Giáo án Môn: Lịch sử 4 - Tuần 26 - Bài: Cuộc khẩn hoang ở đàng trong

Môn: Lịch sử
Tuần: 26 Bài: CUỘC KHẨN HOANG Ở ĐÀNG TRONG
Tiết: 26 (KTKN: 115, SGK: 55)
I. MỤC TIÊU:
Biết sơ lược về quá trình khẩn hoang ở Đàng trong :
+ Từ thế kỉ XVI , các chúa Nguyễn tổ chức khai khẩn đất hoang ở Đàng Trong. Những đoàn người khẩn hoang đã tiến vào vùng đất ven biển Nam Trung Bộ và đồng bằng sông Cửu Long.
+ Cuộc khẩn hoang đã mở rộng diện tích canh tác ờ các vùng hoang hóa, ruộng đất được khai phá, xóm làng được hình thành và phát triển.
- Dùng lược đồ chỉ ra vùng đất khẩn hoang.
II. CHUẨN BỊ:
GV: SGK, VBT, bản đồ Việt Nam thế kỉ XVI, XVII, phiếu hoạ tập của HS.
HS: SGK,.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 
Giáo viên
Học sinh
1. Ổn định:
2. KTBC:
- GV yêu cầu HS trả lời:
1. Do đâu mà vào đầu TK XVI, nước ta lâm vào thời kì bị chia cắt?
2. Cuộc xung đột giữa các tập đoàn PK gây ra những hậu quả gì? 
- Nhận xét .
3. Bài mới:
- Học bài: “Cuộc khẩn hoang ở Đàng trong”.
Hoạt động1: Hoạt động cả lớp
- GV giới thiệu bản đồ Việt Nam thế kỉ XVI – XVII.
+ Yêu cầu HS xác định địa phận từ sông Gianh đến Quảng Nam và từ Quảng Nam đến Nam Bộ ngày nay.
- Nhận xét
* Hoạt động 2: Các chúa Nguyễn tổ chức khai hoang
- Yêu cầu HS dựa vào SGK làm việc theo nhóm 4 (qua phiếu học tập)
 Đánh dấu x vào trước ý trả lời đúng nhất.
1. Ai là lực lượng chủ yếu của cuộc khẩn hoang? 
 (Nông dân, quân lính, tù nhân, tất cả các lực lượng kể trên ) 
2. Chính quyền chúa Nguyễn đã có biện pháp gì giúp dân khẩn hoang? Dựng nhà cho dân khẩn hoang
 Cấp hạt giống cho dân gieo trồng 
 3. Đoàn người khẩn hoang đã đi đến những đâu? 
 Họ đến vùng Phú Yên, Khánh Hoà
 Họ đến vùng Nam Trung Bộ, đến Tây Nguyên
 Họ đến cả đồng bằng SCL ngày nay.
 Tất cả các nơi trên đều có người đến khẩn hoang.
4. Người đi khẩn hoang đã làm gì ở những nơi họ đến?
 Lập làng. lập ấp mới
 Vỡ đất để trồng trọt, chăn nuôi, buôn bán. 
 Tất cả các việc trên 
- Dựa vào kết quả làm việc và bản đồ VN, em hãy mô tả cuộc hành trình của đoàn người khẩn hoang vào phía Nam. (Cuộc khẩn hoang ở Đàng Trong diễn ra như thế nào?) 
- Gọi đại diện nhóm trình bày 
Kết luận: Trước TK XVI, từ sông Gianh vào phía nam, đất hoang còn nhiều, xóm làng và dân cư thưa thớt. Những người nông dân nghèo khổ ở phía Bắc đã di cư vào phía nam cùng nhân dân địa phương khai phá, làm ăn. từ cuối TK XVI, các chúa Nguyễn đã chiêu mộ dân nghèo bắt tù binh tiến dần vào phía nam khẩn hoang lập làng. 
* Hoạt động 3: Kết quả của cuộc khẩn hoang
- Gọi HS đọc SGK đoạn cuối/56.
- Cuộc sống chung giữa các tộc người ở phía nam đã đem lại kết quả gì? 
- Cuộc khẩn hoang đã có tác dụng như thế nào đối với việc phát triển nông nghiệp? 
Kết luận: Kết quả của cuộc khẩn hoang ở Đàng Trong là xây dựng cuộc sống hòa hợp, xây dựng nền văn hóa chung trên cơ sở vẫn duy trì những sắc thái văn hóa riêng của mỗi dân tộc.
GDKN: Xây dựng được cuộc sống hoà hợp, xây dựng nền văn hoá chung trên cơ sở vẫn duy trì những sắc thái văn hoá riêng của mỗi tộc người.
4. Củng cố - dặn dò: 
- Xác định được địa phận từ sông Gianh đến Quảng Nam và từ Quảng Nam đến Nam Bộ.
- Cuộc sống giữa các tộc người ở phía nam đã đem lại đến kết quả gì?
- Nhận xét tiết học.
- Chuẩn bị bài: Thành thị ở thế kỉ XVI – XVII.
1. Do chính quyền nhà Lê suy yếu, các tập đoàn PK xâu xé nhau tranh giành ngai vàng cho nên đất nước ta lâm vào thời kì bị chia cắt. (CHT)
2. Hậu quả là đất nước bị chia cắt. Đàn ông phải ra trận chém giết lẫn nhau. Vợ phải xa chồng. Con không thấy bố, đời sống của nhân dân vô cùng cực khổ. (HT)
- HS đọc SGK rồi xác định địa phận. (HT)
+ Vùng đất thứ nhất từ sông Gianh đến Quảng Nam.
+ Vùng đất tiếp theo từ Quảng Nam đến hết Nam Bộ ngày nay. 
- Chia nhóm 4 làm việc.
1. Nông dân, quân lính. (CHT)
2..Cấp lương thực trong nửa năm và một số nông cụ cho dân khẩn hoang. (CHT)
3. Tất cả các nơi trên đều có người đến khẩn hoang. (CHT)
4. Lập làng, lập ấp mới. (CHT)
- Lực lượng chủ yếu trong cuộc khẩn hoang là nông dân và quân lính. Họ được chính quyền Nhà Nguyễn cấp lương thực trong nửa năm và một số nông cụ để khẩn hoang. Đoàn người khẩn hoang chia thành từng đoàn, đi khai phá đất hoang. Họ tiến dần vào phía Nam, từ vùng đất Phú Yên, Khánh Hòa đến Nam Trung BỘ, Tây Nguyên, đoàn người lại tiếp tục tiến sâu vào vùng đồng bằng SCL ngày nay. Đi đến đâu họ lập làng, lập ấp mới. Công cuộc khẩn hoang đã biến một vùng đất hoang vắng ở phía Nam trở thành những xóm làng đông đúc và trù phú. (HT)
- Lắng nghe. 
- Đọc. (CHT)
- Nền văn hóa của các dân tộc hòa nhau, bổ sung cho nhau tạo nên nền văn hóa chung của dân tộc VN, một nền văn hóa thống nhất và có nhiều bản sắc. (CHT)
- Có tác dụng diện tích đất nông nghiệp tăng, sản xuất nông nghiệp phát triển, đời sống nhân dân ấm no hơn. (HT)
- Lắng nghe.