Đổi mới phương pháp dạy học là : “ Phát huy tính tích cực, chủ ộng và sáng tạo của học sinh trên cơ sở khai thác triệt để các đặc iểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học .” là phương hướng đổi mới phương pháp dạy và học môn toán ở bậc tiểu học . Một trong những biện pháp chủ yếu để đạt được mục đích trên là gây cho học sinh hứng thú học tập, tạo niềm tin ,niềm vui bằng cách lôi cuốn các em vào những trò chơi toán học hấp dẫn , phù hợp với trình độ nhận thức , đặc điểm lứa tuổi các em trong giờ học toán , đặc biệt là ở các lớp đầu cấp .
Đã nhiều năm dạy học tôi cứ trăn trở mãi : làm thế nào để học sinh của mình năng động sáng tạo hơn , tạo được hứng thú trong học tập, giờ học bớt căng thẳng ,bớt áp lực ,học sinh được học mà chơi chơi mà học . Vì vậy tôi xin phép BGH trường tiểu học Điền Lư II được thiết kế các trò chơi trong giờ học toán lớp 3 , tôi đã đưa vào giờ học toán ngay từ đầu năm và thấy kết quả học tập của các em tiến bộ hẳn lên . Đến giờ học toán các em không còn cảm thấy căng thẳng nên kết quả học tập cao hơn . Với thời gian thử nghiệm vừa qua, tôi thấy việc thiết kế trò chơi trong giờ học toán để góp phần đổi mới phương pháp dạy học toán 3 là rất quan trọng và thiết thực . Tôi xin được trình bầy “ kinh nghiệm trong thiết kế trò chơi góp phần đổi mới phương pháp dạy học toán lớp 3 ” trước hội đồng khoa học trường tiểu học Điền Lư II , hội đồng khoa học phòng giáo dục Bá Thước , mong các tổ chức góp ý kiến cho tôi ngày một hoàn thiện hơn, giảng dạy có chất lượng hơn.
PHÇN Më §ÇU I - Lý do chän ®Ò tµi § æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc lµ : “ Ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ éng vµ s¸ng t¹o cña häc sinh trªn c¬ së khai th¸c triÖt ®Ó c¸c ®Æc iÓm t©m sinh lý cña häc sinh tiÓu häc .” lµ ph¬ng híng ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc m«n to¸n ë bËc tiÓu häc . Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých trªn lµ g©y cho häc sinh høng thó häc tËp, t¹o niÒm tin ,niÒm vui b»ng c¸ch l«i cuèn c¸c em vµo nh÷ng trß ch¬i to¸n häc hÊp dÉn , phï hîp víi tr×nh ®é nhËn thøc , ®Æc ®iÓm løa tuæi c¸c em trong giê häc to¸n , ®Æc biÖt lµ ë c¸c líp ®Çu cÊp . §· nhiÒu n¨m d¹y häc t«i cø tr¨n trë m·i : lµm thÕ nµo ®Ó häc sinh cña m×nh n¨ng ®éng s¸ng t¹o h¬n , t¹o ®îc høng thó trong häc tËp, giê häc bít c¨ng th¼ng ,bít ¸p lùc ,häc sinh ®îc häc mµ ch¬i ch¬i mµ häc . V× vËy t«i xin phÐp BGH trêng tiÓu häc §iÒn L II ®îc thiÕt kÕ c¸c trß ch¬i trong giê häc to¸n líp 3 , t«i ®· ®a vµo giê häc to¸n ngay tõ ®Çu n¨m vµ thÊy kÕt qu¶ häc tËp cña c¸c em tiÕn bé h¼n lªn . §Õn giê häc to¸n c¸c em kh«ng cßn c¶m thÊy c¨ng th¼ng nªn kÕt qu¶ häc tËp cao h¬n . Víi thêi gian thö nghiÖm võa qua, t«i thÊy viÖc thiÕt kÕ trß ch¬i trong giê häc to¸n ®Ó gãp phÇn ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc to¸n 3 lµ rÊt quan träng vµ thiÕt thùc . T«i xin ®îc tr×nh bÇy “ kinh nghiÖm trong thiÕt kÕ trß ch¬i gãp phÇn ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc to¸n líp 3 ” tríc héi ®ång khoa häc trêng tiÓu häc §iÒn L II , héi ®ång khoa häc phßng gi¸o dôc B¸ Thíc , mong c¸c tæ chøc gãp ý kiÕn cho t«i ngµy mét hoµn thiÖn h¬n, gi¶ng d¹y cã chÊt lîng h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¸m ¬n ! II Môc ®Ých nghiªn cøu 1: T×m hiÓu hÖ thèng néi dung , ph¬ng ph¸p , h×nh thøc tæ chøc d¹y häc to¸n líp 3 . T×m hÖ thèng bµi tËp cã thÓ thiÕt kÕ thµnh trß ch¬i . 2: T×m hiÓu nh÷ng thuËn lîi khã kh¨n cña gi¸o viªn vµ häc sinh khi thiÕt kÕ , sö dông trß ch¬i trong giê häc to¸n . III - NhiÖm vô nghiªn cøu 1 - T×m hiÓu tÇm quan träng cña ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc . 2 - T×m hiÓu ý nghÜa , t¸c dông cña trß ch¬i to¸n häc . 3 - Nghiªn cøu t©m sinh lý løa tuæi häc sinh tiÓu häc . 4 - Ph©n tÝch tæng hîp rót ra bµi häc kinh nghiÖm . IV- ph¹m vi nghiªn cøu 1 – Häc sinh khèi líp 3 – Cô thÓ lµ líp 3B Trêng TiÓu häc §iÒn l II 2 – C¸c ph¬ng ph¸p chØ ®¹o cña ban gi¸m hiÖu. 3 – TËp thÓ gi¸o viªn Trêng TiÓu häc §iÒn l II. V – Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 1 – Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu tµi liÖu. 2 – Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra, quan s¸t . 3 – Ph¬ng ph¸p tæng kÕt kinh nghiÖm . PHÇN NéI DUNG CH¦¥NG I : C¥ Së lý lUËN Vµ THùC TIÔN . 1 - C¬ së lý luËn : XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña häc sinh TiÓu häc : Häc sinh TiÓu häc lu«n lu«n hiÕu ®éng , ham ch¬i thÝch c¸i míi l¹ nhng l¹i chãng ch¸n . §èi víi trÎ trß ch¬i lµ mét ph¸t hiÖn míi , kÝch thÝch tß mß , muèn t×m hiÓu , kh¸m ph¸ . Do vËy quan ®iÓm “ Th«ng qua ho¹t ®éng vui ch¬i ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng häc tËp .” lµ phï hîp víi trêng tiÓu häc . Trß ch¬i to¸n häc nh»m môc ®Ých lµ th«ng qua trß ch¬i ®Ó cñng cè kiÕn thøc cña bµi häc , luyÖn tËp l¹i kiÕn thøc cña bµi míi , ph¸t hiÖn ra kiÕn thøc míi cña bµi häc. Th«ng qua trß ch¬i häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc cña bµi häc mét c¸ch nhÑ nhµng . Trong qu¸ tr×nh häc to¸n ë tiÓu häc , sö dông trß ch¬i to¸n häc cã nhiÒu t¸c dông nh : Gióp häc sinh thay ®æi lo¹i h×nh ho¹t ®éng trong giê häc , lµm cho giê häc bít c¨ng th¼ng , t¹o c¶m gi¸c tho¶i m¸i , dÔ chÞu . Häc sinh tiÕp thu kiÕn thøc nhÑ nhµng , g©y høng thó häc tËp . KÝch thÝnh sù t×m tßi , t¹o c¬ héi ®Ó häc sinh tù thÓ hiÖn m×nh . Th«ng qua trß ch¬i , häc sinh vËn dông kiÕn thøc n¨ng næ , ho¹t b¸t , kÝch thÝch trÝ tëng tîng , trÝ nhí . Tõ ®ã ph¸t triÓn t duy mÒm dÎo, häc tËp c¸ch sö lý th«ng minh trong nh÷ng t×nh huèng phøc t¹p t¨ng cêng kh¶ n¨ng vËn dông trong cuéc sèng ®Ó dÔ dµng thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn míi cña x· héi . Ngoµi ra th«ng qua ho¹t ®éng trß ch¬i cßn gióp c¸c em ph¸t triÓn ®îc nhiÒu phÈm chÊt ®¹o ®øc nh t×nh ®oµn kÕt, th©n ¸i, lßng trung thùc, tinh thÇn céng ®ång tr¸ch nhiÖm . V× vËy trß ch¬i to¸n häc rÊt cÇn thiÕt trong giê häc to¸n ë tiÓu häc . 2– Nguyªn t¾c thiÕt kÕ TRß CH¥I : a - Nguyªn t¾c võa søc, dÔ thùc hiÖn : - Mçi trß ch¬i ph¶i cñng cè ®îc mét néi dung to¸n häc cô thÓ trong ch¬ng tr×nh (Cã thÓ lµ kiÕn thøc cÇn kiÓm tra bµi cò, kiÕn thøc bµi míi, kiÕn thøc thùc hµnh, luyÖn tËp) - Ch¬ng tr×nh to¸n 3 ®îc chia thµnh 5 m¹ch kiÕn thøc : Sè häc vµ yÕu tè ®¹i sè, ®¹i lîng vµ ®o ®¹i lîng, yÕu tè h×nh häc, yÕu tè thèng kª, c¸c d¹ng to¸n gi¶i. C¸c trß ch¬i ®îc x©y dùng tõ c¸c d¹ng bµi tËp cã chän läc cña c¸c tiÕt häc trong 5 m¹ch kiÕn thøc trªn, nhng cã thÓ mang nh÷ng c¸i tªn gîi c¶m, g©y høng thó, gãp phÇn h×nh thµnh, cñng cè hoÆc hÖ thèng kiÕn thøc . - C¸c trß ch¬i ph¶i gióp häc sinh rÌn luyÖn kü n¨ng to¸n häc, ph¸t huy trÝ tuÖ, ãc ph©n tÝch, t duy s¸ng t¹o . - Trß ch¬i ph¶i phï hîp víi quü thêi gian (Sö dông trong giê häc tõ 5 ®Õn 10 phót ), thÝch hîp víi m«i trêng häc tËp. -Trß ch¬i cã søc hÊp dÉn ,thu hót ®îc sù chó ý, tham gia cña häc sinh, t¹o kh«ng khÝ vui vÎ, tho¶i m¸i . - Trß ch¬i cÇn ph¶i gÇn gòi, s¸t thùc, phï hîp víi t©m lý løa tuæi häc sinh líp 3 . Tæ chøc trß ch¬i kh«ng qu¸ cÇu kú, phøc t¹p . b - Nguyªn t¾c khai th¸c vµ thùc hµnh : - Sö dông triÖt ®Ó yªu cÇu, néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n, cñng nh ®å dïng, ph¬ng tiÖn cã s½n cña m«n häc ( ë th viÖn , ®å dïng cña gi¸o viªn, häc sinh). - C¸c ®å dïng tù lµm cña gi¸o viªn khai th¸c tõ nh÷ng vËt liÖu gÇn gòi xung quanh ( Tõ c¸c phÕ liÖu nh : Vá hép b¸nh kÑo, ®Çu gç, ®Çu nøa, n¾p chai, giÊy b×a) Sao cho ®å dïng võa ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, tÝnh gi¸o dôc, tÝnh thÈm mü nhng Ýt tèn kÐm. Tõ c¸c nguyªn t¾c trªn, t«i ®· c¨n cø vµo néi dung kiÕn thøc trong s¸ch gi¸o khoa, c¨n cø vµo thêi gian, môc tiªu ®Ò ra ë mçi tiÕt häc còng nh ®èi tîng häc sinh, m«i trêng häc tËp ë ®¬n vÞ trêng miÒn nói nh trêng TiÓu häc §iÒn l II, n¬i t«i ®ang c«ng t¸c ®Ó thiÕt kÕ c¸c trß ch¬i sö dông trong giê häc to¸n líp 3. 3 - C¬ së thùc tiÔn : a; Thùc tr¹ng chung cña nhµ trêng : Qua t×m hiÓu mét sè gi¸o viªn d¹y líp3 , t×m hiÓu häc sinh , tµi liÖu tham kh¶o ë trêng tiÓu häc §iÒn L 2 ,t«i nhËn thÊy: C¸c ®ång chÝ gi¸o viªn cha quan t©m nhiÒu ®Õn viÖc ®a trß ch¬i häc to¸n vµo gi¶ng d¹y hoÆc cã ®a trß ch¬i häc to¸n vµo giê häc còng chØ trong nh÷ng giê thao gi¶ng . Së dÜ cã t×nh tr¹ng trªn lµ do c¸c ®ång chÝ gi¸o viªn cha nhËn thøc ®îc hÕt t¸c dông cña trß ch¬i trong giê häc to¸n . V× vËy mµ giê häc to¸n cßn trÇm häc sinh cßn thô ®éng trong häc tËp , mét sè häc sinh yÕu kÐm cßn ng¹i häc to¸n , ®Õn giê häc to¸n c¸c em kh«ng høng thó dÉn ®Õn kÕt qu¶ häc tËp kh«ng cao . Do ®Þa bµn ë §iÒn L 2 lµ niÒm nói , tr×nh ®é d©n trÝ cha ®ång ®Òu nªn viÖc quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña con c¸i cha cao , ®å dïng häc tËp cña c¸c em thiÕu nhiÒu , tÝnh tù gi¸c häc tËp cña c¸c em cha cao . b ,Thùc tr¹ng cña líp chñ nhiÖm : N¨m nay t«i ®îc ph©n c«ng d¹y líp 3 B trêng tiÓu häc §iÒn L II. Líp t«i cã 17 häc sinh trong ®ã cã : 10 em n÷ , 7 em nam , häc sinh d©n téc Mêng lµ 7 em , häc sinh d©n téc Kinh lµ 10 em . Trong 17 häc sinh ®ã chñ yÕu lµ ë n«ng th«n nªn viÖc giao tiÕp cña c¸c em cßn h¹n chÕ , kh«ng m¹nh d¹n tù tin . V× vËy ngay tõ ®Çu n¨m t«i ®· v¹ch ra kÕ ho¹ch ph¶i lµm sao cho líp m×nh ho¹t ®éng s«i næi h¬n trong giê häc, ®Æc biÖt lµ trong giê häc to¸n . T«i thiÕt kÕ c¸c trß ch¬i trong giê häc to¸n vµ tr×nh bµy víi BGH ®îc BGH ®ång ý nªn t«i ®a vµo ¸p dông trong c¸c giê häc to¸n . Tõ ®Çu n¨m líp häc rÊt trÇm , khi t«i ®a trß ch¬i häc to¸n vµo ¸p dông trong giê häc th× kh«ng khÝ häc tËp kh¸c h¼n, c¸c em häc tËp tÝch cùc, nh÷ng em chËm ch¹p nh em Hu©n, em Hµ Nhung còng n¨ng ®éng h¬n. Nh÷ng em cã tÝnh tù ti nh em Kh¸nh, em Tó còng hoµ nhËp víi c¸c b¹n h¬n . Qua 2 ®ît thao gi¶ng vµ thanh tra cña nhµ trêng BGH ®· ®¸nh gi¸ s¸ng kݪn cña t«i cã hiÖu qu¶ cao lµm cho chÊt lîng cña líp vît tréi h¬n tríc rÊt nhiÒu . T«i nhËn thÊy r»ng s¸ng kiÕn cña t«i ®a vµo ¸p dông kh«ng nh÷ng gióp c¸c em n¨ng ®éng , s¸ng t¹o mµ cßn gióp c¸c em biÕt th¬ng yªu gióp ®ì lÉn nhau , cïng gióp nhau tiÕn bé , c¸c em biÕt nhêng nhÞn nhau vµ ngoan h¬n tríc rÊt nhiÒu . V× vËy t«i nhËn thÊy r»ng ®a trß ch¬i vµo giê häc to¸n ë tiÓu häc lµ cÇn thiÕt , nhÊt lµ trong giê häc to¸n cña líp 3. 4 : qui tr×nh tæ chøc trß ch¬i : TRß ch¬i to¸n häc th«ng qua 5 bíc : _ Giíi thiÖu tªn trß ch¬i _ Phæ biÕn luËt ch¬i _ TiÕn hµnh ch¬i _ Th¶o luËn rót ra kiÕn thøc _ §¸nh gi¸ kÕt luËn . Ch¬ng II ThiÕt kÕ trß ch¬i häc to¸n líp 3 Trß ch¬i cã néi dung sè häc vµ yÕu tè ®¹i sè. 1 – Trß ch¬i thø I : XÕp hµng thø tù. * Môc ®Ých ch¬i : Gióp häc sinh cñng cè c¸ch so s¸nh vµ s¾p xÕp c¸c sè theo thø tù tõ bÐ ®Õn lín vµ ngîc l¹i . * Thêi gian ch¬i : 5 phót * ChuÈn bÞ ch¬i : Gi¸o viªn – chuÈn bÞ 2 l¸ cê hiÖu ( Cê giÊy nhá, 2 l¸ cã mµu kh¸c nhau ) Häc sinh – mçi ®éi 5 m¶nh b×a ( Cã kÝch thíc 10 x 15 cm ) trong mçi m¶nh b×a cã ghi c¸c sè . VÝ dô : TiÕt 1 : §äc, viÕt vµ so s¸nh c¸c sè cã 3 ch÷ sè bµi tËp sè 4,5 trang 3 sgk . Khi tæ chøc trß ch¬i gi¸o viªn cã thÓ chuÈn bÞ néi dung ghi trong b×a : 537; 162; 573; 621;126. * Chän ®éi ch¬i : Mçi ®éi 5 Em; c¸c em tù ®Æt tªn cho ®éi m×nh ( VÝ dô : tªn gäi t¬ng øng víi mµu s¾c cña cê hiÖu nh ®éi Xanh, ®éi §á ) * C¸ch ch¬i : Hai ®éi trëng lªn nhËn b×a cña tæ vµ ph¸t b×a cho mçi b¹n ë ®éi m×nh. Gi¸o viªn yªu cÇu hai ®éi quan s¸t, tù so s¸nh c¸c sè vïa nhËn trong nhãm víi nhau (trong 1, 2 phót ) * Quy íc : Khi c« gi¸o h« hiÖu lÖnh vµ gi¬ 2 l¸ cê trªn 2 tay vÒ hai phÝa( sang ngang ) yªu cÇu c¸c em nghe, gi¬ biÓn lªn cao vµ xÕp mçi ®éi mét hµng ngang, b¾t ®Çu tõ c« gi¸o. Khi c« ®a 2 l¸ cê song song vÒ phÝa tríc c¸c em tËp hîp hµng däc. * Gi¸o viªn b¾t ®Çu h« c¸c c¸ch kh¸c nhau nh : “ TËp hîp theo thø tù tõ bÐ ®Õn lín ” ; “ TËp hîp theo thø tù tõ lín ®Õn bÐ ” sau hai ba lÇn thi thay ®æi c¸c biÓn gi÷a hai ®éi råi tiÕp tôc ch¬i . * Ban th ký ghi kÕt qu¶ vµ tæng hîp ®iÓm. Mçi lÇn xÕp hµng ®óng thø tù, nhanh, kh«ng ån µo, x« lÊn, lµm lén xén, cho 10 ®iÓm . XÕp chËm, kh«ng th¼ng hµng, mÊt trËt tù trõ 2 ®iÓm . §éi nµo xÕp sai kh«ng ghi ®iÓm. Sau 5 phót kÕt thóc trß ch¬i ®éi nµo nhiÒu ®iÓm sÏ th¾ng cuéc . Trß ch¬i cã thÓ sö dông ë c¸c tiÕt : So s¸nh c¸c sè trong ph¹m vi 10 000 bµi tËp sè 2 trang 101 . So s¸nh c¸c sè trong ph¹m vi 100 000 bµi tËp sè 4 trang 147 . 2 – Trß c ... ã gãc vu«ng nhÊt th× nhãm ®ã th¾ng cuéc . Trß ch¬i ®îc sö dông trong tiÕt thùc hµnh nhËn biÕt vµ vÏ gãc vu«ng b»ng ª - ke bµi tËp sè 3 trang 43 – sgk . 4 , Trß ch¬i sè 4 : NhËn diÖn h×nh . a , Môc ®Ých ch¬i : Gióp häc sinh còng cè kü n¨ng nhËn diÖn mét sè h×nh häc c¬ b¶n nh h×nh vu«ng , h×nh ch÷ nhËt . b , ChuÈn bÞ : 2 b¶ng phô hoÆc 2 tê giÊy r« ki cã vÏ c¸c h×nh h×nh häc nh h×nh ch÷ nhËt hoÆc h×nh vu«ng ë nhiÒu t thÕ , vÞ trÝ kh¸c nhau vµ mét sè h×nh kh¸c cã h×nh d¹ng dÔ lÉn lén víi h×nh ch÷ nhËt hoÆc h×nh vu«ng . Häc sinh chuÈn bÞ phÊn mµu hay bót d¹ . VÝ dô : TiÕt h×nh ch÷ nhËt , bµi tËp sè 1 trang 84 SGK . Gi¸o viªn chuÈn bÞ b¶ng phô nh sau : H·y t« mµu h×nh ch÷ nhËt cã trong c¸c h×nh vÏ díi ®©y - H×nh vÏ : *C¸ch ch¬i : Chia líp thµnh hai nhãm mçi nhãm cö 4 b¹n ®¹i diÖn ch¬i . C¸c b¹n cãn l¹i lµm cç ®éng viªn cho ®éi m×nh . Khi gi¸o viªn h«: “ B¾t ®Çu ” th× b¹n thø nhÊt cña nhãm lªn nhËn diÖn vµ t« mÇu vµo mét h×nh ch÷ nhËt sau ®ã ch¹y xuèng chuyÒn phÊn hoÆc vç tay b¹n thø hai , b¹n thø hai lªn chän vµ t« mµu vµo h×nh thø hai Sau 5 phót th× dõng l¹i . Häc sinh ë díi líp vµ gi¸o viªn ®¸nh gi¸ , thèng kª ®iÓm . §éi nµo chän vµ t« mµu ®óng 1 h×nh ch÷ nhËt ®îc 10 ®iÓm . NÕu ®éi nµo t« mµu cha ®Ñp trõ ®i mét ®iÓm . §éi nµo cã sè ®iÓm nhiÒu h¬n sÏ th¾ng cuéc . 5 : Trß ch¬i sè 5 : GhÐp h×nh a: Môc ®Ých ch¬i: RÌn kü n¨ng nhËn diÖn h×nh , ghÐp h×nh . Ph¸t triÓn n¨ng lùc t duy , trÝ tëng tîng ,tÝnh cÈn thËn . b: ChuÈn bÞ : Gi¸o viªn chuÈn bÞ mét sè h×nh tam gi¸c vu«ng c©n . Ph¸t cho mçi nhãm 4 h×nh tam gi¸c vu«ng . H×nh vÏ : c : C¸ch ch¬i : Ch¬i thi ®ua gi÷a c¸c nhãm . Khi gi¸o viªn h« b¾t ®Çu th× c¸c nhãm thi ®ua ghÐp h×nh nh h×nh cho s½n . Nhãm nµo ghÐp ®óng vµ xong tríc sÏ th¾ng cuéc , ®îc thëng mét trµng ph¸o tay . Trß ch¬i nµy ®îc sö dông ë tiÕt luyÖn tËp bµi sè 4 trang 4 SGK , sö dông ë tiÕt luyÖn tËp bµi sè 4 trang 11, sö dông ë tiÕt sè luyÖn tËp bµi sè 5 trang 20 , sö dông ë tiÕt luyÖn tËp bµi sè 4 trang 62 , sö dông ë bµi sè 4 trang 71 . Gi¸o viªn chuÈn bÞ nhiÒu h×nh tam gi¸c vu«ng c©n , ph¸t cho mçi nhãm 8 h×nh tam gi¸c . Khi gi¸o viªn h« “ B¾t ®Çu “ c¸c nhãm thi ghÐp h×nh nh h×nh gi¸o viªn treo ë trªn b¶ng. Trß ch¬i trong thêi gian 5 phót , nÕu ®éi nµo ghÐp ®óng h×nh vµ nhanh th× sÏ th¾ng cuéc , ®îc thëng mét trµng vç tay . Trß ch¬i ®îc sö dông ë tiÕt tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc (tiÕp theo) bµi sè4 trang 80 , sö dông ë tiÕt luyÖn tËp bµi sè 4 trang 82 SGK, sö dông ë tiÕt chia sè cã bèn ch÷ sè cho sè cã mét ch÷ sè ( tiÕp theo) , trß ch¬i sö dông ë tiÕt bµi to¸n liªn quan ®Õn rót vÒ ®¬n vÞ bµi sè 3 trang 128 SGK . D: Trß ch¬i rÌn luyÖn ,øng dông kü n¨ng gi¶i to¸n 1 – Trß ch¬i thø nhÊt : T×m ®éi v« ®Þch * Môc ®Ých ch¬i : RÌn luyÖn kü n¨ng gi¶i c¸c bµi to¸n cã hai phÐp tÝnh ®¬n gi¶n, c¸c bµi to¸n cã liªn quan ®Õn viÖc rót vÒ ®¬n vÞ . * ChuÈn bÞ : Gi¸o viªn chia líp thµnh 2 ®éi , mçi ®éi cö ra 3 b¹n ®¹i diÖn lªn ch¬i . C¸c b¹n cßn l¹i lµm cæ ®éng viªn . C« viÕt s½n tãm t¾t lªn giÊy kÎ « ly gåm ®ñ 3 d¹ng . Ph« t« lµm 2 b¶n cho mçi ®éi, ®Æt óp xuèng theo hµng ngang ( ®Ó häc sinh kh«ng nh×n thÊy bµi tríc khi tÝnh giê ) §Ò 1 : 4385 m §éi 1 87 m ? m §éi 2 §Ò 2 5565 kg g¹o Xe thø nhÊt 1965 kg Xe thø hai ? kg g¹o §Ò 3 Ræ cam 25 qu¶ ? qu¶ Ræ lª * C¸ch ch¬i : Khi c« gi¸o h« : (5 phót b¾t ®Çu ) th× tÊt c¶ 3 häc sinh cña 2 ®éi lËt tê giÊy lªn, ®äc kü vµ gi¶i quyÕt nhanh chãng yªu cÇu ®Æt ra . Ai xong nép bµi cho c« gi¸o råi vÒ chç ngåi, c« ®¸nh dÊu nh÷ngbµi nép tríc thêi gian quy ®Þnh . HÕt giê nÕu bµi cña ®éi nµo viÕt tiÕp lµ ph¹m quy kh«ng tÝnh ®iÓm . Mçi bµi gi¶i ®óng ghi 10 ®iÓm . Mçi bµi nép tríc thêi gian ,®óng ghi thªm 1 ®iÓm . §éi nµo cã tæng ®iÓm nhiÒu h¬n lµ th¾ng cuéc . Trß ch¬i ®îc sö dông trong tiÕt «n tËp vÒ gi¶i to¸n ( tiÕp theo ) trang 176 SGK . 2 Trß ch¬i thø hai : ( LL Vît chíng ng¹i vËt) * Môc ®Ých: RÌn luþªn kü n¨ng gi¶i c¸c bµi to¸n víi c¸c mèi quan hÖ trùc tiÕp vµ ®¬n gi¶n. * ChuÈn bÞ : Gi¸o viªn chuÈn bÞ 1 tê giÊy r« ky ( hoÆc b¶ng phô ) cã vÏ hoÆc d¸n h×nh tîng trng , g¾n hoa hoÆc tói nhá ®Ó ®ùng ®Ò to¸n mµ hai ®éi cÇn gi¶i VÝ dô : §Ò 3 §Ò 2 §Ò 2 §Ò 1 §Ò 1 §éi Vµng Anh §éi Vµnh Khuyªn §Ò 1 : N¨m nay An 4 tuæi, tuæi chÞ gÊp 2 lÇn tuæi An . Hái n¨m nay chÞ mÊy tuæi ? §Ò 2 : Tãm t¾t 9 c©y C©y cam ? c©y C©y t¸o §Ò 3 : Hµ h¸i ®îc 6 qu¶ cam, kÐm sè cam anh H¶i h¸i ®îc hai lÇn . H·y tÝnh sè cam anh H¶i h¸i ®îc ? ChuÈn bÞ : Häc sinh mçi nhãm chuÈn bÞ 3 tê giÊy « ly, bót, keo d¸n . Gi¸o viªn chia líp thµnh 2 ®éi, mçi ®éi tù chän tªn ®Æt cho ®éi m×nh . * VÝ dô :Vµng Anh , Vµnh Khuyªn . Mçi ®éi cö 3 em ®¹i diÖn lªn ch¬i . sè cßn l¹i lµm cæ ®éng viªn cho ®éi nhµ . * C¸ch ch¬i : Khi gi¸o viªn cã hiÖu lÖnh b¾t ®Çu ch¬i, mçi ®éi ch¬i lÇn lît rót ®Ò ®äc, héi ý, gi¶i vµ ghi nhanh kÕt qu¶ vµo giÊy. C¸c ®éi gi¶i tõ ®Ò 1 ( tõ dÔ ®Õn khã ). Gi¶i xong ®Ò mét th× d¸n lªn “§Ønh nói ” sè 1, sau ®ã tiÕp tôc rót, ®äc vµ gi¶i ®Ò 2 .NÕu ®éi nµo giaØo nhanh h¬n cã quyÒn rót ®Ò 3 ®Ó gi¶i . Trêng hîp hai ®éi cïng gi¶i xong ®Ò 1 vµ 2 cïng lóc , th× gi¸o viªn vµ c¶ líp kiÓm tra xem hai ®éi ®· gi¶i ®óng cha, nÕu ®éi nµo gi¶i cha ®óng th× kh«ng ®îc gi¶i ®Ò 3 .NÕu c¶ hai ®éi gi¶i ®óng ®Ò 1 vµ 2 th× c¶ hai ®éi cïng ®äc vµ gi¶i ®Ò 3( Gi¸o viªn ®äc ®Ò cho hai ®éi cïng gi¶i ). §éi nµo gi¶i ®óng c¶ 3 ®Ò mµ xong tríc th× sÏ lµ ®éi ( chinh phôc ®ù¬c ®Ønh cao ) th¾ng cuéc sÏ ®îc nhËn phÇn thëng kÝch lÖ nh bót ch×, thíc kÎ . Trß ch¬i nµy ®îc sö dông ë tiÕt «n tËp vÒ gi¶i to¸n trang 176 SGK . *Thêi gian sö dông cho trß ch¬i nµy lµ 15 phót . Ch¬ng III : híng dÉn c¸ch lµm ®å dïng cho c¸c trß ch¬i . 1: C¸c trß ch¬i cã sö dông b×a giÊy: Gi¸o viªn su tÇm c¸c vá ®å hép b¸nh kÑo , vá ®å hép giÊy ®ùng hµng sau ®ã c¾t theo kÝch thíc phï hîp ( vÝ dô : 15 x 20 cm ) råi d¸n giÊy tr¾ng hoÆc giÊy mµu ®Ó ghi sè . Cã thÓ sö dông l©u dµi mµ chØ cÇnthay lît giÊy ®· viÕt sè . 2: Trß ch¬i thø 7: Gi¸o viªn cã thÓ t¹o nªn nh÷ng tÊm b×a nhá (nh ®· tr×nh bµy ë phÇn tríc ) b»ng c¸ch sau : Trªn tÊm b×a to h×nh vu«ng , gi¸o viªn kÎ thµnh c¸c « vµ viÕt c¸c sè, phÐp tÝnh nh h×nh vÏ díi ®©y . Sau ®ã c¾t thµnh 9 h×nh vu«ng nhá . H×nh vÏ : 40x2 800 80 105 21x5 11x6 400x2 34 62x4 17x2 50 66 50x1 60 248 41x2 82 500 30x2 500x1 3: Trß ch¬i sè 4 : Lµm sóc x¾c b»ng gç cã thÓ khã kh¨n do dung cô tiÖn gät cßn thiÕu . Cã thÓ lµm sóc x¾c b»ng b×a cøng theo h×nh vÏ sau vµ d¸n l¹i , viÕt c¸c ch÷ sè vµo c¸c mÆt . H×nh vÏ : 5 1 6 2 3 4 4; Trß ch¬i sè 9 : B¸c mÆt n¹ th«ng th¸i . MÆt n¹ cã thÓ lµm b¨ng 2 b×a cøng c¾t thµnh h×nh trßn cã ®êng kÝnh kho¶ng 30 cm , sau ®ã d¸n giÊy mµu lªn 2 bªn råi vÏ h×nh minh ho¹ nh sau . §Ó dÔ ph©n biÖt mÆt cêi cã thÓ d¸n giÊy mµu ®á , mÆt mÕu d¸n giÊy mµu xanh . H×nh vÏ : - Dïng gi©y thÐp nhá hoÆc b¨ng dÝnh réng buéc hoÆc dÝnh c¸n cÇm vµo gi÷a 2 mÆt n¹ , sau ®ã d¸n chÆt 2 mÆt l¹i víi nhau ®Ó ®îc mét bªn lµ h×nh mÆt cêi , mét bªn lµ h×nh mÆt mÕu. - C¸n cÇm lµm b»ng thanh tre máng réng 4 cm , dµi kho¶ng 30 cm. PhÇn kÕt luËn I kÕt luËn chung vÒ s¸ng kiÕn : Qua qu¸ tr×nh ¸p dông s¸ng kiÕn : “ ThiÕt kÕ trß ch¬i gãp phÇn ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc trong giê to¸n líp 3 ” b¶n th©n t«i nhËn thÊy viÖc ®a h×nh thøc trß ch¬i vµo giê häc to¸n ë TiÓu Häc nãi chung vµ giê häc to¸n líp 3 nãi riªng lµ rÊt cÇn thiÕt . Bëi v× sö dông trß ch¬i häc tËp kh«ng chØ gióp häc sinh n¾m ®îc, cñng cè ®îc néi dung kiÕn thøc to¸n mét c¸ch nhÑ nhµng, mµ cßn gióp häc sinh ph¸t triÓn n¨ng lùc t duy, ph¸t triÓn trÝ tëng tîng, kh¶ n¨ng diÔn ®¹t m¹ch l¹c . NhÊt lµ t¹o høng thó häc tËp, t¹o niÒm vui, lßng say mª häc tËp cho häc sinh . Tõ ®ã rÌn luyÖn ®øc tÝnh ch¨m chØ ,tù tin, n¨ng ®éng s¸ng t¹o gãp phÇn rÌn luyÖn cho häc sinh phÈm chÊt vµ phong c¸ch lµm viÖc cña ngêi lao ®éng míi .MÆc dï ®· cè g¾ng nhng thêi gian ¸p dông cha nhiÒu, kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn s¸ng kiÕn kinh nghiÖm cßn nhiÒu ®iÓm thiÕu sãt, mong c¸c b¹n ®ång nghiÖp gãp ý ®Ó t«i ngµy cµng tiÕn bé h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! 2: ý kiÕn ®Ò xuÊt: Muèn cã kÕt qu¶ cao trong viÖc sö dông trß ch¬i trong giê häc to¸n ngoµi nh÷ng môc tiªu chung cña bµi d¹y gi¸o viªn cÇn chó ý ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò sau : a: n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña häc sinh tiÓu häc , tõ ®ã lùa chän thiÕt kÕ trß ch¬i cho phï hîp . b: tæ chøc trß ch¬i sao cho mäi häc sinh ®îc ch¬i nhÊt lµ nh÷ng em cßn hay rôt rÌ thiÕu tù tin . c: gi¸o viªn cÇn kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n vÒ c¬ së vËt chÊt , su tÇm c¸c vËt liÖu ®¬n gi¶n ®Ó lµm ®å dïng trong trß ch¬i . §iÒn l ngµy 20 th¸ng 3 n¨m 2008 Ngêi thùc hiÖn §ç ThÞ Tiªn Môc lôc PhÇn më ®Çu : I - Lý do chän ®Ò tµi...trang 1 II - Môc ®Ých nghiªn cøu......trang 2 PhÇn néi dung .trang 3 Ch¬ng I : 1 C¬ së lý luËn. ...trang 3 Nguyªn t¾c thiÕt kÕ trß ch¬i...trang 4 C¬ së thùc tiÔntrang 5 Quy tr×nh tæ chøc trß ch¬i..trang 7 Ch¬ng II : ThiÕt kÕ trß ch¬i häc to¸n líp 3.......trang 8 A :Trß ch¬i cã néi dung sè häc vµ yÕu tè ®¹i sè ....trang 8 B :Trß ch¬i cã néi dung ®¹i lîng vµ ®o ®¹i lîng, thèng kª :. trang 19 C : Trß ch¬i cñng cè néi dung h×nh häc ...trang 23 D: Trß ch¬i rÌn luyÖn , øng dông kü n¨ng gi¶i to¸n..trang 32 Ch¬ng III : Híng dÉn c¸ch lµm ®å dïng cho c¸c trß ch¬i :trang 35 PhÇn kÕt luËn .trang 39 Së gi¸o dôc ®µo t¹o thanh hãa Phßng gi¸o dôc - ®µo t¹o b¸ thíc Trêng tiÓu häc ®iÒn l II S¸ng kiÕn kinh nghiÖm ThiÕt kÕ trß ch¬i gãp phÇn ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc trong giê häc to¸n líp 3 Ngêi thùc hiÖn : ®ç thÞ tiªn Chøc vô : gi¸o viªn N¨m : 2008 Lêi c¶m ¬n ! T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban gi¸m hiÖu trêng TiÓu häc §iÒn L 2 , c¶m ¬n tËp thÓ gi¸o viªn vµ häc sinh trêng TiÓu häc §iÒn L 2 ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho t«i hoµn thµnh s¸ng kiÕn nµy . T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Phßng gi¸o dôc - ®µo t¹o huyÖn B¸ Thíc , héi ®ång khoa häc phßng gi¸o dôc B¸ Thíc ®· quan t©m gióp ®ì t«i hoµn thµnh s¸ng kiÕn nµy . V× thêi gian nghiªn cøu cã h¹n céng víi tr×nh ®é b¶n th©n cha cao nªn b¶n s¸ng kiÕn cña t«i cßn nhiÒu h¹n chÕ . T«i mong BGH trêng TiÓu häc §iÒn L , phßng gi¸o dôc ®µo t¹o B¸ Thíc , héi ®ång khoa häc phßng gi¸o dôc B¸ Thíc cïng c¸c b¹n ®ång nghiÖp gãp ý ch©n thµnh cho b¶n s¸ng kiÕn nµy . T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! §iÒn l ngµy 20 th¸ng 03 n¨m 2008 Ngêi viÕt §ç ThÞ Tiªn
Tài liệu đính kèm: