Giáo án Lịch sử và Địa lí Lớp 4 - Tuần 19 - Năm học 2022-2023 - Phạm Thị Bình

 TUẦN 19 
 LỊCH SỬ 
 NƯỚC TA CUỐI THỜI TRẦN 
 Thời gian thuwch hiện :12/1/2023.Lớp 4A 
 13/1/2023 Lớp 4B 
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT: 
1. Kiến thức 
- Nắm được một số sự kiện về sự suy yếu của nhà Trần: 
+ Vua quan ăn chơi sa đoạ; trong triều một số quan lại bất bình, Chu Văn An 
dâng sớ xin chém 7 tên quan coi thường phép nước. 
+ Nông dân và nô tì nổi dậy đấu tranh. 
- Hoàn cảnh Hồ Quý Ly truất ngôi vua Trần, lập nên nhà Hồ 
 * HS khá, giỏi: 
 - Nắm được nội dung một số cải cách của Hồ Quý Ly: qui định lại số ruộng 
cho quan lại, quí tộc: qui định lại số nô tì phục vụ trong gia đình quí tộc. 
 - Biết lí do chính dẫn tới cuộc kháng chiến chống quân Minh của Hồ Quý Ly 
thất bại: không đoàn kết được toàn dân để tiến hành kháng chiến mà chỉ dựa vào 
lực lượng quân đội. 
2. Kĩ năng 
- Rèn kĩ năng sử dụng lược đồ, thuyết trình, kể chuyện. 
3. Phẩm chất 
- Có tinh thần học tập nghiêm tục, tôn trọng lịch sử
4. Góp phần phát triển các năng lực 
- NL ngôn ngữ, NL giao tiếp và hợp tác, NL giải quyết vấn đềvà sáng tạo. 
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: 
1. Đồ dùng 
- GV: + Phiếu học tập cho HS. 
 + Tranh minh hoạ như SGK ( nếu có ). 
- HS: SGK, bút 
2. Phương pháp, kĩ thuật 
- PP: Hỏi đáp, quan sát, thảo luận nhóm. 
- KT: Kĩ thuật đặt câu hỏi, trình bày 1 phút, động não, tiachớp, chia sẻ nhóm đôi. 
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC: 
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 
 1.Khởi động: (4p) - TBVN điều hành lớp hát, vận động 
 tại chỗ 
 - GV dẫn vào bài mới 
 2. Khám phá: (30p) 
 * Mục tiêu: - Nắm được một số sự kiện về sự suy yếu của nhà Trần 
 - Hoàn cảnh Hồ Quý Ly truất ngôi vua Trần, lập nên nhà Hồ 
 * Cách tiến hành: Cá nhân – Nhóm - Lớp 
 a.Giới thiệu bài: Trong gần 2 thế kỉ trị vì nước ta, nhà Trần đã 
lập được nhiều công lớn, chấn hưng, xây 
dựng nền kinh tế nước nhà, 3 lần đánh tan - HS lắng nghe. 
quân xâm lược Mông – Nguyên, ..nhưng 
tiếc rằng, đến cuối thời Trần, vua quan lao 
vào ăn chơi hưởng lạc, đời sống nhân dân 
cực khồ trăm bề. Trước tình hình đó nhà 
Trần có tồn tại được không? .... 
 b.Tìm hiểu bài: 
HĐ1: Tình hình nước ta cuối thời nhà - HS thảo luận nhóm 2 – Chia sẻ kết 
Trần: quả trước lớp 
 GV phát phiếu học tập cho các nhóm. Nội 
dung của phiếu: 
+ Vào giữa thế kỉ XIV, vua quan nhà Trần + Ăn chơi sa đoạ. 
sống như thế nào? 
+ Những kẻ có quyền thế đối xử với dân ra + Ngang nhiên vơ vét của nhân dân 
sao? để làm giàu. 
+ Cuộc sống của nhân dân như thế nào? + Vô cùng cực khổ. 
+ Phẩm chất phản ứng của nhân dân với + Bất bình, phẫn nộ trước thói xa 
triều đình ra sao? hoa, sự bóc lột của vua quan, nông 
 dân và nô tì đã nổi dậy đấu tranh. 
+ Nguy cơ ngoại xâm như thế nào? + Giặc ngoại xâm lăm le bờ cõi. 
- GV nhận xét, kết luận. 
- GV cho HS nêu khái quát tình hình của đất 
nước ta cuối thời Trần. - HS kết nối các sự kiện và tóm tắt 
 lại nội dung của hoạt động 
HĐ2: Nhà Hồ thành lập: - HS làm việc nhóm 4- Chia sẻ lớp 
+ Hồ Quý Ly là người như thế nào? + Là quan đại thần có tài của nhà 
 Trần. 
+ Triều Trần chấm dứt năm nào? Nối tiếp + Năm 1400, nhà Hồ do hồ Quý Ly 
nhà Trần là triều đại nào? đứng đầu lên thay nhà Trần, xây 
 thành Tây Đô (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa 
 ), đổi tên nước là Đại Ngu 
+ Hồ Quý Ly đã làm gì để đưa đất nước + Hồ Quý Ly đã thay thế các quan 
thoát khỏi khó khăn? cao cấp của nhà Trần bằng những 
 người thực sự có tài, đặt lệ các quan 
 phải thường xuyên xuống thăm dân. 
 Quy định lại số ruộng đất, nô tì của 
 quan lại quý tộc, nếu thừa phải nộp 
 cho nhà nước. Những năm có nạn 
 đói, nhà giàu buộc phải bán thóc và 
 tổ chức nơi chữa bệnh cho nhân dân. 
 + Hành động truất quyền vua của 
+ Hành động truất quyền vua của Hồ Quý Hồ Quý Ly là hợp lòng dân vì các 
Ly có hợp lòng dân không? Vì sao? vua cuối thời nhà Trần chỉ lo ăn chơi sa đọa, làm cho tình hình đất nước 
 ngày càng xấu đi và Hồ Quý Ly đã 
 có nhiều cải cách tiến bộ. 
 + Vì nhà Hồ chỉ dựa vào quân đội, 
 + Theo em, vì sao nhà Hồ lại không chống chưa đủ thời gian thu phục lòng dân, 
 nổi quân xâm lược nhà Minh? không dựa vào sức mạnh đoàn kết 
 của các tầng lớp trong xã hội. 
 - GV kết luận: Năm 1400, Hồ Quý Ly truất 
 ngôi vua Trần, lập nên nhà Hồ đã tiến hành 
 nhiều cải cách tiến bộ đưa đất nước thoát - HS lắng nghe. 
 khỏi tình trạng khó khăn. Tuy nhiên, do chưa 
 đủ thời gian đoàn kết được nhân dân nên 
 nhà Hồ đã thất bại trong cuộc kháng chiến 
 chống quan Minh xâm lược. Nhà Hồ sụp đổ, 
 nước ta rơi vào ách đô hộ của nhà Minh. 
 Liệu ai sẽ là người đánh đuổi giặc Minh, tìm 
 lại độc lập cho dân tộc, chúng ta sẽ tìm hiểu 
 ở bài sau. - Ghi nhớ KT của bài 
 3. Hoạt động ứng dụng (1p). - Tìm hiểu về thành Tây Đô của nhà 
 4. Hoạt động sáng tạo (1p) Hồ. 
 - Kể chuyện lịch sử về Hồ Quý Ly
 ĐIỀU CHỈNH-BỔ SUNG 
.................................................................................................................................
................................................................................................................................. 
.................................................................................................................................
................................................................................................................................. 
 ĐỊA LÍ 
 THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 
 Thời gian thực hiện:14/1/2023.Lớp 4A 
 15/1/2023. Lớp 4B 
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT: 
 1. Kiến thức 
- Nêu được một số đặc điểm chủ yếu của thành phố Hải Phòng: 
 + Vị trí: ven biển, bên bờ sông Cấm
 + Thành phố cảng, trung tâm công nghiệp đóng tàu, trung tâm du lịch, 
2. Kĩ năng 
- Chỉ được Hải Phòng trên bản đồ (lược đồ). 
* Học sinh NK: Kể một số điều kiện để Hải Phòng trởhành t một cảng biển, một 
trung tâm du lịch lớn của nước ta (Hải Phòng nằm veniển, b bên bờ sông Cấm, 
thuận tiện cho việc ra, vào neo đậu của tàu thuyền, nơi đây có nhiều cầu tàu,...; có 
các bãi biển Đồ Sơn, Cát Bà với nhiều cảnh đẹp,...). 3. Phẩm chất 
- HS học tập nghiêm túc 
4. Góp phần phát triển các năng lực: 
- NL tự chủ, NL giải quyết vấn đề, NL ngôn ngữ, NL thẩm mĩ 
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: 
1. Đồ dùng 
- GV: + BĐ hành chính, giao thông VN, Hải Phòng 
 + Lược đồ khung Việt Nam treo tường & cá nhân. 
- HS: SGK, tranh, ảnh về Hải Phòng 
2. Phương pháp, kĩ thuật 
- PP: Hỏi đáp, quan sát, thảo luận nhóm, thuyết trình 
- KT: đặt câu hỏi, trình bày một phút, động não, tia chớp, chia sẻ nhóm2 
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC: 
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 
 1.Khởi động: (2p) 
 - TBVN điều hành lớp hát, vận động 
 - GV nhận xét chung, giới thiệu bài tại chỗ 
 mới 
 2. Bài mới: (30p) 
 * Mục tiêu: - Nêu được một số đặc điểm chủ yếu của thành phố Hải Phòng: 
 + Vị trí: ven biển, bên bờ sông Cấm
 + Thành phố cảng, TT công nghiệp đóng tàu, trung tâm du 
 lịch,... 
 * Cách tiến hành: Cá nhân- Nhóm-Lớp 
 Hoạt động 1: Hải Phòng – thành Nhóm 4 – Lớp 
 phố cảng. - Các nhóm quan sát bản đồ hành 
 - YC các nhóm quan sát bản đồ hành chính, giao thông VN ; tranh, ảnh thảo 
 chính, giao thông VN ; tranh, ảnh thảo luận, trả lời: 
 luận theo gợi ý: 
 + Thành phố Hải Phòng nằm ở đâu? + Thành phố Hải Phòng nằm ở phía 
 đông bắc ĐBBB; phía Bắc giáp Quảng 
 Ninh, phía Nam giáp Thái Bình, phía 
 tây giáp Hải Dương, phía Đông giáp 
 Biển Đông. 
 + Hải Phòng có những điều kiện tự + Hải Phòng có những điều kiện tự 
 nhiên thuận lợi nào để trở thành một nhiên thuận lợi để trở thành một cảng 
 cảng biển? biển:nhiều cầu tàu lớn (để tàu câph 
 + Mô tả về hoạt động của cảng Hải bến); nhiều bài đất rộng và nhà kho 
 Phòng. (để chứa hàng); nhiều phương tiện 
 (phục vụ bốc dỡ, chuyên chở hàng) 
 + Mô tả về hoạt động của cảng Hải 
 -> GV chốt kiến thức bài học Phòng: Thường xuyên có nhiều tàu 
 trong và ngoài nước cập bến; Tiếp 
 nhận, vận chuyển một số lượng lớn 
Hoạt động 2: Đóng tàu là ngành hàng hoá. 
công nghiệp quan trọng của Hải 
Phòng. - Dựa vào SGK trả lời các câu hỏi sau: 
- YC HS dựa vào SGK trả lời các câu 
hỏi sau: 
+ So với các ngành công nghiệp khác, 
công nghiệp đóng tàu ở Hải Phòng có + So với các ngành công nghiệp khác, 
vai trò như thế nào? công nghiệp đóng tàu ở Hải Phòng có 
+ Kể tên các nhà máy đóng tàu của vai trò quan trọng nhất. 
Hải Phòng. +Các nhà máy đóng tàu của Hải 
+ Kể tên các sản phẩm của ngành Phòng: nhà máy đóng tàu Bạch Đằng, 
đóng tàu ở Hải Phòng. cơ khí Hạ Lòng, cơ khí Hải Phòng. 
- Bổ sung: Các nhà máy đóng tàu ở + Tên các sản phẩm của ngành đóng 
Hải Phòng đã đóng được những tàu ở Hải Phòng: sà lan, ca nô, tàu 
chiếc tàu biển lớn không chỉ phục vụ đánh cá, tàu du lịch,,, tàu chở khách 
cho nhu cầu trong nước mà còn xuất trên sông, biển, tàu vận tải lớn... 
khẩu. Hình 3 thể hiện chiếc tàu biển 
có trọng tải lớn của nhà máy đóng 
tàu Bạch Đằng đang hạ thủy. 
Hoạt động 3: Hải Phòng là trung 
tâm du lịch. 
- YC các nhóm dựa vào tranh, ảnh, 
SGK và vốn hiểu biết của bản thân, - Các nhóm thảo luận. 
thảo luận theo gợi ý sau: Hải Phòng - Đại diện các nhóm trình bày kết quả 
có những điều kiện nào để phát triển trước lớp: 
ngành du lịch? + Có bãi biển Đồ Sơn, đảo Cát Bà, có 
 nhiều cảnh đẹp, hang động kì thú... 
 + Có các lễ hội: chọi trâu, đua thuyền 
 trên biển... 
 + Có nhiều di tích lịch sử, thắng cảnh 
 nổi tiếng: cửa biển Bạch Đằng, tượng 
 đài Lê Chân. 
 + Hệ thống khách sạn, nhà nghỉ đủ 
 tiện nghi. 
- Bổ sung: Đến Hải Phòng, chúng ta 
có thể tham gia được nhiều hoạt 
động lí thú: nghỉ mát, tắm biển, - Lắng nghe 
tham quan các danh lam thắng 
cảnh, lễ hội, vườn quốc gia Cát Bà 
vừa được UNESCO công nhận là 
khu dự trữ sinh quyển của thế giới. 
3. Hoạt động ứng dụng (1p) 
4. Hoạt động sáng tạo (1p) - Mô tả lại những điều em biết về Hải 
 Phòng qua bài học 
 - Giới thiệu về 1 địa điểm du lịch ở
 HP mà em đã được đi hay được biết 
 qua ti vi, sách, báo. 
 ĐIỀU CHỈNH - BỔ SUNG 
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................. 
TỔ CHUYÊN MÔN DUYỆT BGH DUYỆT 
Ngày ..... tháng.... năm 2023 Ngày ...... tháng .... năm 2023