ng thèng kª møc ®é hiÓu bµi cña HS: 
Sè phiÕu/TSHS
 Giái
 Kh¸
 TB
 YÕu
2626
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
7
26,9
9
34,7
7
26,9
3
11,5
 - Qua b¶ng thèng kª trªn, ta thÊy møc ®é n¾m bµi cña häc sinh còng kh«ng ®Õn nçi qu¸ tÖ. Sè häc sinh ®¹t ®iÓm kh¸, giái chiÕm 61,6%, häc sinh trung b×nh ®¹t 26,9% vµ 11,5% ®¹t yÕu. Nh­ng ®Õn mét thêi gian c¸c em l¹i quªn, møc ®é thÓ hiÖn trong bµi kiÓm tra gi÷a mçi häc sinh còng cã sù kh¸c nhau vÒ c¸ch lµm, c¸ch tr×nh bµy bµi, mét sè häc sinh yÕu tr×nh bµy thiÕu chÝnh x¸c, tr×nh bµy dµi dßng nh­ ®· nªu ë trªn: 
 - HS tr×nh bµy dµi dßng:
 - HS tr×nh bµy thiÕu chÝnh x¸c: . §©y lµ HS ch­a n¾m ®­îc qui t¾c céng hai ph©n sè.
 - Vµ tõ vÝ dô nµy cho thÊy häc sinh ch­a n¾m râ “ph©n sè lµ th­¬ng cña phÐp chia cho sè tù nhiªn (kh¸c 0)”. Gi¸o viªn còng ch­a h­íng dÉn kü mèi quan hÖ gi÷a kiÕn thøc cò vµ míi cã thÓ rót gän ngay ph©n sè trªn lµ:
 - Thùc tÕ cho thÊy ngoµi b­íc h×nh thµnh bµi míi cho häc sinh, nÕu häc sinh ®­îc luyÖn tËp nhiÒu th× kü n¨ng lµm bµi tiÕn bé h¬n. Nh­ng häc sinh ë vïng H¶i Ninh vèn ®· kh«ng høng thó g× víi häc hµnh mµ ®iÒu kiÖn häc tËp l¹i kh«ng cã. H¬n nöa, c¸c em kh«ng ®­îc häc c¶ ngµy ®Ó rÌn luyÖn kü n¨ng lµm to¸n, vÒ nhµ gÊp s¸ch vë l¹i ®i ch¬i kh«ng chÞu khã «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc häc trong ngµy. V× thÕ c¸c em sÏ chãng quªn vµ l©u dÇn kiÕn thøc bÞ mai mét. §©y còng chÝnh lµ lÝ do dÉn ®Õn kÕt qu¶ häc tËp kh«ng cao so víi c¸c vïng cã ®iÒu kiÖn h¬n.
 -Tõ nh÷ng thùc tÕ trªn, gi¸o viªn cã thÓ ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao viÖc d¹y: “Céng, trõ ph©n sè” ë líp 4, 5.
 - Gi¸o viªn ph¶i nghiªn cøu kÜ bµi d¹y vµ cã sù chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ thiÕt kÕ bµi d¹y.
 - ThiÕt kÕ bµi d¹y cã khoa häc, lµm râ mèi liªn hÖ gi÷a kiÕn thøc cò vµ kiÕn thøc míi, cã bµi tËp n©ng cao dµnh cho häc sinh kh¸, giái. 
 - Gi¸o viªn ph¶i th­êng xuyªn trau dåi kiÕn thøc, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô s­ ph¹m cña b¶n th©n, cã ý thøc häc hái ®ång nghiÖp, ®óc rót kinh nghiÖm tõ thùc tÕ hay b¹n bÌ ®ång nghiÖp.
 - Nh÷ng bµi häc nµo cã liªn quan ®Õn ®å dïng d¹y häc, gi¸o viªn ph¶i khai th¸c triÖt ®Ó §DDH. §Æc biÖt khi sö dông §DDH ph¶i l­u ý mÊy ®iÓm sau:
§å dïng trùc quan ph¶i cã kÝch th­íc ®ñ lín, khoa häc, ph¶i cã thÈm mÜ.
Gi¸o viªn ph¶i hiÓu ®­îc ý ®å, t¸c dông cña §DDH.
Tr¸nh lèi d¹y ¸p ®Æt, chiÕu lÖ v× tõ ®å dïng häc sinh cã thÓ rót ra nhËn xÐt, qui t¾c tøc lµ ®i t­ trùc quan cô thÓ ®Õn t­ duy trõu t­îng.
Tuy nhiªn cã mét sè bµi kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i sö dông §DDH.
VÝ dô: PhÐp céng hai ph©n sè cïng mÉu sè th× cÇn ®Õn §DDH.
 PhÐp céng hai ph©n sè kh¸c mÉu sè th× kh«ng cÇn ®Õn §DDH. V× ë bµi nµy häc sinh ®· häc c¸ch qui ®ång mÉu sè hai ph©n sè, vµ bµi tr­íc ®ã lµ “céng hai ph©n sè cïng mÉu sè” th× gi¸o viªn chØ cÇn th«ng qua viÖc ®­a ra vµ ph©n tÝch mét sè vÝ dô cô thÓ lµ häc sinh ®· rót ra ®­îc qui t¾c.
Gi¸o viªn ph¶i linh ho¹t trong viÖc lùa chän c¸c h×nh thøc d¹y häc phong phó, kh«ng nhµm ch¸n ®Ó t¹o høng thó häc tËp cho häc sinh.
 T¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh luyÖn tËp nhiÒu ®Ó cñng cè kiÕn thøc. Sau mçi bµi häc, gi¸o viªn cã thÓ ra thªm mét sè bµi to¸n n©ng cao dµnh cho häc sinh kh¸, giái. NhÊt lµ nh÷ng bµi to¸n cã liªn quan ®Õn thùc tÕ cuéc sèng.
Cã thÓ bµy cho häc sinh mét sè mÑo vÆt khi lµm bµi, h­íng dÉn häc sinh biÕt nhËn xÐt khi nh×n vµo mét ph©n sè hay mét bµi tËp ®Ó cã c¸ch lµm nhanh, tr×nh bµy gän gµng. 
th­êng xuyªn kiÓm tra bµi cò tr­íc khi d¹y bµi 
 c.PhÇn kÕt luËn:
 - Do c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn t©m lÝcña häc sinh TiÓu häc, nªn c¬ së viÖc d¹y céng, trõ ph©n sè chñ yÕu dùa trªn thùc hµnh, môc ®Ých lµ lµm cho häc sinh b­íc ®Çu tiÕp xóc víi c¸c kiÕn thøc vÒ ph©n sè. §èi víi phÇn nµy lµ phÇn chuÈn bÞ cho viÖc häc ph©n sè ë líp trªn hoÆc cung cÊp mét sè kiÕn thøc g¾n víi thùc tÕ.
 - Qua mét thêi gian vËn dông c¸c biÖn ph¸p trªn vµo viÖc d¹y céng trõ ph©n sè, víi nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc mÆc dï ch­a cao nh­ng t«i nhËn thÊy r»ng:
 - NÕu gi¸o viªn ¸p dông tèt vµ l«gic c¸c biÖn ph¸p nµy vµo trong d¹y häc th× hiÖu qu¶ bµi d¹y cao h¬n, häc sinh hiÓu bµi vµ thÝch thó häc h¬n.
 - Qua thùc tÕ d¹y theo néi dung ®Ò tµi nµy t«i nhËn thÊy ph©n sè lµ mét néi dung kh¸ trõu t­îng ®èi víi häc sinh nh­ng ë líp 4 c¸c em còng ®· häc nh­ng ë møc ®é võa ph¶i chø kh«ng ph¶i lµ qu¸ khã so víi c¸c em.
 - Ch­¬ng tr×nh (SGK) vµ (SGV) míi ®· h­íng dÉn kh¸ kü cµng vÒ ph­¬ng ph¸p d¹y häc. Tuy nhiªn, viÖc sö dông (SGK) vµ (SGV) cã sù ®Çu t­ ®óng mùc th× sÏ t¹o t©m lÝ tho¶i m¸i, nhÑ nhµng ®èi víi HS t­ ®ã c¸c em tiÕp thu bµi tèt h¬n.
 d. mét sè kiÕn nghÞ:
 chóng ta thÊy m«n To¸n còng nh­ c¸c m«n häc kh¸c ë TiÓu häc nãi chung vµ phÇn ph©n sè nãi riªng ®Òu cã tÝnh ®ång t©m, ph¸t triÓn. Gi¸o viªn ph¶i n¾m v÷ng ®iÒu nµy ®Ó t¹o sù h¸o høc cho c¸c em häc tËp, gióp c¸c em nhí l¹i, hiÓu ®­îc sù l« gic cña vÊn ®Ò.
 - Gi¸o viªn biÕt vËn dông mét c¸ch linh ho¹t §DDH c¸c ph­¬ng ph¸p.
 - Tr­êng duy tr× héi thi gi¸o viªn d¹y giái tr­êng, th­êng xuyªn kiÓm tra viÖc d¹y häc cña gi¸o viªn vµ häc sinh.
 - Tæ chøc c¸c buæi ngo¹i khãa, ®è vui to¸n häc b»ng c¸ch tæ ch­c thi gi¶i to¸n trªn m¹ng ®Ó t¹o høng thó häc tËp cho häc sinh. 
 - Chóng ta duy tr× nh÷ng viÖc lµm trªn víi tinh thÇn phôc vô l©u dµi. B»ng sù say mª cña mçi ng­êi chóng ta sÏ gãp phÇn trang bÞ cho c¸c em nh÷ng tri thøc phæ th«ng c¬ b¶n vµ b­íc ®Çu h×nh thµnh nh©n c¸ch tèt ®Ñp cho c¸c em.
 - Trong ph¹m vi ®Ò tµi nghiªn cøu t¹i tr­êng TiÓu häc H¶i Ninh nªn ch¾c ch¾n cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i bµn. B¶n th©n ®· lµm tÊt c¶ víi tÊm lßng tËn t©m, tËn tôy víi häc sinh. RÊt mong sù trao ®æi vµ gãp ý kiÕn cña thÇy, c« gi¸o vµ c¸c häc viªn.
 - Xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
 H¶i Ninh: Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2010
 Ng­êi viÕt
 TrÇn ThÞ Thuyªn