Giáo án Tập đọc lớp 4 - Con chim chiền chiện

tập đọc
 Con chim chiền chiện 
I. Mục đích, yêu cầu
1.Kĩ năng : 
 Đọc đúng từ khó hoặc dễ lẫn do ảnh hưởng của phương ngữ .
Đọc trôi chảy toàn bài , ngắt nghỉ hơi đúng nhịp thơ , cuối mỗi dòng thơ nhấn giọng ở những từ ngữ gợi tả , gợi cảm .
2. Kiến thức: 
-Hiểu các từ ngữ khó trong bài : cao hoài , cao vợi , bối rối ,...
-Hiểu ý nghĩa của bài thơ : Hình ảnh con chim chiền chiện tự do bay lượn , ca hát giữa không gian cao rộng , trong khung cảnh thiên nhiên thanh bình là hình ảnh của cuộc sống ấm no , hạnh phúc , reo trong lòng người đọc cảm giác yêu đời , yêu cuộc sống .
3. Thái độ . Luôn lạc quan. yêu đời yêu cuộc sống .
II. Đồ dùng dạy – học: Tranh minh hoạ bài 
III. Các hoạt động dạy - học
1/ Kiểm tra bài cũ: 
Giờ trước chúng ta học bài Vương quốc vắng nụ cười. Cô mời 3 bạn đọc bài theo cách phân vai.
Bạn............... : Người dẫn chuyện
Bạn ................: Nhà vua
Bạn..................: Cậu bé
- Em hãy nhận xét 3 bạn đọc bài. ( Các bạn đọc to, đúng, phù hợp với lời nhân vật)
- Câu chuyện cho ta hiểu điều gì? ( Con người cần cơm ăn, áo mặc và cả những tiếng cười)
- Các em đọc bài và trả lời câu hỏi rất tốt. Cô ghi bạn............. điểm ....( nhớ ghi điểm vào sổ)
- Qua kiểm tra bài cũ cô thấy lớp mình đọc bài và nắm được tốt nội dung bài. Các em cần phát huy trong những giờ học sau.
2/ Dạy bài mới
* Giới thiệu bài: Các em hãy cùng quan sát bức tranh sau: ( Bắn tranh lên)
- Tranh vẽ gì? ( Con chim đang bay trên bầu trời, bên dưới là cánh đồng lúa chín vàng).
- Các em có biết đó là chim gì không? ( Chim chiền chiện )
- Chim chiền chiện thuộc họ nhà chim sẻ, có hình dáng nhỏ nhắn với bộ lông màu nâu- xám hoặc xám.
- Các em ạ, đây là hính ảnh một chú chim chiền chiện đang tự do bay lượn, hát ca giữa bầu trời . Trước hình ảnh đẹp đó, nhà thơ Huy Cận đã có những cảm xúc gì chúng ta cùng học bài tập đọc hôm nay.
- GV bắn tên bài lên bảng.
- Mời cả lớp mở SGk trang 148.
* Luyện đọc và tìm hiểu bài:
a. Luyện đọc 
- Cô mời bạn Thảo đọc cả bài thơ, cả lớp đọc thầm.
* Luyện đọc đoạn lần 1:
- Bài này có 6 khổ thơ, cô mời 6 bạn nối tiếp đọc, bắt đầu từ bạn Trà.
- Qua nghe các bạn đọc, em thấy còn từ nào khi đọc dễ nhầm lẫn.
- GV đánh các từ đó lên
- Mời bạn .........đọc các từ đó, lớp đọc đồng thanh
* Luyện đọc đoạn lần 2:
+ Khổ 1: Mời bạn Lâm đọc khổ thơ 1
- Bạn Lâm đọc tốt rồi.
+ Khổ 2: Cô mời bạn Hiền
- Trong khổ thơ 2 có từ cao hoài, cao vợi SGK đã giải nghĩa như thế nào, mời bạn Khánh đọc phần giải nghĩa.
- Bắn chữ cao hoài, cao vợi lên.
+ Khổ 3: Bạn Lư Linh đọc
- Trong dòng thơ Đời lên đến thì, từ thì ở đây được hiểu như thế nào? Cô mời bạn Đỗ Quỳnh Anh.
- Trong khổ thơ này có 2 dòng thơ đầu chúng ta cần lưu ý. 
 Bắn 2 dòng thơ: 
 Chim ơi, chim nói
Chuyện chi, chuyện chi?
- Cả lớp nghe cô đọc. ( GV đọc)
- Cô đọc thế nào?
- Cô mời 1 bạn đọc lại.
+Khổ 4: Mới bạn Vũ Hoàng Long đọc
- Bạn đọc tốt.
+Khổ 5: Ngọc Huyền đọc giúp cô khổ thơ 5.
- Trong khổ thơ này cõ từ ngữ nào em chưa hiểu?
- Ai giải thích giúp bạn?
- Bắn hình ảnh
- Đây là hình ảnh lúa đang thời con gái. Những hạt lúa căng tròn chứa đầy chất bột đang hình thành dạng lỏng như sữa là dấu hiệu báo trước một mùa bội thu.
+Khổ 6: Ai xung phong đọc khổ thơ cuối?
- Mời bạn ....
*Luyện đọc theo cặp: 
- Để có nhiều bạn được đọc cô tổ chức cho lớp đọc theo nhóm đôi. ( Các em cần đọc đủ nghe trong nhóm của mình)
* Đại diện các nhóm thi đọc:
- 2 bạn 1 bàn là một nhóm cùng đọc đồng thanh 2 khổ thơ.
N1: Nhóm Ngô Long + Ngọc Huyền
N2: Nhóm Thái Long + Nhung
N3: Nhóm Thanh + Tuấn Minh.
- Nhận xét các bạn đọc
*Đọc cả bài: 
- Cô mời bạn Hằng đọc cả bài.
* GV đọc mẫu
b. Tìm hiểu bài:
- Cả lớp đọc thầm toàn bài 
- Bài tả con gì?
- Con chiền chiện bay giữa khung cảnh thiên nhiên NTN?
- Đó là hình ảnh có lúc tưởng như cánh chim dang đập trên tầng cao vợi của trời xanh, có lúc lại sà xuống. 
- Vậy những từ ngữ và chi tiết nào vẽ lên hình ảnh con chim chiền chiện tự do bay lượn giữa không gian cao, rộng?
- Huy Cận đã lấy khung cảnh thiên nhiên bao la xinh đẹp để làm nổi bật cánh chim bay giữa nền trời trong xanh.
- Bắn chữ: Cánh đập trời xanh.
- Cánh chim bay lượn trong khung cảnh ấy cho ta hiểu điều gì?
- Đó chính là ý thứ nhất của bài.
- Bắn ý 1: Chiền chiện bay lượn tự do trên không gian.
- Đặc biệt tiếng hót của chim để lại ấn tượng sâu sắc. Để tìm những câu thơ nói về tiếng hót của chim chiền chiện cô mời bạn Nghĩa đọc toàn bài.
- Bạn nào đã tìm được rồi?
- Bắn các dòng thơ: 
 Khúc hát ngọt ngào.
 Tiếng hót long lanh,
 Như cành sương chói
 Chim ơi, chim nói
 Tiếng ngọc trong veo,....
 Đồng quê chan chứa.....
 Chỉ còn tiếng hót, làm xanh da trời
- Tiếng hót của chim chiền chiện gợi cho em cảm giác NTN?
- Chim chiền chiện có nơi còn gọi là chim sơn ca, “ nữ hoàng” của các giọng hót. Không thấy chim nhưng cái âm thanh kì diệu của tiếng hót giữa đồng quê kia, giữa không gian kia như lay động lòng người đến mức ngỡ như “tiếng hót” ấy làm “ xanh da trời”. Và đây chính là ý 2 trong bài: Tiếng hót của chim chiền chiện.
- Bắn ý 2: Tiếng hót của chim chiền chiện.
- Qua bức tranh bằng thơ của Huy Cận với những hình ảnh sống động ( vừa nói vừa chỉ vào các từ ngữ ở phần tìm hiểu bài) em hình dung được điều gì?
* Những câu thơ chỉ có bốn chữ, những khổ thơ gọn gàng mà đã tạo được một không gian cao rộng. Trên cánh đồng quê, lúa thì đang “ tròn bụng sữa”, lòng thì “đầy yêu mến”...tất cả tạo một sự đủ đầy, sảng khoái; chính vì thế mà tác giả cảm thấy tiếng chim hót kia như ngập tràn, “ chan chứa”.
- Đó chính là nội dung của bài: Hình ảnh con chim chiền chiện bay lượn tự do trong khung cảnh thiên nhiên thanh bình và hình ảnh ấm no, hạnh phúc.
- Bắn nội dung lên.
- Đây cũng chính là một trong mạch sáng tạo của thơ Huy Cận trong những năm đất nước ta hoà bình, đi lên xây dựng đất nước. 
- Chúng ta vừa tìm hiểu nội dung bài, bây giờ cô hướng dẫn các em đọc diễn cảm.
c. Đọc diễn cảm và học thuộc lòng
*Đọc diễn cảm:
- Gọi 6H đọc nối tiếp từng khổ thơ
- Bạn nào đọc hay?
- Trong bài thơ này cô và các em cùng đi luyện đọc diễn cảm 2 khổ thơ đầu của bài.
- Bắn 2 khổ thơ lên.
- Cả lớp nghe cô đọc.
- Cô nhấn giọng vào những từ nào?
- Bắn các đường kẻ vào dưới những từ nhấn giọng.
- Các em hãy luyện đọc theo cặp
- Bạn nào xung phong đọc?
- Các em đọc diễn cảm rất tốt. Các em có muốn học thuộc lòng bài thơ ngay tại lớp không?
*Học thuộc lòng.
- Bắn cả bài thơ lên.
- Các em hãy nhẩm để thuộc lòng.
Để một lúc thì xoá dần.
- Tổ chức cho HS đọc thuộc lòng nối tiếp từng khổ thơ.
- Thi đọc thuộc lòng cả bài.
- 6 H tiếp nối đọc.
- H nêu: long lanh, sương chói, bối rối,...
- 2H đọc, lớp đồng thanh.
- Lâm đọc
- Hiền đọc
- Khánh đọc phần chú giải
- Lư Linhđọc
- Quỳnh Anh đọc 
- Lớp nghe đọc
- Cô nhấn giọng ở cả 2 dòng thơ và lên giọng ở cuối dòng thơ thứ 2.
-1H đọc.
- Lúa tròn bụng sữa.
- 1H nêu
- Từng nhóm luyện đọc.
- 3 nhóm tiếp nối
- Các bạn đọc tốt.
- Hằng đọc
- Bài tả con chim chiền chiện.
- Con chim chiền chiện bay lượn trên cánh đồng lúa, giữa một không gian rất cao, rất rộng.
- Chim bay lượn tự do, lúc sà xuống cánh đồng, lúc vút lên cao.
+ Các từ ngữ: Bay vút, bay cao, vút cao, cao vút, cao hoài, cao vợi
+ Hình ảnh: Cánh đập trời xanh, chim biến mất rồi...vì bay lượn tự do nên chim vui hót không biết mỏi.
- Chiền chiện bay lượn tự do trên không gian.
- Nghĩa đọc cả bài.
HS nêu: 
K1: Khúc hát ngọt ngào.
K2: Tiếng hót long lanh,Như cành...
K3:Chim ơi, chim nói, chuyện chi..
K4: Tiếng ngọc trong veo,....
K5: Đồng quê chan chứa.....
K6: Chỉ còn tiếng hót, làm xanh da trời
-Tiếng hót của chim chiền chiện gợi cho em cảm giác về cuộc sống thanh bình, hạnh phúc/ Cuộc sống rất ấm no, tự do, hạnh phúc,...
- Qua bức tranh bằng thơ, em thấy một chú chim chiền chiện rất đáng yêu, chú bay lượn trên bầu trời hoà bình rất tự do. Dưới tầm cánh chú là cánh đồng phì nhiêu, là cuộc sống ấm no, hạnh phúc của con người.
- 2H nhắc lại.
- 6H đọc nối tiếp bài.
- H nêu ý kiến
- Theo dõi GV đọc.
- Các từ: Con chim chiền chiện/
Bay, vút cao/ Lòng đầy yêu mến/...
- Từng cặp luyện đọc
- 3H thi đọc.
- H nhẩm bài
- 6H nối tiếp.
- Cá nhân 2H đọc thuộc lòng cả bài.
3/ Củng cố – Dặn dò: 
*Trò chơi: Ô của bí mật:
-Luật chơi: Các em hãy mở bất kì một ô nào. Nếu trong ô ghi chứ đầu tiên của dòng thơ nào thì em phải đọc thuộc lòng khổ thơ ấy.
- Tổ chức cho HS chơi.
* Nhận xét giờ học: trong giờ học này các em đọc bài tốt, hiểu nội dung bài và rất tích cực. Cô khen cả lớp.
- Chuẩn bị giúp cô bài Tiếng cười là liều thuốc bổ.