Giáo án Toán 4 Tuần 25 - Trường tiểu học Nguyễn Trãi

TUẦN 25
Thứ hai ngày	
Tiết 121 	 	PHÉP NHÂN PHÂN SỐ 
I. MỤC TIÊU: Giúp HS:
 - Biết thực hiện phép nhân hai phân số.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
 -Vẽ sẵn lên bảng phụ hình vẽ như phần bài học của SGK.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
1. Ổn định: 
2.Kiểm tra bài cũ
 - GV gọi HS lên bảng, yêu cầu các em làm các BT hướng dẫn luyện tập thêm của Tiết 121.
 - GV nhận xét và cho điểm HS. 
3.Bài mới:
 a).Giới thiệu bài:
 b).Tìm hiểu ý nghĩa của phép nhân thông qua tính diện tích hình chữ nhật 
 - GV nêu bài toán:
 * Muốn tính diện tích hình chữ nhật chúng ta làm như thế nào ?
 - Hãy nêu phép tính để tính diện tích hình chữ nhật trên.
 c).Tính diện tích hình chữ nhật thông qua đồ dùng trực quan 
 - GV nêu: Chúng ta sẽ đi tìm kết quả của phép nhân trên qua hình vẽ sau:
 - GV đưa ra hình minh hoạ: 
 - GV giới thiệu hình minh hoạ: Có hình vuông, mỗi cạnh dài 1m. Vậy hình vuông có diện tích là bao nhiêu ?
 * Chia hình vuông có diện tích 1m2 thành 15 ô bằng nhau thì mỗi ô có diện tích là bao nhiêu mét vuông ?
 * Hình chữ nhật được tô màu bao nhiêu ô ?
 * Vậy diện tích hình chữ nhật bằng bao nhiêu phần mét vuông ?
 d).Tìm quy tắc thực hiện phép nhân phân số 
 * Dựa vào cách tính diện tích hình chữ nhật bằng đồ dùng trực quan hãy cho biết
 x = ?
 * Quan sát hình và cho biết 8 là gì của hình chữ nhật mà ta phải tính diện tích ?
 * Chiều dài hình chữ nhật mấy ô ?
 * Hình chữ nhật có mấy hàng ô như thế ?
 * Chiều dai hình chữ nhật bằng 4 ô, hình chữ nhật xếp được 2 hàng ô như thế. Vậy để tính tổng số ô của hình chữ nhật ta tính bằng phép tính nào ?
 * 4 và 2 là gì của các phân số trong phép nhân x ?
 * Vậy trong phép nhân hai phân số khi thực hiện nhân hai tử số với nhau ta được 
gì ?
 * Quan sát hình minh hoạ và cho biết 15 là gì ?
 * Hình vuông diện tích 1m2 có mấy hàng ô, mỗi hàng có mấy ô ?
 * Vậy để tính tổng số ô có trong hình vuông diện tích 1m2 ta có phép tính gì ?
 * 5 và 3 là gì của các phân số trong phép nhân x ?
 * Vậy trong phép nhân hai phân số, khi thực hiện nhân hai mẫu số với nhau ta được gì ?
 * Như vậy, khi muốn nhân hai phân số với nhau ta làm như thế nào ?
 - GV yêu cầu HS nhắc lại về cách thực hiện phép nhân hai phân số.
 e).Luyện tập 
 Bài 1
 - GV yêu cầu HS tự tính, sau đó gọi HS đọc bài làm trước lớp.
 - GV nhận xét và cho điểm HS. 
 Bài 3
 - GV gọi 1 HS đọc đề bài, sau đó yêu cầu HS tự tóm tắt và giải bài toán.
Tóm tắt
 Chiều dài: m
Chiều rộng : m
Diện tích :  m2 
 - GV chữa bài và cho điểm HS.
4.Củng cố - Dặn dò:
 - GV yêu cầu HS nêu quy tắc thực hiện phép nhân phân số.
 - GV tổng kết giờ học, dặn HS về nhà làm các bài tập chua hoàn thành và chuẩn bị bài sau: luyện tập
- HS lắng nghe và thực hiện.
- 2 HS lên bảng thực hiện yêu cầu
- HS dưới lớp theo dõi để nhận xét bài của bạn.
- HS lắng nghe. 
- HS đọc lại bài toán.
- HS nêu.
- Muốn tính diện tích hình chữ nhật ta lấy số đo chiều dài nhân với số đo chiều rộng.
- x 
-Diện tích hình vuông là 1m2.
- Mỗi ô có diện tích là m2
- Gồm 8 ô.
- Diện tích hình chữ nhật bằng m2.
- HS nêu x = .
- 8 là tổng số ô của hình chữ nhật.
- 4 ô.
- Có 2 hàng.
- 4 x 2 = 8
- 4 và 2 là các tử số của các phân số trong phép nhân x .
- Ta được tử số của tích hai phân số đó.
- 15 là tổng số ô của hình vuông có diện tích 1m2.
- Hình vuông diện tích 1m2 có 3 háng ô, trong mỗi hàng có 5 ô.
- Phép tính 5 x 3 = 15 (ô)
- 5 và 3 là mẫu số của các phân số trong phép nhân x 
-Ta được mẫu số của tích hai phân số đó.
-Ta lấy tử số nhân tử số, lấy mẫu số nhân mẫu số.
- HS nêu trước lớp.
- Cả lớp thực hiện. làm bài vào vở. sau đó 1 HS đọc bài làm của mình trước lớp, HS cả lớp theo dõi và nhận xét.
- 2HS lên bảng làm bài, HS cả lớp làm bài vào vơÛ..
 Bài giải
Diện tích hình chữ nhật là:
 x = (m2)
Đáp số: m2
-1 HS nêu, cả lớp theo dõi và nhận xét.
- Cả lớp lắng nghe ghi nhớ về nhà thực hiện..
*******************************************
Thứ ba ngày
Tiết : 122	 LUYỆN TẬP 
I. MỤC TIÊU: Giúp HS:
 - Biết thực hiện phép nhân hai phân số, nhân phân số với số tự nhiên, nhân số tự nhiên với phân số
 - Nhận biết ý nghĩa của phép nhân phân số với số tự nhiên: Phép nhận phân số với số tự nhiên chính là phép cộng liên tiếp các phân số bằng nhau.
II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
 Ho¹t ®éng d¹y 
 Ho¹t ®éng häc 
1/ Bµi cị : Gäi 2 em 
TÝnh :
 a ) x 
 b) x 
- Muèn nh©n hai ph©n sè ta lµm thÕ nµo ?
- GV nhËn xÐt.
2/ Bµi míi :Giíi thiƯu bµi – ghi ®Çu bµi .
H­íng dÉn luyƯn tËp.
Bµi 1:
GV viÕt lªn b¶ng : x 5 
- H·y t×m c¸ch thùc hiƯn phÐp nh©n trªn ?
- GV yªu cÇu HS lµm tiÕp bµi cßn l¹i .
- Em cã nhËn xÐt g× vỊ phÐp nh©n cđa phÇn c ? d?
* GV kÕt luËn : 
Bµi 2: GV viÕt :2 x 
- Yªu cÇu HS lµm tiÕp 
- Em cã nhËn xÐt g× vỊ phÐp nh©n c,d? 
 GV nhËn xÐt ,sưa bµi .
Bµi 4 :
- Yªu cÇu HS ®äc ®Ị
- Nªu c¸ch rĩt gän ph©n sè ?
- GV nhËn xÐt sưa bµi .
IV/Cđng cè –dỈn dß :
GV nhËn xÐt tiÕt häc .
- HS lªn b¶ng lµm
- C¶ líp nhËn xÐt 
+ Ta lÊy tư sè nh©n víi tư sè ,mÉu sè nh©n víi mÉu sè .
 x 5 = x = 
Ta cã thĨ viÕt : x 5 = =
a) x 8 = = ; b) x 7 = =
c) x 1 = = ; d) x 0 = == 0
+ PhÐp nh©n ph©n sè víi 1 cho ra kÕt qu¶ lµ chÝnh ph©n sè ®ã .
+ PhÐp nh©n ph©n sè víi 0,cã kÕt qu¶ lµ 0.
- 4 em lªn b¶ng lµm bµi .
+Muèn rĩt gän ph©n sè ta ph¶i chia tư sè vµ mÉu sè cho cïng mét sè
+ HS thùc hiƯn bµi lµm
*******************************************
Thứ tư ngày
Tiết 123	 LUYỆN TẬP 
I. MỤC TIÊU: Giúp HS:
 - Biết giải bài tốn liên quan đến phép cộng và phép nhân phân số.
-Nhận biết một số tính chất của phép nhân phân số: Tính chất giao hoán, tính chất kết hợp, tính chất nhân một tổng hai phân số với một phân số.
-Bước đầu biết vận dụng các tính chất trên trong các trường hợp đơn giản.
II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
1. Ổn định: 
2.Kiểm tra bài cũ
 - GV gọi HS lên bảng, yêu cầu các em làm các BT4 của Tiết 123.
 - GV nhận xét và cho điểm HS. 
3.Bài mới:
 a).Giới thiệu bài:
 b).Giới thiệu một số tính chất của phép nhân phân số 
 * Tính chất giao hoán
 - GV viết lên bảng:
 x = ? x = ? sau đó yêu cầu HS tính.
 * Hãy so sánh x và x ?
 * Hãy nhận xét về vị trí của các phân số trong tích x so với vị trí của các phân số trong tích x .
 * Vậy khi đổi vị trí của các phân số trong một tích thì tích đó có thay đổi không ?
 - Đó chính là tính chất giao hoán của phép nhân các phân số.
 -Em có nhận xét gì về tính chất giao hoán của phép nhân phân số so với tính chất giao hoán của phép nhân các số tự nhiên.
 -Kết luận: Đó đều được gọi là tính chất giao hoán của phép nhân.
 * Tính chất kết hợp
 - GV viết lên bảng hai biểu thức sau và yêu cầu HS tính giá trị:
( x ) x = ? ; x ( x ) = ?
 -Hãy so sánh giá trị của hai biểu thức 
( x ) x và x ( x ) ?
 - Em hãy tìm diểm giống nhau và khác nhau của hai biểu thức trên.
* Qua bài toán trên, bạn nào cho biết muốn nhân một tích hai phân số với phân số thứ ba chúng ta có thể làm như thế nào ?
- Đó chính là tính chất kết hợp của phép nhân các phân số.
 - GV yêu cầu HS so sánh tính chất kết hợp của phép nhân phân số với tính chất kết hợp của phép nhân các số tự nhiên đã học.
 - Kết luận: Đó chính là tính chất kết hợp của phép nhân.
 - Tính chất một tổng hai phân số nhân với phân số thứ ba
 - GV viết lên bảng hai biểu thức sau và yêu cầu HS tính giá trị của chúng:
( + ) x = ? ; x + x = ?
- GV yêu cầu HS so sánh giá trị của hai biểu thức trên.
- Làm thế nào để từ biểu thức (+ ) x 
có được biểu thức x + x ?
- Như vậy khi thực hiện nhân một tổng hai phân số với phân số thứ ba thì ta có thể làm như thế nào ?
- Đó chính là tính chất nhân một tổng hai phân số với phân số thứ ba.
- Em có nhận xét gì về tính chất nhân một tổng hai phân số với phân số thứ ba và tính chất nhân một tổng với một số tự nhiên đã học.
 c).Luyện tập 
 Bài 2
 - GV cho HS đọc đề bài, yêu cầu các em nhắc lại cách tính chu vi của hình chữ nhật, sau đó làm bài.
- GV gọi HS đọc bài làm trước lớp.
- GV nhận xét bài làm của HS.
 Bài 3
 - GV tiến hành tương tự như bài 2.
4.Củng cố - Dặn dò:
- HS nhắc lại các kiến thức vừa ôn tập.
 -Dặn HS về nhà học thuộc và ghi nhớ các tính chất vừa ôn tập của phép cộng và phép nhân phân số và chuẩn bị bài sau: tìm phân số của một số
- HS lắng nghe và thực hiện.
-3 HS lên bảng thực hiện yêu cầu.
- HS dưới lớp theo dõi để nhận xét bài của bạn.
- HS lắng nghe. 
- HS tính:
- HS so sánh.
- Khi đổi vị trí các phân số trong tích 
 x thì ta được tích x .
- HS nhắc lại tính chất giao hoán của phép nhân các phân số.
- Giống như tính chất giao hoán của phép nhân các số tự nhiên.
- HS tính:
-Hai biểu thức có giá trị bằng nhau:
( x ) x = x ( x ) ?
- Muốn nhân một tích hai phân số với phân số thứ ba chúng ta có thể nhân phân số thứ nhất với tích của phân số thứ hai và phân số thứ ba.
- HS nhắc lại tính chất kết hợp của phép nhân các phân số.
- HS so sánh và đưa ra kết luận hai tính chất giống nhau.
- HS tính:
(+) x = x = 
 x + x = + = 
- Giá trị của hai biểu thức bằng nhau và bằng .
-Lấy từng phân số của tổng (+) trong biểu thức (+) x 34 nhân với phân số rồi cộng các tích lại thì ta được biểu thức x + x .
- Khi nhân một tổng hai phân số với phân số thứ ba ta có thể nhân từng phân số của tổng với phân số thứ ba rồi cộng các kết quả lại với nhau.
- HS nghe và nhắc lại tính chất.
- Hai tính chất giống nhau.
- HS làm bài vào vở..
Bài giải
Chu vi của hình chữ nhật là:
( + ) x 2 = (m)
 Đáp số : m 
- 1 HS đọc bài làm, các HS còn lại theo dõi để nhận xét bài làm của bạn.
- HS làm bài vào vơÛ..
Bài giải
May 3 chiếc túi hết số mét vải là:
 x 3 = 2 (m)
 Đáp số : 2m 
- HS nhắc lại.
- Cả lớp lắng nghe ghi nhớ về nhà thực hiện..
*******************************************
Thứ năm ngày
Tiết 125	 TÌM PHÂN SỐ CỦA MỘT SỐ
I. MỤC TIÊU: Giúp HS:
-Biết cách giải bài toán dạng: Tìm phân số của một số.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
 -Vẽ sẵn hình minh hoạ như phần bài học trong SGK lên bảng.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
1. Ổn định: 
2.Kiểm tra bài cũ
 - GV gọi HS lên bảng, yêu cầu làm các BT gv tự ra của Tiết 124 và yêu cầu phát biểu về các tính chất: tính chất giao hoán, tính chất kết hợp, tính chất nhân một tổng hai phân số với phân số thứ ba.
 - GV nhận xét và cho điểm HS. 
3.Bài mới:
 a).Giới thiệu bài:
b).Ôn tập về tìm một phần mấy của một số 
 - GV nêu bài toán: Lớp 4A có 36 học sinh, số học sinh thích học toàn bằng số học sinh cả lớp. Hỏi lớp 4A có bao nhiêu học sinh thích học toán.
 c).Hướng dẫn tìm phân số của một số
 - GV nêu bài toán: Một rổ cam có 12 quả. Hỏi số cam trong rổ là bao nhiêu quả ?
 - GV treo hình minh hoạ đã chuẩn bị yêu cầu HS quan sát và hỏi HS:
 + số cam trong rổ như thế nào so với số cam trong rổ ?
 + Nếu biết được số cam trong rổ là bao nhiêu quả thì làm thế nào để biết tiếp được số cam trong rổ là bao nhiêu quả ?
 + số cam trong rổ là bao nhiêu quả ?
 + số cam trong rổ là bao nhiêu quả ?
- Vậy của 12 quả cam là bao nhiêu quả ?
- Em hãy điền dấu phép tính thích hợp vào chỗ chấm: 12  = 8
- GV yêu cầu HS thực hiện phép tính.
- Vậy muốn tính của 12 ta làm như thế nào ?
 - Hãy tính của 15.
 - Hãy tính của 24.
 d).Luyện tập 
 Bài 1
 - GV yêu cầu HS đọc đề bài và tự làm bài.
 - GV gọi HS đọc bài làm của mình trước lớp.
 - GV nhận xét và cho điểm HS. 
 Bài 2
 - GV tiến hành tương tự như bài tập 1.
4.Củng cố - Dặn dò:
- Nêu cách tìm phân số của 1 số?
- Dặn HS về nhà học bài và chuẩn bị bài sau: phép chia phân số
- HS lắng nghe và thực hiện.
- 3 HS lên bảng thực hiện yêu cầu
- HS dưới lớp theo dõi để nhận xét bài của bạn.
- HS lắng nghe.
- HS đọc lại đề bài và trả lời:
Số học sinh thích học toán của lớp 4A là:
36 : 3 = 12 học sinh
- HS đọc lại bài toán.
- HS quan sát hình minh hoạ và trả lời:
+ số cam trong rổ gấp đôi số cam trong rổ.
+ Ta lấy số cam trong rổ nhân với 2.
+ số cam trong rổ là 12 : 3 = 4 (quả)
+ số cam trong rổ là 4 Í 2 = 8 (quả)
- của 12 quả cam là 8 quả.
-Điền dấu nhân (Í)
- HS thực hiện 12 Í = 8
- Muốn tính của 12 ta lấy số 12 nhân với .
- Là 15 Í = 10.
- Là 24 Í = 18.
- HS đọc đề bài, sau đó áp dụng phần bài học để làm bài:
Bài giải
Số học sinh được xếp loại khá là:
 35 Í = 21 (học sinh)
 Đáp số: 21 học sinh
- 1 HS đọc bài làm của mình, HS cả lớp theo dõi để nhận xét.
- HS tự làm bài vào vơÛ..
 Bài giải
Chiều rộng của sân trường là:
 120 Í = 100 (m)
 Đáp số: 100m
- HS nêu.
- Cả lớp lắng nghe ghi nhớ về nhà thực hiện..
Thứ sáu ngày
Tiết 125	 	PHÉP CHIA PHÂN SỐ 
I. MỤC TIÊU: Giúp HS:
- Biết thực hiện phép chia hai phân số: lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ hai đảo ngược
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
 -Hình vẽ minh hoạ như trong phần bài học SGK vẽ sẵn trên bảng phụ.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
1. Ổn định: 
2.Kiểm tra bài cũ
 - GV gọi HS lên bảng, yêu cầu làm BT GV tự ra.
 - GV nhận xét và cho điểm HS. 
3.Bài mới:
 a).Giới thiệu bài:
 b).Hướng dẫn thực hiện phép chia phân số 
* Bài toán: Hình chữ nhật ABCD có diện tích m2, chiều rộng là m. Tính chiều dài của hình chữ nhật đó.
 - Khi đã biết diện tích và chiều rộng của hình chữ nhật muốn tính chiều dài chúng ta làm như thế nào ?
 - Hãy đọc phép tính để tính chiều dài của hình chữ nhật ABCD ?
 - Bạn nào biết thực hiện phép tính trên ? 
 - GV nhận xét các cách mà HS đưa ra sau đó hướng dẫn: Muốn thực hiện phép chia hai phân số ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ hai đảo ngược. Trong bài toán trên, phân số 3.2 được gọi là phân số đảo ngược của phân số . Từ đó ta thực hiện phép tính sau:
 : = Í = = 
- Vậy chiều dài của hình chữ nhật là bao nhiêu mét ?
- Hãy nêu lại cách thực hiện phép chia cho phân số.
 c).Luyện tập 
 Bài 1 
 * Bài tập yêu cầu chúng ta làm gì ?
- GV yêu cầu HS làm miệng trước lớp.
- GV nhận xét bài làm của HS.
 Bài 2
- GV cho HS nêu lại cách thực hiện chia cho phân số sau đó làm bài.
- GV chữa bài trên bảng lớp.
Bài 3
- GV yêu cầu HS tự làm bài.
- GV chữa bài trên bảng lớp.
- GV yêu cầu HS đọc lại các phép tính trong phần a và hỏi: là tích của các phân số nào ?
- Khi lấy chia cho thì ta được phân số nào ?
-Khi lấy chia cho thì ta được phân số nào ?
- Vậy khi lấy tích của hai phân số chia cho một phân số thì ta được thương là gì ?
- Biết Í = có thể viết ngay kết quả của 
 : được không ? Vì sao ?
4.Củng cố - Dặn dò:
- Nêu cách chia phân số?
 -Dặn HS về nhà làm các bài tập chưa hoàn thành trên lớp và chuẩn bị bài sau: luyện tập 
- HS lắng nghe và thực hiện.
- 2 HS lên bảng thực hiện yêu cầu,
- HS dưới lớp theo dõi để nhận xét bài của bạn.
- HS lắng nghe. 
- HS nghe và nêu lại bài toán.
- Ta lấy số đo diện tích của hình chữ nhật chia cho chiều dài.
- Chiều dài của hình chữ nhật ABCD là:
 : .
- HS thử tính, có thể tính đúng hoặc sai.
- HS nghe giảng và thực hiện lại phép tính.
- Chiều dài của hình chữ nhật là m hay m.
- 1 HS nêu, HS cả lớp theo dõi và nhận xét.
-Viết phân số đảo ngược của các phân số đã cho.
-5 HS lần lượt nêu 5 phân số đảo ngược của các phân số đã cho trước lớp. 
- 1 HS nêu trước lớp, sau đó 3 HS lên bảng làm bài, HS cả lớp làm bài vào vơÛ..
- HS theo dõi bài chữa của GV sau đó đổi chéo vở để kiểm tra bài lẫn nhau.
- HS lên bảng làm bài, HS cả lớp làm bài vào vở.
- Là tích của phân số và .
- Được phân số bằng .
-Ta được phân số bằng .
- Khi lấy tích của hai phân số chia cho 1 phân số thì ta được thương là phân số còn lại.
- Có thể viết ngay kết quả của : = vì khi lấy tích của hai phân số chia cho một phân số ta được thương là phân số còn lại.
- HS nêu.
- Cả lớp lắng nghe ghi nhớ về nhà thực hiện..