- Trong quá trình học tập, hoạt động trong nhà trường, các em nhỏ thể hiện thông qua tính giáo dục đạo đức các môn học cũng như các hoạt động ngoại khóa. Chẳng hạn, một học sinh tiểu học vừa là đội viên TNTP Hồ Chí Minh, vừa là thành viên đội ngũ phụ trách sao khi học sinh tham gia các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt nhi đồng. Các em quen dần với việc tôn trọng ý kiến tập thể, công việc mình làm, việc đó mà mình được tập thể kiểm tra và đánh giá. Muốn vì vậy, trước hết người thầy giáo, cô giáo phải có khả năng xây dựng được một tập thể học sinh tốt, có yêu cầu chặt chẽ đối với học sinh cũng như công việc , phải có sự lãnh đạo thống nhất, mỗi học sinh bình đẳng trước tập thể.
- Hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh là con đường giáo dục không thể thiếu trong quá trình giáo dục trẻ em, trong quá trình giáo dục để phát triển trí tuệ, phẩm chất, năng lực đều phải bằng con đường giáo dục thông qua hệ thống nhà trường hoặc bằng giáo dục gia đình và xã hội. Đối với Đội TNTP Hồ Chí Minh phương pháp giáo dục là thông qua các hoạt động thực tiễn của Đội và tự rèn luyện Đội viên. Chính vì vậy công tác Nhi đồng được Đảng ta và Bác Hồ coi trọng sự nghiệp đào tạo một lớp người mới cho đất nước.
BỒI DƯỠNG PHỤ TRÁCH SAO NHI ĐỒNG Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ a/ Cơ sở lý luận: - Trong quá trình học tập, hoạt động trong nhà trường, các em nhỏ thể hiện thông qua tính giáo dục đạo đức các môn học cũng như các hoạt động ngoại khóa. Chẳng hạn, một học sinh tiểu học vừa là đội viên TNTP Hồ Chí Minh, vừa là thành viên đội ngũ phụ trách saokhi học sinh tham gia các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt nhi đồng. Các em quen dần với việc tôn trọng ý kiến tập thể, công việc mình làm, việc đó mà mình được tập thể kiểm tra và đánh giá. Muốn vì vậy, trước hết người thầy giáo, cô giáo phải có khả năng xây dựng được một tập thể học sinh tốt, có yêu cầu chặt chẽ đối với học sinh cũng như công việc , phải có sự lãnh đạo thống nhất, mỗi học sinh bình đẳng trước tập thể. - Hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh là con đường giáo dục không thể thiếu trong quá trình giáo dục trẻ em, trong quá trình giáo dục để phát triển trí tuệ, phẩm chất, năng lực đều phải bằng con đường giáo dục thông qua hệ thống nhà trường hoặc bằng giáo dục gia đình và xã hội. Đối với Đội TNTP Hồ Chí Minh phương pháp giáo dục là thông qua các hoạt động thực tiễn của Đội và tự rèn luyện Đội viên. Chính vì vậy công tác Nhi đồng được Đảng ta và Bác Hồ coi trọng sự nghiệp đào tạo một lớp người mới cho đất nước. b/ Cơ sở thực tiễn: - Để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong trường tiểu học, hoạt động đội nói chung và sao nhi đồng nói riêng là một việc làm cần thiết. Muốn có thêm nhiều sao nhi đồng hoạt động tốt, hướng dẫn cho các em vui chơi định hướng theo một qui trình sư phạm kết hợp chặt chẽ với chương trình ngoài giờ lên lớp của nhà trường, sinh hoạt sao nhi đồng cần phải có một đội ngũ phụ trách sao ( các em đội viên) giỏi, nhiệt tình, biết làm việc, yêu quý các em nhỏ - Nhi đồng là các em 6 – 8 tuổi, do chưa tự tổ chức quản lý nhau được, chưa tự tổ chức hoạt động được, vì thế tập thể mà các em sinh hoạt thường xuyên là sao nhi đồng. mỗi lớp nhi đồng có một chi đội giúp đỡ và giáo viên chủ nhiệm phụ trách - Hiện nay trong trường tiểu học có nhiều trường tiến hành sinh hoạt sao nhi đồng tương đối tốt và công tác bồi dưỡng sao được tiến hành đều dặn và kết quả. Bên cạnh đó không ít trường tiểu học chưa biết tổ chức sinh hoạt sao nhi đồng bỏ qua phần sinh hoạt sao, có tổ chức hình thức qua lo và cũng như công tác bồi dưỡng sao còn gặp nhiều khó khăn lúng túng. - Để tổ chức bồi dưỡng phụ trách sao nhi đồng trường tiểu học là việc làm vừa dễ, vừa khó. Chính vì vậy công tác bồi dưỡng phụ trách sao nhi đồng muốn hiệu quả, cần có sự lựa chọn và phải biết bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ phụ trách sao làm như thế nào có chất lượng tốt. Bản thân tôi là tổng phụ trách chọn đề tài “ Bồi dưỡng phụ trách sao nhi đồng ở trường tiểu học”. PHẦN HAI NHỮNG BIỆN PHÁP VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1/ Đối tượng nghiên cứu: - Là học sinh lớp 4,5 ( Đội viên) có năng lực phụ trách sao . - Hình thức và biện pháp bồi dưỡng sao nhi đồng. 2/ Lựa chọn các đội viên làm phụ trách sao theo tiêu chuẩn: - Nhiệt tình, có hoàn cảnh và điều kiện thuận lợi. - Có khả năng diễn đạt, năng khiếu văn nghệ, yêu thích các em nhỏ. -Học lực từ trung bình trở lên,mạnh dạn, ham học hỏi, hoạt động tập thể. Trong quá trình lựa chọn phải kết hợp với giáo viên chủ nhiệm, bản thân các em và sự tín nhiệm của bạn bè trong lớp. Tóm lại: Tôi đã lựa chọn khoảng 35 em Đội viên lớp 4,5 để bồi dưỡng cho các em biết sinh hoạt sao nhi đồng. *Cách sắp xếp phụ trách sau: - Tôi lựa các em đội viên lớp 4 phụ trách nhi đồng lớp 1 - Phụ trách sao lớp 5 sinh hoạt nhi đồng lớp 2 - Sao nhi đồng khối 3 sinh hoạt theo hình thức tự quản 3/ Hình thức và biện pháp bồi dưỡng: a/Nội dung bồi dưỡng: - Ngay từ đầu năm tôi có kế hoạch tập hợp các em học nội qui khi phụ trách sao, tìm hiểu kĩ hơn về đối tượng mà các em phụ trách, giúp các em gắn bó, yêu thương các em nhỏ. - Bước đầu tôi giảng cho các em phụ trách sao sơ bộ về đặc điểm tâm lý sao Nhi đồng: + Các em Nhi đồng : Hiếu động, ưa hoạt động, sự chú ý không được lâu. Vì vậy các hình thức hoạt động phải thay đổi luôn có sự chú ý của các em + các em sao Nhi đồng giầu cảm xúc, hay hỏi, tại sao. Phụ trách sao phải xem xét học hỏi để giải thích cho các em hiểu thêm. + Sao Nhi đồng thường hay mách bạn đây là hình thức phê bình của nhi đồng, phụ trách sao phải phân tích rõ ràng cho các em hiểu không nên bỏ qua. + Các em Nhi đồng hay bắt trước phụ trách sao phải có tấm gương tốt cho các em noi theo, luôn chú ý ngăn chặn những hành vi xấu mà các em gây ra. b/ Hướng dẫn nội dung: -Tập hát bài truyền thống của nhi đồng là “nhanh bước nhanh nhi đồng” Nhạc và lời của (Phong Nhã) - Học lời hứa Nhi đồng: “ Vâng lời Bác Hồ dạy Em xin hứa sãn sàng Là con ngoan trò giỏi Cháu Bác Hồ kính yêu” - Hướng dẫn các em các bước tiến hành cuộn sinh hoạt theo chủ điểm và kết hợp hàng tháng. Chủ điểm trong năm như ( con ngoan, trò giỏi, sạch sẽ, khỏe mạnh, lời nói hay, làm theo lời Bác) Các bước tiến hành sinh hoạt sao: gồm 5 bước. *Bước 1: Ổn định tổ chức: hát một bài hát. *Bước 2: Kiểm tra thi đua: học tập, đạo đức, vệ sinh.(khen và nhắc nhở) *Bước 3: -Giới thiệu chủ điểm -Nội dung chủ điểm như hát, múa, kể chuyện, hái hoa dân chủ, chơi trò chơi * Bước 4: Nhận xét buổi sinh hoạt ( khen nhắc nhở) * Bước 5: Dặn dò buổi sinh hoạt lần sau: Tôi đã hướng dẫn cho các em một buổi sinh hoạt sao tiến hành 5 bước và cách sinh hoạt theo chủ điểm hàng tháng. c/ Hình thức và biện pháp bồi dưỡng phụ trách sao. Trong năm học 2008 – 2009 tôi đã dùng một số hình thức và biện pháp bồi dưỡng phụ trách sao như sau: *Hình thức1: Mở lớp tập huấn nhỏ hàng tháng đồng thời phụ trách sao lớp 1,2 và lớp trưởng khối 3 theo nội dung chủ điểm cụ thể cho các em. Đội trưởng phụ trách sao có nhiệm vụ kiểm tra, nhắc nhở các nhóm thực hiện đúng theo yêu cầu chủ điểm( theo nội dung đã chuẩn bị). *Biện pháp: Với hình thức này tôi kết hợp giữa hướng dẫn, cùng thỏa thuận, làm thử quan sát mẫu. Trong quá trình giảng tôi thường đưa ra câu hỏi, nêu vấn đề cùng phụ trách sao bàn bạc như với chủ điểm “con ngoan” vậy các em phải biết làm gì thể hiện như thế nào là con ngoan? Kính yêu, lễ phép ông bà,cha mẹ, anh chị, bà con họ hàng và mọi người xung quanh. Với những yếu tố đã đủ chưa? Kính yêu ông bà, cha mẹ mà không biết tiết kiệm là con ngoan chưa?..... Chính vì vậy với biện pháp này tôi đã đưa ra câu hỏi đơn giản, thiết thực, gắn với nội dung. *Hình thức 2: Cho các em thi viết kiểm tra về các bước sinh hoạt theo chủ điểm. Từ đó tôi biết em nào nắm được và chưa nắm được công việc tiến hành một buổi sinh hoạt sao. Ngoài ra tôi còn cho các em thi viết một chủ điểm hàng tháng kết hợp các ngày lễ lớn, viết các bài hát, câu chuyện, kể số trò chơi phù hợp với chủ điểm. *Biện pháp: Đây là hình thức luyện tập, cho nên tôi tập cho các em kĩ năng hướng dẫn kể chuyện, trò chơi , dạy hátcho nhi đồng theo qui trình. Ví dụ : Dạy một bài hát; trước hết các em phải giới thiệu bài hát theo chủ điểm sinh hoạt. Nội dung bài hát thể hiện cái gì? Bài hát tốc độ như thế nào? ( Nhanh, chậm, vừa phải) Cách thể hiện bài hát và hát hết một câu thỉ phải lấy hơi, phải biết giữ hơi lên cao, xuống thấp, khi ngâm câu hát. Thể hiện tình cảm, sắc thái bài hát như: buồn, vui, trong sáng *Hình thức 3: Thông qua sinh hoạt tập thể, tôi tổ chức các buổi kiểm tra, đánh giá bằng các cuộc thi “ Phụ trách sao giỏi” *Biện pháp: Đây là một hoạt động nhằm đánh giá, động viên khen thưởng, đồng thời nâng cao tay nghề cho các em phụ trách sao. Hội thi phụ trách sao giỏi là ngày Hội vui của phụ trách sao và nhi đồng. Vì phụ trách sao dự thi phải thể hiện bằng việc trực tiếp điều khiển với Nhi đồng. Đây cũng là một dịp cho các em học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, tạo ra không khí thi đua sôi nổi phong trào của Đội và Nhi đồng của Liên đội. Phụ trách sao giỏi thường tổ chức học kỳ II thi toàn trường. Với Hội thi này tôi đề ra những yêu cầu mà mỗi phụ trách sao giỏi phải đạt được đó là: + Có nhận thức tốt về công tác sao nhi đồng ( hiểu biết về tổ chức sao nhi đồng) tâm lí nhi đồng, biết phương pháp sinh hoạt sao, biết xử lý tình huống trong sinh hoạt + Có kĩ năng tổ chức sinh hoạt ( biết thiết kế một buổi sinh hoạt sao theo chủ điểm, tạo một buổi sinh hoạt phù hợp và hấp dẫn) + Có một số em có năng khiếu nào đó: hát, kể chuyện, trò chơi Qua một số hình thức và biện pháp trên tôi còn hướng dẫn các em phụ trách sao biết cách làm việc hơn và có kiến thức về nghiệp vụ biết tổ chức một buổi sinh hoạt phong phú hơn, qui mô hơn. Ngoài những hình thức và phương pháp bồi dưỡng tôi còn tìm tồi hỗ trợ, sáng tạo cho phương tiện phụ trách sao như; + Sách, báo nhi đồng + Chương trình rèn luyện đội viên dự bị + Băng, đĩa.. Để hoạt động sinh hoạt sao nhi đồng đạt hiệu quả tốt và thường xuyên, nhà trường thành lập lực lượng bồi dưỡng phụ trách sao: + Tổng phụ trách Đội +Giáo viên chủ nhiệm, giáo viên thể dục + Ban chỉ huy Liên đội, Chi đội Trong qua trình chọn chọn các em đội viên vào phụ trách sao và công tác tiến hành bồi dưỡng cho các em trong năm tôi thấy một số khó khăn và thuận lợi sau: *Thuận lợi: + Các em rất thích phụ trách sao, yêu thích các em nhỏ, muốn làm người lớn, muốn thể hiện năng khiếu của mình cho các em xem. + Đối với giáo viên chủ nhiệm tạo điều kiện cho các em sinh hoạt, bồi dưỡng, có đội ngũ cán bộ nghiêm túc, biết làm việc sinh hoạt tại chi đội mình. Nhiều em tiến bộ trong học tập phụ trách sao. *Khó khăn: + Do địa bàn rộng, nhiều điểm trường lẻ và thời tiết trời mưa việc đi lại bồi dưỡng không ít khó khăn sinh hoạt không đầy đủ. Công việc tiến hành phụ trách sao chưa thuận lợi. + Vì các em cùng cáp học ( Lớp 4,5 chỉ hơn các em sao nhi đồng 2 tuổi) nên con việc phụ trách sao còn lúng túng vì tuổi của các em còn nhỏ dễ nhớ hay quên còn lúng túng trong sinh hoạt với nhi đồng, cưa biết tổ chức sao nhi đồng thế nào là phù hợp. Tóm lại: Trong quá trình bồi dưỡng cho các em tôi cũng được hỗ trợ của cô giáo chủ nhiệm, Ban giám hiệu nhà trường đã tạo điều kiện, thúc đẩy tôi làm tốt phong trào công tác Đội và bồi dưỡng các em phụ trách sao. PHẦN III KẾT LUẬN 1/ Kết quả đạt được - Trong một năm học 2008-2009 vừa qua trường tôi công tác bồi dưỡng phụ trách sao giỏi đạt kết quả như sau: + 20 em đạt phụ trách sao giỏi ( trong 35 em được lựa chọn ban đầu) + 10 đạt loại khá + 5 em còn lúng túng khi hỏi về các bước tiến hành sinh hoạt. Trong năm học trước khi tôi chưa bồi dưỡng phụ trách sao thì kết quả đạt rất thấp: + Học sinh tham dự thi phụ trách sao tham gia rất ít ( 13 em tham gia chỉ đạt 3 em phụ trách sao giỏi, 3 em khá; 7 em trung bình hoặc còn lúng túng các bước tiến hành sinh hoạt) - Qua kết quả trên công tác bồi dưỡng phụ trách sao được BGH nhà trường, đội ngũ giáo viên chủ nhiệm đặt biệt Hội đồng đội xã đánh giá rất cao. Nó thể hiện tầm quan trọng trong hoạt động trong vui chơi đối với các em, giúp cho các em những kĩ năng nghiệp vụ về sinh hoạt tập thể, biết tu dưỡng rèn luyện bản thân trong học tập. - Bản thân tôi cũng khẳng định rằng công tác bồi dưỡng phụ trách sao – sinh hoạt sao mang tính chất giáo dục cao, phù hợp tâm lý thiếu niên nhi đồng. Qua đó thể coi kết quả “ Sự tiến bộ về mọi mặt của sao mình phụ trách chính là kết quả bồi dưỡng phụ trách sao. 2/ Kết luận: Qua công tác sao nhi đồng, đặc biệt là công tác bồi dưỡng phụ trách sao, tôi rút ra kết luận sau: -Muốn sao nhi đồng hoạt động tốt, phải đội ngũ phụ trách sao giỏi, được lựa chọn, bồi dưỡng, huấn luyện nghiệp vụ thường xuyên. Chính vì vậy, công tác bồi dưỡng phụ trách sao muốn có hiệu quả rất cần có sự lựa chọn theo tiêu chuẩn đối với những đội viên tham gia công tác này. - Bồi dưỡng phụ trách sao là một công tác khoa học là vấn đề sư phạm cần phải được nghiên cứu nghiêm túc, có chương trình, có chỉ đạo, đầu tư theo hệ thống các cấp, phải luôn đổi mới phù hợp với sự phát triển của các em nhi đồng và của xã hội. - Công tác sao nhi đồng và công tác bồi dưỡng phụ trách sao là phương thức giáo dục tự giáo dục đối với các em, giúp cho các em học tập tốt hơn, biết cách tổ chức quản lí với một hoạt động tập thể, biết tôn trọng công việc mình làm. - Giúp cho tổng phụ trách, đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, Ban giám hiệu, chi đoàn giáo viên nhận thức tốt vấn đề phụ trách sao, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho nhi đồng sinh hoạt, đến với các em bằng tình thương trách nhiệm, luôn luôn động viên uốn nắn kịp thời bằng nghệ thuật sư phạm thích hợp. Chắc chắn hiệu quả công tác tốt hơn, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng học tập và củng cố nề nếp nhà trường. Tân Lộc, ngày 12 tháng 04 năm 2009 Người viết Huỳnh Êm PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM - Tên đề tài: Bồi dưỡng sao phụ trách sao nhi đồng ở trường tiểu học - Tác giả: Huỳnh Êm Trường Tiểu Học Tân Lô
Tài liệu đính kèm: