Giáo án Luyện từ và câu 4 - Tuần 1 - Tiết 1: Cấu tạo của tiếng

Luyện từ và câu
Tiết 1 : CẤU TẠO CỦA TIẾNG
I - Mục đích yêu cầu :
-Nắm được cấu tạo 3 phần của tiếng (âm đầu, vần. thanh) – ND Ghi nhớ
-Điền được các bộ phận cấu tạo của từng tiếng trong câu tục ngữ ở BT 1 vào bảng mẫu (mục III).
*HS khá, giỏi giải được câu đố ở BT2 (mục III).
II - Chuẩn bị :
Bảng phụ vẽ sẵn sơ đồ cấu tạo của tiếng có ví dụ điển hình (mỗi bộ phận 1 màu)
Bộ chữ cái ghép tiếng, chú ý chọn màu chữ khác nhau để phân biệt rõ (âm đầu : xanh, vần : đỏ, thanh : vàng).
III - Các hoạt động dạy học chủ yếu :
1. Khởi động : 
2. Bài cũ : 
Kiểm tra đồ dùng học tập đầu năm học.
3. Bài mới : 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Giới thiệu : 
- Giáo viên ghi 
- Hướng dẫn bài mới.
Hoạt động 1 : Hướng dẫn học phần nhận xét
- Giáo viên cho học sinh xem các khối vuông có ghi tiếng.
- Từng khối vuông mang một tiếng. Các em hãy đếm 
- Dòng 1 có mấy tiếng ?
- Dòng 2 có mấy tiếng ?
- Vậy cả hai câu có mấy tiếng ?
- Giáo viên nhận xét bằng dòng phấn màu tô các âm, vần, thanh.
- Để đọc được tiếng bầu chúng ta đánh vần gồm những phần nào ?
- Nêu tên từng phần.
- Chúng ta hãy nhớ lại viết vào khung sau.
- Giáo viên cho lớp xem khung
Tiếng
Âm đầu
vần
Thanh
bầu
bờ
âu
huyền
Chia nhóm nhóm thảo luận
Tiếng nào có đủ các bộ phận như tiếng bầu ?
Tiếng nào không có đủ các bộ phận như tiếng bầu ? 
Hoạt động 2 : Hướng dẫn học phần ghi nhớ
Giáo viên rút ra kết luận như phần Ghi nhớ (SGK )
Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập 
Bài tập 1 : 
GV phát cho mỗi HS 1 tờ giấy nhỏ có kẻ đủ khung như SGK, mỗi em làm 1 tờ, sau đó cả tổ ghép các tiếng đó lại thành 1 bài trên tờ giấy khổ lớn, tổ nào làm xong trước, tổ đó thắng.
Bài tập 2 : HS khá, giỏi giải được câu đố
GV hướng dẫn HS nhìn tranh minh họa để đoán tiếng, sau đó giải thích nghĩa của từng dòng : để nguyên là sao, bớt âm đầu thành ao
- Học sinh nhắc lại
- 1 học sinh nêu yêu cầu bài 1
- 1 học sinh đếm to và đọc
- Lớp kẻ khung vào nháp
- 1 học sinh đọc yêu cầu bài 4
HS trả lời. 
- Vài học sinh đọc ghi nhớ
- 1 học sinh đọc yêu cầu
- Lớp làm vào phiếu
- Đại diện lên sửa
- 1 học sinh đọc yêu cầu
- Chia nhóm thảo luận
- Đại diện nhóm trả lời
4. Củng cố - Dặn dò : 
GV nhận xét tiết học.
Dặn HS về nhà học thuộc phần ghi nhớ
Chuẩn bị bài : Luyện tập về cấu tạo của tiếng.
RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY :
Luyện từ và câu
TIẾT 2 : LUYỆN TẬP VỀ CẤU TẠO CỦA TIẾNG
I - Mục đích yêu cầu :
-Điền được cấu tạo của tiếng theo 3 phần đã học (âm đầu, vần, thanh) theo bảng mẫu ở BT1. 
-Nhận biết được các tiếng có vần giống nhau ở BT2, BT3.
*HS khá, giỏi nhận biết được các cặp tiếng bắt vần với nhau trong thơ (BT4) ; giải được câu đố ở BT 5.
II - Chuẩn bị :
Bảng phụ vẽ sơ đồ cấu tạo của tiếng.
Bộ xếp chữ, từ đó có thể ghép các con chữ thành các vần khác nhau.
III - Các hoạt động dạy học chủ yếu :
1. Khởi động : 
2. Bài cũ : Cấu tạo của tiếng
GV yêu cầu HS sửa bài 2 mục III.
GV nhận xét
3. Bài mới : 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Hoạt động 1 : Giới thiệu bài
GV giới thiệu và ghi tựa bài.
Hoạt động 2 : Hướng dẫn luyện tập 
Bài tập 1 : 
- Thi đua theo nhóm xem nhóm nào làm nhanh, làm đúng .
Bài tập 2 : 
ngoài – hoài
oai
Bài tập 3 : 
Các cặp tiếng vần với nhau trong khổ thơ .
 choắt – thoắt
 xinh xinh – nghênh nghênh
- Cặp có vần giống nhau không hoàn toàn.
 xinh xinh – nghênh nghênh 
 inh – ênh
- Cặp có vần giống nhau hoàn toàn.
 choắt – thoắt (oắt)
Bài tập 4 : HS khá, giỏi làm được
- Chốt ý 
- Hai tiếng vần với nhau là hai tiếng có phần vần giống nhau. Có thể giống hoàn toàn hoặc không hoàn toàn.
Bài tập 5 : HS khá, giỏi giải được.
- Đây là câu đố chữ (ghi tiếng) nên cần tìm lời giải ghi tiếng .
- Hướng dẫn học sinh nhìn hình vẽ để đoán chữ rồi viết ra giấy (Béo tròn là người mập , gọi là ú)
Học sinh đọc toàn bộ yêu cầu
- Học sinh đọc mẫu trong sách giáo khoa .
- Phân tích cấu tạo của tiếng trong câu tục ngữ theo sơ đồ.
- Học sinh tìm tiếng bắt vần với nhau, gạch dưới rồi ghi lại vào vở.
- Học sinh đọc yêu cầu của bài tập .
- Học sinh các nhóm thi làm bài đúng, nhanh vào giấy rồi dán băng dính vào bảng lớp .
- Học sinh tự phát biểu theo suy nghĩ của mình.
- Học sinh thi giải đúng ,nhanh câu đố bằng cách viết ra giấy (bảng con)
* chữ “bút”
- bút bớt đầu là út ,đầu đuôi bỏ hết là ú, để nguyên là bút.
4. Củng cố - Dặn dò : 
GV nhận xét tiết học.
Nhắc lại cấu tạo của tiếng .
- Mỗi tiếng thường luôn có những bộ phận nào ? Cho ví dụ
Chuẩn bị bài : “Mở rộng vốn từ : Nhân hậu - Đoàn kết”
RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY :