Bài soạn Văn 6 - Học kì 2 - Giáo viên: Nguyễn Ngọc Tầm - Trường THCS Nguyễn Văn Trỗi

 	 Ngµy 30 th¸ng12 n¨m 2008	
Tiết 73,74
Văn bản : Bài học đường đời đầu tiên
 ( Trích “Dế Mèn phiêu lưu kí” - Tô Hoài)
A - Mục tiêu cần đạt :
1, Hiểu được nội dung, ý nghĩa của bài học đường đời đầu tiên, đối với Dế Mèn trong bài văn, những đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả, kể truyện và sử dụng từ ngữ .
2, Nắm vững mục ghi nhớ (sgk)
3, Tích hợp với phân môn Tiếng Việt ở một số khái niệm: Nhân hoá, so sánh, cấu tạo và tác dụng của câu luận, câu tả, câu kể, với phân môn tập làm văn ở kỹ năng chọn ngôi kể thứ nhất, tìm hiểu chung về văn miêu tả.
4,Rèn các kỹ năng đọc truyện đồng thoại, đọc lời đối thoại, đọc lời đối thoại phù hợp với tính cách các nhân vật, tả vật.
B- ChuÈn bÞ : Ch©n dung nhµ v¨n T« Hoµi, T¸c phÈm " DÕ MÌn phiªu l­u kÝ " ,tranh minh ho¹ cho bµi häc, b¶ng phô.
C- Tݪn tr×nh lªn líp:
I.æn ®Þnh tæ chøc:
II.KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra vở soạn của học sinh.
III. Giíi thiÖu bµi míi: Cho học sinh xem chân dung Tô Hoài ,cuốn Dế Mèn phiêu lưu kí (1941) đã đang được hµng triệu người đọc ở mọi lứa tuổi yêu thích, đến mức các bạn nhỏ gọi ông là Dế Mèn. Nhưng Dế Mèn là ai? Chân dung và tính nết nhân vật độc đáo nh­ thÕ nµo, "bài học ®­êng đời đầu tiên" mà anh ta nếm trải ra sao ? bài học hôm nay chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu.
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
Hoạt động của học sinh
(Dưới sự hướng dẫn của giáo viên)
Nội dung bài học
Hoạt động 1 :
Hướng dẫn tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Em hãy đọc chú thích sgk, cho biết: Em hiểu gì về Tô Hoài ?
HS tr×nh bµy
GV nhËn xÐt, bè sung
- GV giíi thiÖu thªm về sự nghiệp s¸ng tác văn chương của ông .
? Em hãy nêu sự hiểu biết của em về tác phẩm.
? Em h·y nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch
GV hướng dẫn học sinh cách đọc
 Dế Mèn tự tả chân dung mình : Giọng hào hứng, kiêu hãnh;chú ý giọng đối thoại :
 -Mèn : Trịnh thượng, khó chịu
 - Choắt : Yếu ớt, rên rØ 
 - Chị Cốc : Đáo để, tức giận
+ Dế Mèn hối hận, sâu lắng 
Gv – h/s nhận xét cách đọc 
GV cho HS gi¶i thÝch mét sè chó thÝch
? Tìm một số từ đồng nghĩa với từ: “trÞch th­îng” 
? Theo em v¨n b¶n chia lµm mÊy phÇn. Néi dung cña tõng phÇn.
? Truyện được kể bằng lời của nhân vật nào ? Tác dụng của nó ?
? Thể loại văn chủ yếu cña t¸c phÈm nµy lµ g× 
Ho¹t ®éng2: H­íng dÉn HS §äc -HiÓu v¨n b¶n
? Hãy nêu các chi tiết miêu tả ngoại hình và hành động của Dế Mèn 
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶ khi t¶ DÐ MÌn
? C¸ch dïng tõ nh­ vËy cã t¸c dông g×
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn
? Nhận xét về trình tự và cách miêu tả trong đoạn văn. 
? Cách miêu tả như vậy có tác dụng gì 
H/S thảo luận về nét đẹp và chưa đẹp trong hình dáng và tính c¸ch của Dế Mèn. 
Gv tiểu kết : Đây là một đoạn văn rất độc đáo, đặc sắc về nghÖ thuËt tả vật ,bằng cách nhân hoá, dùng nhiều tính từ, động từ, từ láy, so sánh rất chọn lọc, chính xác, Tô Hoài đã để cho Dế Mèn tự hoạ bức chân dung của mình vô cùng sống động, phù hợp với thực tế, hính dáng, tập tính của loài dế, cũng như một số thanh thiếu niên và nhiều thời. Dế Mèn cường tráng, khoẻ mạnh, kiêu căng, hợm hÜnh mà không tự biết .§iểm đáng khen cũng như điểm đáng chê trách của chàng Dế mới lớn này là ở đó.
? Nhận xét về thái độ trên của Mèn đối với Choắt (lời lẽ, cách xưng hô, giọng điệu)
? Nêu diễn biến tâm lý và thái độ của Mèn trong việc trªu trọc chị Cèc dẫn đến cái chết của Choắt
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả được sử dụng ở đoạn truyện này?
? Bài học đầu tiên mà Mèn phải chịu hậu quả là gì ? 
? Ý nghĩa cña bài học này
? Câu cuối cùng của đoạn trích có gì đắc sắc? (câu văn vừa thuật lại sự việc, vừa gợi tâm trạng mang ý nghĩa suy ngẫm sâu sắc)
Hoạt động 3: Hướng dẫn tổng kết
? Em h·y nhËn xÐt nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt vµ néi dung.
HS ®äc ghi nhí
Hoạt động 4 :Hướng dẫn luyện tập 
I. T×m hiÓu chung:
1, Tác giả Tô Hoài 
- Tên thật là Nguyễn Sen (1920) quê ở làng Nghĩa Đô phủ Hoài Đức, Hà Đông nay thuộc quận Cầu Giấy Hà Nội
- Bút danh : Tô Hoài => kỉ niệm và ghi nhớ quê hương : Sông Tô Lịch, huyện Hoài Đức.
* Sự nghiệp văn chương : Tác phẩm" Dế Mèn phiêu lưu kí", "Võ sĩ bọ ngựa" .... => viết nhiều chuyện cho thiếu nhi và các đề tài về miền núi, Hà Nội : Vợ chồng APhủ, Miền T©y, Người ven thành, C¸t bụi ch©n ai, Chiều chiều.
+ Là nhà văn hiện đại VN có số lượng tác phẩm nhiều nhất : hơn 150 cuốn
2, Truyện Dế Mèn phiêu lưu kí
+ Là tác phẩm nổi tiÕng đầu tiên của Tô Hoài
+ Được sáng tác năm 21 tuổi 
+ Thể loại là kí nhưng thực chất là truyện, 1 tiểu thuyÕt đồng thoại
+ Nghệ thuật : Tưởng tượng và nhân hoá, tác phẩm được các lứa tuổi trong và ngoài nước yêu thích .
3 Đoạn trích “Bài học ®­êng ®êi ®Çu tiên” trích từ chương 1 của truyện 
a Đọc v¨n b¶n:
* Kể tóm tắt : Là 1 chàng Dế thanh niên cuờng tráng. Dế Mèn rất tự hào với kiểu cách con nhà võ của mình. Anh ta cà khịa với tất cả mọi người hµng xóm
Mèn rất kinh miệt mọi người bạn ở gÇn hang, gọi anh ta là Dế Choắt bởi anh ta rất ốm yếu. Mèn đã trªu trọc chị Cốc rồi lủi vào hang sâu. Chị Cốc tưởng Choắt chêu mình nên đã mổ anh ta trọng thương. Trước lúc chết Choắt khuyên Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Đó là bài học đường đời đầu tiên của chú
b. Chó thÝch:
- Hñn ho¼n, vò, hïng dòng, trÞch th­îng.
c. Bè côc:2 phÇn
- Đoạn 1 : Dế Mèn tự tả chân dung mình 
- Đoạn 2 : + Trêu chị Cốc 
 + Dế Mèn hối hận
* Truyện được kể bằng lời của Dế Mèn 
- Ngôi kể thứ nhất => làm tăng tác dụng của biện pháp nhân hoá => câu truyện thở nên th©n mật, gần gòi đáng tin cậy với người đọc
 d, ThÓ lo¹i : TruyÖn ®ång tho¹i
II, §äc -HiÓu V¨n b¶n
1, Bức chân dung tự hoạ của Dế Mèn : 
* Ngo¹i h×nh:
+ Cµng : mẫm bóng 
+ Vuốt : Cứng, nhọn hoắt 
+ Đạp : Phành phạch
+ Cánh : áo dài chấm đuôi 
+ Đầu to : Nổi từng tảng 
+ Răng : Đen nhánh, nhai ngoµm ngoạp
+ Râu : Dài, uốn cong 
* Hành động :
+ §¹p phanh ph¸ch
+Nhai ngoµm ngo¹p
+ Đi đứng oai vệ, làm điệu, nhún chân rung râu.
+ Tợn lắm, cà khịa với tất cả mọi người trong xóm 
+ Quát Cào Cào, đá ghẹo anh Gọng Vó 
->Sö dông nhiÒu ®éng tõ, tÝnh tõ.
-T¹o nªn sù khoÎ m¹nh c­êng tr¸ng cña DÕ MÌn.
*TÝnh c¸ch:
- Yªu ®êi, tù tin
- Kiªu c¨ng tù phô, kh«ng coi ai ra g×, hîm hÜnh, thÝch ra oai víi kÎ yÕu.
->Miªu t¶ tõng bé phËn c¬ thÓ g¾n liÒn víi miªu t¶ h×nh d¸ng víi hµnh ®éng cña DÕ MÌn
=> MÌn lµ mét chµng dÕ thanh niªn c­êng tr¸ng ®Ñp khoÎ vµ hÊp dÉn nh­ng tÝnh c¸ch quá kiêu căng, hợm hĩnh, đáng bực mình
* Nét đẹp trong hình dáng : Khoẻ mạnh, cường tráng, đầy sức sống thanh niên thể hiện trong từng bộ phận của cơ thể, dáng đi, ho¹t đéng Đẹp trong tính nết : yêu đời tự tin.
* Nét chưa đẹp trong tính nết của Mèn : Kiêu căng, tự phụ, không coi ai ra gì, hợm hĩnh, thích ra oai với kẻ yếu
2, Về bài học đường đời đầu tiên 
- Đối với Choắt : có thái độ coi thường, tàn nhẫn: tôi bảo chỉ nói sướng miệng, hếch răng khinh khỉnh,mắng, không chút bận tâm .
- Nghịch ranh, nghĩ mưu trªu chị Cốc
- Hể hả vì trò đùa tai quái của mình
+ Chui tọt vào hang, nằm khểnh, bụng nghĩ thú vị
- Sợ hãi khi nghe tiếng chị Cốc mổ Dế Choắt : khiếp nằm im thin thít
- Hốt hoảng, lo sợ, bất ngờ vì cái chết và lời khuyên của Choắt
- Ân hận, sám hối chân thành, đứng lặng 1 giê lâu trước mộ Choắt, nghĩ về bài học đường đời đầu tiên phải trả giá
=> Tâm lý của Mèn được miêu tả rất tinh tế hợp lý.
* Bài học : Tác hại của tính nghịch ranh, Mèn đã gây nên cái chết đáng thươngcủa Choắt : Hối hận thì đã quá muộn 
- Bµi học của sự ngu suẩn của tính kiêu ngạo đã dẫn đến tội ác.
- Tội lỗi của Mèn rất đáng phê phán, Nhưng dù sao Mèn cũng đã nhận ra và hối hận chân thành.
III. Tổng kết :
1, Nội dung: 
- VÎ ®Ñp cña DÕ MÌn.
- Sù ©n hËn cña DÕ MÌn vµ bµi häc ghi nhí
2, Nghệ thuật: 
- NghÖ thuÖt miªu t¶ loµi vËt.
- C¸ch kÓ chuyÖn theo ng«i thø nhÊt.
- Ng«n ng÷ chÝnh x¸c.
- Thể loại truyện đồng thoại rất phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi .
IV. Luyện tập :
1, Viết đoạn văn ngắn nói về cảm nhận của em qua nhân vật Dế Choắt về câu nói cuối đời, cái chết thảm thương của y.
Ho¹t ®éng 5: H­íng dÉn luyÖn tËp ë nhµ
 - C¶m nhËn cña em vÒ t©m tr¹ng cña DÕ mÌn khi ®øng ttr­íc nÊm mé DÕ Cho¾t.
- ChuÈn bÞ bµi míi: Phã tõ.
Ngµy 30 th¸ng 12n¨m 2008
Tiết 75: 	 Phó từ
A. Mục tiêu cần đạt:
1, Giúp học sinh :
- Nắm được khái niệm phó từ :
- Hiểu và nhớ được các loại ý nghĩa chính của phó từ 
- Biết đặt câu có chứa phó từ để thể hiện các ý nghĩa khác nhau.
2, Tích hợp với phần văn của văn bản “Bài học đầu tiên” với tập làm văn ở quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét trong văn miêu tả 
3, Kĩ năng:
- Phân biệt tác dụng của phó từ trong cụm từ, trong câu 
- Có ý thức vận dụng phó từ trong nói và viết 
B. ChuÈn bÞ: B¶ng phô
C. Thiết kế bài dạy học 
Hoạt động của học sinh
(Dưới sự hướng dẫn của g/v)
Nội dung bài học
(Kết quả các hoạt động của h/s)
Hoạt động 1:
Hình thành khái niệm phó từ 
GV treo b¶ng phô cã ghi VD Sgk
H/S đäc Vd vµ tr¶ lêi c©u hái
 ? Các từ : đã, cũng, vẫn, chưa, thật, được, rất , ra bổ sung ý nghĩa cho những từ nào?
 ? Nh÷ng từ được bổ xung ý nghĩa thuộc từ lo¹i nào?
? Tõ sù ph©n tÝch vÝ dô trªn em h·y cho biÕt phó từ là gì ?
H/s đäc ghi nhớ 1 sgk.
HS lµ bµi tËp nhanh
a, Ai ơi chua ngät đã từng 
Non xanh nước bạc xin đừng quên nhau
b, Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình. Giá như tôi không chêu chị Cốc thì Choắt đâu tội gì
Hoạt động 2 :
Phân loại phó từ.
Gv treo b¶ng phô cã ghi Vd môc II,H/s đọc vµ tr¶ lêi c©u hái
? Những phó từ nào đi kèm với các từ : Chãng ,trªu,, trông thấy, loay hoay? 
G/v : Lưu ý: trong tiếng việt, 1 từ có thể được 1 hoặc nhiều từ khác bổ nghĩa cho nó.
H/s thống kê các phó từ tìm được ở mục , I, II .
Phân loại chúng theo ý nghĩa chỉ thời gian (G/v treo bảng: các loại phó từ)
Nhìn vào bảng phân loại, hãy cho biết phó từ gồm mấy loại 
Ý nghĩa các loại phó từ ?
Hoạt động 3 Hướng dẫn luyện tập
Bµi tËp 1 : GV cho Hs lµm theo nhãm víi trß ch¬i tiÕp søc : Thi t×m hiÓu ý nghÜa cña c¸c phã tõ trong 5 phót ,®éi nµo xong tr­íc ®éi Êy th¾ng 
Sau ®ã líp nhËn xÐt, Gv bæ xung vµ kÕt luËn 
I. Phó từ là gì.
1, Ví dụ :
Bổ sung ý nghĩa cho các từ :
- Đi, ra, thấy, lỗi lạc, soi gương, ưa nhìn, to, bướng.
 - Động từ : Đi, ra, thấy, soi
 - Tính từ : Lỗi lạc, ưa, to, bướng 
2, Ghi nhớ : Phã tõ lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm ®éng tõ, tÝnh tõ ®Ó bæ sung ý nghÜa cho ®éng tõ, tÝnh tõ.
II. Các loại phó từ
1, Bài tập:
* Các phó từ: lắm, đừng ...  ¬i! Chó mµy cã lín mµ ch¼ng cã kh«n.
b.Con cã nhËn ra con kh«ng? 
c.C¸ ¬i gióp t«i víi! Th­¬ng t«i víi!
d. Giêi chím hÌ. C©y cèi um tïm. C¶ lµng th¬m.
=> NX: DÊu chÊm ®Æt cuèi c©u trÇn thuËt.
- §Ê chÊm hiái dïng ®¹t cuèi c©u nghi vÊn.
- DÊu chÊm than dïng ®Æt cuèi c©u cÇu khiÕn hoÆc cuèi c©u c¶m th¸n .
- C©u2, c©u4 lµ c©u cÇu khiÕn nh­ng cuèi c¸c c©u Êy ®Òu dïng dÊu chÊm.
- DÊu chÊm hái vµ dÊu chÊm than trong ngoÆc ®n ®Ó thÓ hiÖn th¸i ®é nghi ngê ch©m biÕm.
* Ghi nhí SGK
II. Ch÷a mét sè lçi th­êng gÆp:
- C©ua dïng dÊu chÊm t¸ch thµnh 2 c©u lµ ®ïng. ViÖc dïng dÊu chÊm phÈy lµm cho c©u thµnh mét c©u ghÐp cã 2 vÕ kh«ng cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau.
- C©ub dïng dÊu chÊm phÈy hoÆc dÊu phÈy lµ hîp lÝ v× ®©y lµ hai VNg÷ - nèi víi nhau b»ng cÆp QHT (võa võa)
Ho¹t ®éng3: H­íng dÉn luyÖn tËp trªn líp
Bµi tËp1: DÊu chÊm cÇn ®Æt sau c¸c tõ ng÷ sau:
- s«ng L­¬ng.
- ®en x¸m.
- ®· ®Õn.
- to¶ khãi.
- tr¾ng xo¸.
Ho¹t ®éng4:H­íng dÉn luyÖn tËp ë nhµ
 Lµm bµi tËp cßn l¹i.
- ChuÈn bÞ bµi míi.
 TiÕt 131: 	¤n tËp vÒ dÊu c©u
	(dÊu phÈy)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- Gióp HS n¾m ®­îc c«ng dông cña dÊu phÈy.
- BiÕt tù ph¸t hiÖn vf söa c¸c lçi vÒ dÊu phÈy trong bµi viÕt.
B. TiÕn tr×nh lªn líp:
* KiÓm tra bµi cò:
*Bµi míi:
* C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung bµi häc
Ho¹t ®éng1: T×m hiÓu c«ng dông c¶u dÊu phÈy.
? H·y ®Æt dÊu phÈy vµo chç thÝch hîp trong BT1 SGK.
Gîi ý:
a. HS t×m c¸c tõ ng÷ cã chøc vô nh­ nhau.
b.HS t×m ranh giíi gi÷a tr¹ng ng÷ vµ vÞ ng÷.
c. HS t×m ranh giíi gi÷a c¸c côm thiÕu chñ ng÷, vÞ ng÷.
? V× sao em l¹i ®¹t dÊu phÈy vµo vÞ trÝ trªn.
Ho¹t ®éng2: Ch÷a lèi th­êng gÆp
? §Æt dÊu phÈy vµo ®óng chç.
GV tæ chøc cho HS thi ®iÒn nhanh bµi tËp ttrªn b¶ng phô.
Ho¹t ®éng3: LuyÖn tËp
GV chia nhãm cho HS lµm
I. C«ng dông;
a. Võangùa s¾t,roi s¾t,v­¬n vai mét c¸i,bçng biÕn thµnh mét tr¸ng sÜ.
b. Suèt ng­¬i, tõ thña .xu«i tay, tre cã nhau, chung thuû.
c. N­íctø tung, 
* Ghi nhí:SGK
II. Ch÷a lçi th­êng gÆp:
BT trong SGK
III. LuyÖn tËp
Ho¹t ®éng4: H­íng dÉn luyÖn tËp ë nhµ
 - TËp viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông dÊu phÈy.
- ChuÈn bÞ bµi míi:
 Ngµy 11 th¸ng4 n¨m 2009
TiÕt 133-134: 	Tæng kÕt phÇn v¨n vµ phÇn tËp lµm v¨n
A. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- Gióp HS b­íc ®Çu lµm quen víi lo¹i h×nh bµi tæng kÕt ch­¬ng tr×nh cña n¨m häc.
- Cñng cè kiÕn thøc vÒ c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ®· häc, n¾m v÷ng ccs yªu cÇu c¬ b¶n vÒ néi dung, h×nh thøc vµ môc tiªu cña giao tÕp, bè côc c¬ b¶n cña v¨n b¶n.
B. TiÕn tr×nh lªn líp:
* KiÓm tra bµi cò:
*Bµi míi:
* C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
Ho¹t ®éng1: ThÓ lo¹i van b¶n.
GV cho HS n¾m l¹i kiÕn thøc ®· häc.
ThÓ lo¹i
Néi dung
TruyÒn thuyÕt
ThÓ hiÖn th¸i ®é vµ c¸ch ®¸nh gi¸ cña nh©n ®èi víi c¸c sù kiÖn lÞch sö, c¸c nh©n vËt lÞch sö cã trong t¸c phÈm.
TruyÖn cæ tÝch
Ph¶n ¸nh cuéc ®Êu tranh gi÷a thiÖn vµ ¸c nh©n d©n thÓ hiÖn niÒm tin vµo sù ®æi ®êi, ­íc m¬®­îc sèng Êm no 
TruyÖn ngô ng«n
M­în loµi vËt, ®å vËt, c©y cá®Ó nãivÒ con ng­êi, nªu bµi häc vÒ cuéc sèng cña con ng­êi.
TruyÖn c­êi
Ch©m biÕm. ®¶ kÝch, thãi h­, tËt xÊu cña con ng­êi vµ x· héi.
TruyÖn trung ®¹i
Th­êng lµ nh÷ng mÉu chuyÖn l­îm lÆt tõ d©n gian hoÆc chuyÖn ng­êi thËt viÖc thËt, mang tÝnhgi¸o huÊn.
TruyÖn, kÝ hiÖn ®¹i
PhÇn lín thuéc lo¹i h×nh tù sù cã lêi kÓ, c¸c chi tiÕt vµ h×nh ¶nh vÒ thiªn nhiªn, x· héicon ng­êi thÓ hiÖn c¸i nh×n cña ng­êi kÓ. truyÖ th­êng sö dông t­ëng t­îng, cã cèt truþªn, nh©n vËt; cßn kÝ kÓ vÒ nh÷ng g× cã thËt tõng x¶y ra.
V¨n b¶n nhËt dông
GÇn gòi víi hiÖn thùc hµng ngµy, ph¶n ¸nh nh÷ng vÊn ®Ì bøc thiÕt cña ®êi sèng vµ con ng­êi.
Chñ ®Ò cña v¨n b¶n
 V¨n b¶n thÓ hiÖn tinh thÇn yªu n­íc
 V¨n b¶n thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i
Th¸nh Giãng; Sù tÝch Hå G­¬m.
L­îm, c©y tre ViÖt Nam; Lßng yªu n­íc; Buæi häc cuèi cïng; CÇu Long Biªn- chøng nh©n lÞch sö; Bøc th­ cña thñ lÜnh da ®á; §éng Phong Nha.
Con Rång ch¸u Tiªn; B¸nh ch­ng b¸nh dµy; S¬n Tinh, thuû Tinh; 
 Ho¹t ®éng2: ¤n tËp tæng kÕt tËp lµm v¨n
1. t×m hiÓu c¸c lo¹i v¨n b¶n vµ nh÷ng ph­¬ng thøc biÓu ®¹t ®· häc
TT
c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t
ThÓ hiÖn qua t¸c phÈm ®· häc
1
Tù sù
Con Rång ch¸u Tiªn; B¸nh ch­ng b¸nh dµy; S¬n Tinh, thuû Tinh; 
2
Miªu t¶
S«ng N­íc Cµ Mau; V­ît th¸c
3
BiÓu c¶m
L­îm; §ªm nay B¸c kh«ng ngñ
4
NghÞ luËn
Bøc th­ cña thñ lÜnh da ®á.Lßng yªu n­íc.
5
NhËt dông
CÇu Long Biªn- chøng nh©n lÞch sö;
6
HC-CV
§¬n tõ
2. T×m hiÓu ®Æc ®iÓm vµ c¸ch lµm mét bµi v¨n.
Van b¶n
Môc ®Ých
Néi dung
H×nh thøc
Tù sù
 Th«ng b¸o, gi¶i thÝch, nhËn thøc
Nh©n vËt, sù viÖc. thêi gian, ®Þa ®iÓm, diÕn biÕn, kÕt qu¶.
V¨n xu«i
Miªu t¶
H×nh dung vµ c¶m nhËn
TÝnh chÊt, thuéc tÝnh, tr¹ng th¸i sù vËt, c¶nh vËt, con ng­êi.
V¨n xu«i
§¬n tõ
§Ò ®¹t yªu cÇu
LÝ do vµ yªu cÇu
Theo m·u víi ®µy ®ñ yÕu tè cña nã.
 Ho¹t ®éng3: LuyÖn tËp
GV h­íng dÉn HS lµm BT trong SGK
	Ngµy th¸ng n¨m 2009
TiÕt 135-136: 	kiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m
A. Môc tiªu bµi häc:
- ¤n tËp nh»m luyÖn cho HS kiÕn thøc tænghîp trªn tinh thÇn tÝch hîp c¶ 3 ph©n m«n: V¨n, TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n.
- RÌn n¨ng lùc vËn dông tæng hîp c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t trong mét bµi viÕt vµ c¸c kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nãi chung.
B. TiÕn tr×nh lªn líp:
Ho¹t ®éng1: Ph­¬ng h­íng vµ néi dung vµ h×nh thøc kiÓm tra
1. VÒ néi dung:
- Träng t©m lµ HKII, nh­ng HS vÉn ph¶i liªn hÖ vµvËn dông nh÷ng kiÐn thøc ®· häc ë HKI.
- C¸c néi dung cÇn chó ý «n tËp ®· ®­îc nªu trong SGK.
VÒ h×nh thøc:
- CÊu tróc ®Ò gåm 2 phÇn:
+Tr¾c nghiÖm
 + Tù luËn
 Bµi KiÓm Tra häc k× II m«n ng÷ v¨n 6
I.-Ma trËn Bµi KiÓm Tra 
Chñ ®Ò
C¸c cÊp ®é t­ duy
§iÓm
NhËn biÕt
Th«ng hiÓu
VËn dông
TN
TL
TN
TL
TN
TL
TiÕng ViÖt
3
 0,75®
1
0,25®
1
3®
5
 4®
V¨n häc
4 
1®
2 
 0,5®
6
 1,5®
TËp lµm v¨n
2
 0,5®
1
 4®
3
 4,5®
Tæng
9
 2,25®
3 
 0,75®
2 
 7®
14
 10®
./II. ®Ò Bµi KiÓm Tra häc k× II m«n ng÷ v¨n 6
A. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan: (3®)
 Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tr­íc nhËn ®Þnh ®óng trong c¸c c©u sau:
C©u 1: V¨n b¶n “Bøc tranh cña em g¸i t«i” thuéc thÓ lo¹i.
TruyÖn.
KÝ.
Tïy bót chÝnh luËn.
Håi kÝ tù truyÖn
C©u 2: Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña v¨n b¶n “V­ît th¸c”
Tù sù.
Miªu t¶.
BiÓu c¶m.
NghÞ luËn.
C©u 3: Bµi th¬ “L­îm” cña nhµ th¬ Tè H÷u ®­îc s¸ng t¸c vµo thêi gian nµo.
N¨m 1948.
N¨m 1949.
N¨m 1950.
N¨m 1951.
C©u 4: Trong bµi th¬ “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ” cña Minh HuÖ hnhf ¶nh B¸c Hå ®­îc miªu t¶ qua nh÷ng ph­¬ng diÖn nµo.
VÎ mÆt, h×nh d¸ng.
Cö chØ, hµnh ®éng.
Lêi nãi, vÎ mÆt, d¸ng h×nh.
D¸ng vÎ, hµnh ®éng, lêi nãi.
C©u 5: . Nèi cét A víi cét B cho phï hîp.
A
Nèi
B
1
Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn
a
Vâ Qu¶ng
2
C« T«
b
T« Hoµi
3
V­ît th¸c
c
Minh HuÖ
4
§ªm nay B¸c kh«ng ngñ
d
NguyÔn Tu©n
C©u 6: Cã ng­êi nãi bµi v¨n “C« T«” ®· ghi l¹i nh÷ng Ên t­îng vÒ tù nhiªn, con ng­êi lao ®éng ë vïng ®¶o C« T« mµ nhµ v¨n NguyÔn Tu©n thu nhËn ®­îc trong chuyÕn ra th¨m ®¶o.
§óng.
Sai
C©u 7: Qua v¨n b¶n “C©y tre ViÖt Nam” cña ThÐp Míi, t¸c gi¶ ®· miªu t¶ nh÷ng phÈm chÊt næi bËt nµo cña tre.
VÎ ®Ñp thanh tho¸t, dÎo dai.
VÎ ®Ñp kiªn c­êng, bÊt khuÊt.
VÎ ®Ñp g¾n bã thñy chung víi con ng­êi.
C¶ A, B, C.
C©u 8: Trong c¸c tõ sau ®©y tõ nµo lµ tõ H¸n – ViÖt.
R× rµo.
Chi chÝt.
BÊt tËn.
Cao ngÊt.
C©u 9: NÕu viÕt “Cµng ®æ dÇn vÒ h­íng Cµ Mau cµng bña gi¨ng chi chÝt nh­ m¹ng nhÖn” Th× c©u v¨n m¾c ph¶i lçi nµo.
A. ThiÕu chñ ng÷.
B. ThiÕu vÞ ng÷.
C. ThiÕu c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷.
D. Sai vÒ nghÜa.
C©u 10. ThÕ nµo lµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n hãa.
Dïng tõ ng÷ hoÆc c¸ch diÔn ®¹t ®Ó nh©n lªn gÊp nhiÒu lÇn nh÷ng ®Æc ®iÓm cña sù vËt, sù viÖc, nh©n vËt ®­îc miªu t¶.
LÊy tªn sù vËt, hiÖn t­îng nµy ®Ó nh»m chØ sù vËt, hiÖn t­îng kh¸c.
Gäi hoÆc t¶ con vËt , c©y cèi, ®å vËt b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn ®­îc dïng ®Ó t¶ hoÆc nãi vÒ con ng­êi.
Dïng nh÷ng tõ ng÷ chØ mét bé phËn, mét phÇn ®Ó chØ toµn thÓ.
C©u 11. T×m tõ ng÷ thÝch hîp ®Ó hoµn thiÖn phÐp so s¸nh trong c©u ca dao sau.
	“C«ng cha nh­ (1).................................................
	NghÜa mÑ (2)...................................................................ch¶y ra”
C©u 12. C¸c môc kh«ng thÓ thiÕu trong ®¬n lµ c¸c môc nµo.
Quèc hiÖu, tiªu ng÷, tªn ®¬n, ng­êi göi.
§¬n göi ai, ai göi ®¬n, göi ®Ó lµm g×.
N¬i göi, n¬i lµm ®¬n,ngµy th¸ng.
Quèc hiÖu, tiªu ng÷. tªn ®¬n, lÝ do göi. 
Tù luËn: (6®)
C©u 1: X¸c ®Þnh phÐp tu tõ sö dông trong ®o¹n th¬ sau? Ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp tu tõ ®ã?
	“Anh ®éi viªn m¬ mµng
	Nh­ n»m trong giÊc méng
	Bãng B¸c cao lång léng
	Êm h¬n ngän löa hång”
	(TrÝch: “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ” cña Minh HuÖ)
C©u 2: Dùa vµo khæ th¬ ®Çu bµi th¬ “L­îm” cña Tè H÷u. H·y viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n miªu t¶ h×nh ¶nh chó bÐ L­îm tr­íc khi hi sinh?
./.
III. ®¸p ¸n Bµi KiÓm Tra häc k× II m«n ng÷ v¨n 6
TNKQ: 
C©u
1
2
3
4
6
7
8
9
10
12
§.A
A
B
B
D
A
D
C
A
C
B
C©u 5. 1-b; 2-d; 3-a; 4-c.
C©u 11.
	1. nói Th¸i S¬n.
	2. nh­ n­íc trong nguån.
B.Tù luËn: 
C©u 1. PhÐp tu tõ so s¸nh.
	“Bãng B¸c cao lång léng
	Êm h¬n ngän löa hång”
- T¸c dông: Gîi t¶ ®­îc h×nh ¶nh võa vÜ ®¹i, võa gÇn gòi. ThÓ hiÖn ®­îc t×nh c¶m th©n thiÕt, c¶m phôc ng­ìng mé cña anh ®éi viªn ®èi víi B¸c.
C©u 2: 
ViÕt ®­îc ®o¹n v¨n miªu t¶ chó bÐ L­îm vÒ: H×nh d¸ng, tÝnh c¸ch, viÖc lµm
 Ngµy 13 th¸ng4 n¨m 2009
TiÕt 137: 	 tæng kÕt phÇn TiÕng ViÖt
A. Môc tiªu bµi häc:
- Gióp HS «n tËp mét c¸ch cã hÖ thèng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong phÇn TiÕng ViÖt líp 6.
- BiÕt nhËn diÖn c¸c ®¬n vÞ vµ hiÖn t­îng ng«n ng÷ ®· häc.
- BiÕt pjh©n tÝch c¸c ®¬n vÞ vµ hiÖn t­îng ng«n ng÷ ®ã.
B. TiÕn tr×nh lªn líp:
* KiÓm tra bµi cò:
*Bµi míi:
* C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
Ho¹t ®éng1: Tæng kÕt phÇn TiÕng ViÖt
1. C¸c lo¹i tõ ®· häc:
Tõ lo¹i
DT
TT
Sè tõ
ChØ tõ
Phã tõ
§T
LT
C¸c phÐp tu tõ vÒ tõ
PhÐp ho¸n dô
PhÐp Èn dô
PhÐp nh©n ho¸
PhÐp so s¸nh
 C¸c phÐp tu tõ vÒ c©u:
C¸c kiÓu cÊu t¹o c©u
C©u ®¬n
C©u ghÐp
C©u kh«ng cã tõ lµ
C©u cã tõ lµ
DÊu c©u TiÕng ViÖt
DÊu kÕt thóc c©u
DÊu ph©n c¸ch c¸c bé phËn c©u
DÊu phÈy
DÊu chÊm
DÊu chÊm 
DÊu chÊm than
Gv Cho m« h×nh trªn b¶ng phô vµ chia nhãm th¶o luËn.
N1: Mh1
N2: MH2
N3: Mh3
Nh4: Mh4
C¸c nhãm ph¸t biÓu 
Gv tæng kÕt.
Ho¹t ®éng2: LuyÖn tËp
Bµi tËp1: ViÕt ®o¹n v¨n tù sù kÓ vÒ ng­êi th©n cña em 
(Dïng dÊu c©u, tõ lo¹i, c¸c phÐp tu tõ)
Bµi tËp2: ViÕt ®o¹n v¨n miªu t¶ loµi c©y em yªu
Ho¹t ®éng3: H­íng dÉn luyÖn tËp ë nhµ
 - TËp viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông c¸c dÊu c©u, kiÓu c©u c¸c phÐp tu tõ