Giáo án lớp 4 - Tuần 4 môn Luyện từ vă câu - Bài dạy: từ ghép, từ láy

PHÂN MÔN LUYỆN TỪ VÀ CÂU
BAÌI DAÛY : TÆÌ GHEÏP, TÆÌ LAÏY
Tuần 4
	Tiết 7
I. MỤC TIÊU : 
	1. Nắm được 2 cách chính cấu tạo từ phức của Tiếng Việt ghép những tiếng có nghĩa lại với nhau (từ ghép) phối hợp những tiếng có âm hay vần (hoặc cả âm đầu và vần) giống nhau (từ láy).
	2. Bước đầu biết vận dụng kiến thức đã học để phân biệt từ ghép với từ láy, tìm được các từ ghép và từ láy đơn giản, tập đặt câu với các từ đó.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
	- Bảng phụ, băng giấy.
	- Vở bài tập TV4.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
HOẠT ĐỘNG DẠY
HOẠT ĐỘNG HỌC
A. BÀI CŨ : 
- Kiểm tra HS học thuộc lòng các thành ngữ, tục ngữ sau :
Hiền như bụt – Lành như đất
Dữ như cọp – Thương nhau như chị em gái.
Môi hở răng lạnh – Máu chảy ruột mềm – Nhường cơm sẻ áo – Lá lành đùm lá rách.
- 3 HS trả lời 
- Hỏi : Từ đơn khác với từ phức ở điểm nào ? Cho ví dụ ?
- GV nhận xét.
B. BÀI MỚI :
1) Giới thiệu bài : Trong tiết học trước, các em đã biết thế nào là từ đơn và từ phức. Trong từ phức có 2 loại đó là từ ghép và từ láy. Bài học hôm nay sẽ giúp các em nắm được cách câu tạo về 2 loại từ này.
- GV ghi đề bài lên bảng.
- HS đọc lại đề
2) Phần nhận xét : GV treo bảng nội dung của BT.
- Cho HS nêu yêu cầu của phần gợi ý. Hoạt động cả lớp.
- HS đọc phần nội dung BT và phần gợi ý. Cả lớp đọc thầm.
- GV cho HS đọc câu thơ thứ nhất “Tôi nghe  đời sau”
- Cả lớp đọc thầm suy nghĩ. GV gợi ý phân tích giúp các em đi tới kết luận :
+ Từ phức nào do những tiếng có nghĩa tạo thành ?
+ Từ phức nào do những tiếng có âm đầu hoặc vần lặp lại nhau tạo thành ?
 truyện cổ, ông cha do các tiếng có nghĩa tạo thành.
 thầm thì do các tiếng có âm đầu (th) lặp lại nhau tạo thành.
- Lần lượt GV cho HS đọc tiếp các câu thơ còn lại và rút ra các từ : chầm chậm, cheo leo, lặng im, se sẽ và phân tích theo gợi ý.
Từ phức “lặng im” do các tiếng có nghĩa tạo thành.
“Chầm chậm, cheo leo, se sẽ” do các tiếng có âm đầu và vần lặp lại nhau tạo thành.
- GV cho cả lớp nhận xét, bổ sung. GV chốt ý.
3) Phần ghi nhớ :
- Hỏi : Có mấy cách chính để tạo thành từ phức ?
- HS trả lời : 2 cách chính.
- Ghép những tiếng có nghĩa với nhau gọi là từ gì ?
 từ ghép.
- Thế nào gọi là từ láy ?
 là từ phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần (hoặc cả âm đầu và vần) giống nhau.
- Hãy nêu 1 số ví dụ về từ ghep, từ láy ?
 tình thương, học sinh 
 sạch sẽ, lăn tăn, xanh xanh 
- GV chốt ý, kết luận rút ra phần ghi nhớ.
- HS đọc phần ghi nhớ SGK.
4) Phần luyện tập :
* Bài 1 : GV cho HS nêu yêu cầu . 
- HS đọc yêu cầu.
- Cho HS hoạt động theo nhóm đôi.
- HS thảo luận để giải BT
- GV nêu : Chú ý những chữ in nghiêng, những chữ vừa in nghiêng vừa in đậm. Cần xác định các tiếng trong những từ phức có nghĩa hay không.
+ Câu a :
Từ ghép : ghi nhớ 
Từ láy : nô nức 
+ Câu b : 
Từ ghép : dẻo dai, vững chắc 
Từ láy : mộc mạc 
- GV cho đại diện các nhóm trình bày kết quả.
- GV bổ sung, phân tích, chốt ý.
* Bài 2 : GV cho HS nêu yêu cầu của BT
- HS nêu yêu cầu. Cả lớp đọc thầm.
- GV cho HS hoạt động theo nhóm 6.
- Các nhóm thảo luận. Ghi kết quả vào băng giấy.
- Tìm từ ghép, từ láy chứa từng tiếng :
a. Ngay
b. Thẳng
c. Thật
- GV phát phiếu học tập cho các nhóm thi đua làm bài.
- Đại diện nhóm dán bài lên bảng. Kết luận nhóm nào tim nhiều từ ghép, láy.
- Cả lớp nhận xét, bổ sung.
- GV chốt ý phân tích 1 số trường hợp về từ láy.
C. CỦNG CỐ, DẶN DÒ :
- Trong tiết học hôm nay chúng ta đã tim hiểu nội dung gì ?
- 1 em đọc lại ghi nhớ.
- Nhận xét tiết học.
- Về học thuộc câu ghi nhớ. Tìm 5 từ ghép, 5 từ láy chỉ màu sắc ghi vào sổ tay.
Bài sau : Luyện tập về từ ghép, từ láy.