Giáo án Toán 4 - Tiết 121 đến tiết 125

TOÁN
TIẾT 121: PHÉP NHÂN PHÂN SỐ 
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: 
Nhận biết được ý nghĩa của phép nhân phân số (qua tính diện tích hình chữ nhật)
2.Kĩ năng:
Biết phát biểu quy tắc nhân hai phân số & vận dụng vào thực hiện các phép nhân cụ thể.
3Thái độ:
 -Giáo dục HS tính cẩn thận khi làm bài.
II.CHUẨN BỊ:
Hình vẽ trên bảng phụ hoặc giấy khổ to.
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU	
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1’
5’
1’
 7’ 
7’
15’
3’
1’
Khởi động: 
Bài cũ: Luyện tập chung
GV yêu cầu HS sửa bài 1b,d làm ở nhà
-Nêu cách cộng,trừ hai phân số cùng mẫu số và khác mẫu số.
-GV chấm 1 số vở.
GV nhận xét – ghi điểm
Bài mới: 
Giới thiệu bài: Bài học hôm nay sẽ giúp các em biết cách thực hiện phép nhân các phân số
Hoạt động1: Tìm hiểu ý nghĩa của phép nhân thông qua tính diện tích hình chữ nhật.
GV yêu cầu HS tính diện tích hình chữ nhật mà các cạnh có độ dài là số tự nhiên, ví dụ: chiều rộng là 3m, chiều dài là 5m.
Tiếp theo GV đưa hình vẽ đã chuẩn bị.
Chiều rộng của hình chữ nhật là bao nhiêu?
Chiều dài của hình chữ nhật là bao nhiêu?
Để tính diện tích hình chữ nhật, chúng ta làm như thế nào?
Hoạt động 2: Tìm quy tắc thực hiện phép nhân phân số.
GV treo bảng phụ vẽ hình vuông như SGK hỏi: Hình vuông có diện tích là bao nhiêu?
Hình vuông được chia thành mấy ô vuông nhỏ?
Diện tích mỗi ô vuông là bao nhiêu?
Hình chữ nhật đã tô màu chiếm mấy ô vuông?
Diện tích hình chữ nhật bằng mấy phần diện tích hình vuông?
 Vì diện tích hình vuông là 1m2, nên diện tích hình chữ nhật là bao nhiêu?
GV nêu vấn đề: làm thế nào để tìm ra kết quả của phép tính nhân tìm diện tích hình chữ nhật: S =x (m2)?
GV dựa vào lời phát biểu của HS từ đó dẫn dắt đến cách nhân:
 x = = 
GV yêu cầu HS dựa vào phép tính trên để rút ra quy tắc.
Muốn nhân hai phân số, ta thực hiện như thế nào?
Yêu cầu vài HS nhắc lại quy tắc.
Hoạt động 3: Thực hành
Bài tập 1:
Gọi HS đọc yêu cầu bài.
Yêu cầu cả lớp làm bài vào bảng con + 2HS lên bảng làm bài.
Yêu cầu HS áp dụng quy tắc để tính, không cần giải thích.
-GV cùng HS sửa bài - nhận xét
Bài tập 2:
Gọi HS đọc yêu cầu bài.
Bài tập y/c chúng ta làm gì?
-GV HD phần a. Sau đó yêu cầu HS làm các phần còn lại vào vở nháp theo cặp+ 2HS lên bảng 
GV nhận xét – tuyên dương
Bài tập 3 :
-Gọi HS đọc yêu cầu bài
Bài toán cho biết gì?
Bài toán hỏi gì?
Yêu cầu HS giải vào vở
GV chấm một số vở - nhận xét
4. Củng cố: 
Muốn nhân hai phân số ta làm thế nào?
Nhận xét tiết học.
5. Dặn dò: 
Làm BT 1d và 2c .
Chuẩn bị: Luyện tập.
Hát 
2HS lên bảng sửa bài và nêu cách tính.
b/ 
d/
HS nhận xét
-HS nghe.
 HS cả lớp tính vào vở nháp,1HS lên bảng lớp.
Diện tích hình chữ nhật đó là:
5 x 3= 15(m2)
Đáp số: 15m2
HS quan sát hình vẽ
Chiều rộng của hình chữ nhật là m
Chiều dài của hình chữ nhật là m
Để tính diện tích hình chữ nhật ta lấy số đo chiều dài nhân với số đo chiều rộng[S = x (m2)]
HS theo dõi
Hình vuông có diện tích là 1m2
 Hình vuông được chia thành 15 ô vuông nhỏ.
Diện tích mỗi ô vuông là m2
8 ô vuông
 Vì diện tích hình vuông là 1m2, nên diện tích hình chữ nhật là m2
Đếm hoặc dựa vào phép nhân 4 x 2 và 5 x 3
HS phát biểu thành quy tắc
* Muốn nhân hai phân số, ta lấy tử số nhân với tử số, mẫu số nhân với mẫu số.
Vài HS nhắc lại để ghi nhớ quy tắc.
HS đọc yêu cầu bài,cả lớp làm bài vào bảng con + 2HS lên bảng làm bài.
a/ . 
b/ .
 c/ . 
 HS đọc yêu cầu bài
.Rút gọn rồi tính.
HS làm bài
a/ 
b/ 
Từng cặpHS sửa vàthống nhất kết quả
 HS đọc đề bài, ghi tóm tắt và giải vào vở + 1HS giải vào bảng phụ.
Tóm tắt:
Chiều dài :m
Chiều rộng:m
Diện tích :m?
Bài giải:
Diện tích hình chữ nhật là:
(m2)
Đáp số:m2
-2 HS nêu – HS khác nhận xét
HS nhận xét tiết học
* & * 
TOÁN
TIẾT 122: LUYỆN TẬP
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: 
HS nắm được cách nhân phân số với số tự nhiên & cách nhân số tự nhiên với phân số (tập suy diễn từ quy tắc chung về phân số)
Nắm thêm một ý nghĩa của phép nhân phân số với số tự nhiên ( là tổng của 3 phân số bằng nhau )
2.Kĩ năng:
Củng cố quy tắc nhân phân số & biết nhận xét để rút gọn phân số.
3Thái độ:
 -HS áp dụng làm tính nhanh, chính xác. 
II.CHUẨN BỊ:
Bảng phụ ghi mẫu BT1; BT2
 III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU	
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1’
5’ 
1’ 
29’
3’
Khởi động: 
Bài cũ: Phép nhân phân số 
-Gọi HS lên bảng làm BT1d và BT2c.
Muốn nhân hai phân số ta làm thế nào?
-GV chấm 1 số vở.
-GV nhận xét – ghi điểm
 Bài mới: 
Hoạt động1: Giới thiệu bài: 
 Tiết học hôm nay, các em củng cố quy tắc nhân phân số và nắm thêm ý nghĩa của phép nhân phân số với số tự nhiên 
Hoạt động 2: Luyện tập
Bài tập 1: 
Gọi HS đọc yêu cầu bài.
GV HD mẫu trong SGK,sau đó cho HS làm nháp
-Em có nhận xét gì về phép nhân ở phần c và d?
GV: Cũng giống như phép nhân số tự nhiên, mọi phân số khi nhân với 1 cũng cho ra kết quả là chính phân số đó, mọi phân số khi nhân với 0 cũng bằng 0.
Bài tập 2: 
Gọi HS đọc yêu cầu bài.
Bài tập yêu cầu ta điều gì?
GV HD mẫu trong SGK,.sau đó cho HS thi đua.
Cho HS nhận xét bài c, d để rút ra kết luận
Bài 3: 
Gọi HS đọc yêu cầu bài.
Bài tập yêu cầu ta điều gì?
Yêu cầu HS tự làm
Yêu cầu HS so sánh và 
GV nêu:Vậy phép nhân chính là phép cộng 3 phân số bằng nhau 
Bài tập 5:
Gọi HS đọc yêu cầu bài.
Cho HS nêu cách tính chu vi, diện tích của hình vuông.
Yêu cầu HS đọc đề bài
Bài toán cho biết gì?
Bài toán hỏi gì?
Yêu cầu HS giải vào vở
GV chấm một số vở – nhận xét.
4. Củng cố - Dặn dò: 
Muốn nhân hai phân số ta làm thế nào?
Nhận xét tiết học.
Hoàn thành BT 3 vào vở 
Chuẩn bị bài: Luyện tập.
Hát 
2 HS lên bảng làm bàivà nêu cách tính.
1.d/ 
2.c/ = 
-HS nhận xét
HS đọc yêu cầu bài.
Tính (theo mẫu)
a/ .b/ .
c/ .d/ .
-Phép nhân ở phần c là phép nhân phân số với 1,có kết quả là chính phân số đó.
- Phép nhân ở phần d là phép nhân phân số với 0,có kết quả là 0.
HS đọc yêu cầu bài.
Tính (theo mẫu)
a/ ;b/ .
c/ ; d/ .
+1 nhân với phân số nào cũng cho kết quảlà chính phân số đó.
+0 nhân với phân số nào cũng bằng 0.
HS đọc yêu cầu bài..
Tính rồi so sánh kết quả 
=
= 
Bằng nhau.
 HS đọc đề bài, ghi tóm tắt và giải vào vở + 1HS giải vào bảng phụ.
Tóm tắt:
Hình vuông a: :m
Chu vi:?
Diện tích:?
Bài giải:
Chu vi của hình vuông là:
 (m)
Diện tích của hình vuông là:
(m2)
Đáp số: Chu vi: m
 Diện tích: m2
-2HS nêu - HS khác nhận xét.
HS nhận xét tiết học
* & *
Ngày soạn:7/03/2008
Ngày dạy: 12/03/2008
TOÁN
TIẾT 123: LUYỆN TẬP
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức - Kĩ năng:
HS bước đầu nhận biết một số tính chất của phép nhân phân số:tính chất giao hoán,tính chất kết hợp,tính chất nhân một tổng hai phân so ávới một phân số.
Bước đầu biết vận dụng các tính chất trên trong trường hợp đơn giản.
2.Thái độ:
 -HS biết áp dụng vào giải toán, làm bài tập.
II.CHUẨN BỊ:
Kẻ bảng các tính chất:
a x b = b x a
(a x b) x c = a x (b x c)
(a + b) x c = a x c + b x c
c x (a + b) = c x a + c x b
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU	
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1’
5’
1’
15’
15’
3’
1’
Khởi động: 
Bài cũ: Luyện tập
GV yêu cầu HS sửa lại bài 3 .
GV nhận xét-ghi điểm
Bài mới: 
Giới thiệu: 
Hoạt động1: Giới thiệu một số tính chất của phép nhân phân số
a/ Giới thiệu tính giao hoán
-GV viết : Yêu cầu HS tính
Sau đó cho HS so sánh rút ra kết luận
Có nhận xét gì về các thừa số của hai tích?
Đây là tính chất gì?
b/ Tính chất kết hợp.
GV HD tương tự như phần a
-Hãy so sánh giá trị của hai biểu thức trên
-Hãy tìm điểm giống nhau và khác nhau của hai biểu thức trên ?
GV nhận xét, rút ra kết luận.
c/ Giới thiệu tính chất nhân một tổng hai phân số với một phân số
Thực hiện tương tự như phần a,b.
-HD HS từ nhận xét trên .
GV nhận xét ,rút ra kết luận.
Hoạt động 2: Thực hành
Bài tập 1:
- Gọi HS đọc yêu cầu đề bài.
 - Bài tập yêu cầu điều gì ?
Yêu cầu HS vận dụng các tính chất vừa học để tính.
Khi chữa bài GV có thể yêu cầu HS nêu tính chất đã được vận dụng
-GV cùng HS nhận xét 
Lưu ý: Có thể cho HS nhận xét xem cách nào thuận tiện hơn
Bài tập 2: 
Gọi HS đọc yêu cầu đề bài
Bài toán cho biết gì?
Bài toán hỏi gì?
Yêu cầu HS tóm tắt và giải vào vở
GV chấm một số vở – nhận xét.
Củng cố 
Yêu cầu HS nêu tính chất của phép nhân phân số.
Nhận xét tiết học.
Dặn dò: 
Về nhà làm bài tập 3
Chuẩn bị bài: Tìm phân số của một số
Hát 
-2HS lên sửa bài
HS nhận xét
HS làm bài
; 
Vậy :
Đổi chỗ cho nhau
Tính chất giao hoán
HS phát biểu :Khi đổi chỗ các phân số trong một tích thì tích của chúng không thay đổi.
HS tính:
Vậy :=.
-Hai biểu thức có giá trị bằng nhau
-Hai biểu thức đều là phép nhân của ba phân số tuy nhiên biểu thức
 là tích của hai phân số đầu nhân với phân số thứ ba,còn biểu thức
 là phân số thứ nhất nhân với tích của phân số thứ hai và phân số thứ ba.
* Khi nhân một tích hai phân số với phân số thứ ba, ta có thể nhân phân số thứ nhất với tích của phân số thứ hai và phân số thứ ba.
HS tính:
Vậy :
* Khi nhân một tổng hai phân số với phân số thứ ba, ta có thể nhân từng phân số của tổng với phân số thứ ba, rồi cộng các kết quả lại
- 1HS đọc yêu cầu đề bài
- Tính bằng hai cách
* 
Cách 1: = = 
Cách 2:== =.
* 
Cách 1:=
Cách 2: ==
=
*
Cách 1:=
Cách 2:==
=
-HS đọc đề bài, ghi tóm tắt và giải vào vở + 1HS giải vào bảng phụ.
Tóm tắt:
Chiều dài:m
Chiều rộng:m
Chu vi:?
Bài giải:
Chu vi của hình chữ nhật là:
(m)
Đáp số: m
HS nêu
-HS nhận xét tiết học
* & *
TOÁN
TIẾT 124: TÌM PHÂN SỐ CỦA MỘT SỐ
I.MỤC TIÊU:
Kiến thức – Kĩ năng:
HS hiểu đề bàivà biết cách giải bài toán dạng: tìm phân số của một số.
Thái độ:
 - HS biết áp dụng vào giải toán, làm bài tập.
II.CHUẨN BỊ:
Bảng phụ 
Hình vẽ trong giấy khổ to
 ? quả
	 12 quả
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU	
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1’
5’
1’
14’
14’
4’
1’
Khởi động: 
Bài cũ: Luyện tập
GV yêu cầu HS bài 3
GV chấm 1 số vở
GV nhận xét-ghi điểm
Bài mới: 
Giới thiệu:Khi được học về phân số các em sẽ được học thêm
 nhiều dạng toán mới,bài học hôm nay sẽ giúp các em làm quen và biết giải các bài toán dạng tìm phân số của một số
Hoạt động1: Giới thiệu cách tìm phân số của một số
a/ GV nêu nhắc lại bài toán:Mẹ mua được 12 quả cam,mẹ đem biếu bà số cam đó.Hỏi mẹ đã biếu bà bao nhiêu quả cam.
của 12 quả cam là mấy quả cam?
b/ GV nêu bài toán: Một rổ cam có 12 quả. Hỏi số cam trong rổ là bao nhiêu quả?
GV treo hình minh họa đã chuẩn bị y/c HS quan sát và hỏi:
+số cam trong rổ như thế nào so với số cam trong rổ?
+Nếu biết được số cam trong rổ là bao nhiêu quả thì làm thế nào để biết tiếp được số cam trong rổ là bao nhiêu quả?
+số cam trong rổ là bao nhiêu quả?
+số cam trong rổ là bao nhiêu quả?
-Vậycủa 12 quả cam là bao nhiêu quả?
-GV nêu:Ta có thể tìm số cam trong rổ như sau: 12 x = 8 (quả)
Như vậy ta có:(12 : 3) x 2 = 12 x = 8
-HD HS nêu bài giải của bài toán
* Vậy muốn tìm của số 12 ta làm thế nào?
-Hãy tính của 15.
Hãy tính của 24
Muốn tìm phân số của một số ta làm như thế nào? 
Hoạt động 2: Thực hành
Bài tập 1:
Cho HS đọc yêu cầu đề bài
Bài toán cho biết gì?
Bài toán hỏi gì?
Yêu cầu HS làm bài vào phiếu bài tập.
-GV cùng HS sửa bài - nhận xét
Bài tập 2:
Yêu cầu HS đọc đề bài
Bài toán cho biết gì?
Bài toán hỏi gì?
Yêu cầu HS giải vào vở
GV chấm một số vở – nhận xét.
4. Củng cố 
Muốn tìm phân số của một số ta làm như thế nào? .
Nhận xét tiết học.
5. Dặn dò: 
Làm bài tập 3
Chuẩn bị bài: Phép chia phân số
Hát 
-1HS sửa bài
Bài giải:
May 3 chiếc túi hết số mét vải là:
(m)
Đáp số:2 m vải
HS nhận xét
-HS nghe, nhắc lại tựa bài.
-HS trả lời:
Mẹ đã biếu bà 12 : 3 = 4 quả cam.
-HS đọc lại bài toán
-HS quan sát và trả lời
+số cam trong rổ gấp đôi số cam trong rổ.
+ Ta lấysố cam trong rổ nhân với 2. 
+số cam trong rổ là 12 : 3 = 4(quả)
+số cam trong rổ là 4 x 2 = 8(quả)
- của 12 quả cam là 8 quả
HS nhắc lại cách giải bài toán: Để tìm của số 12 ta làm như sau:
 (12 : 3) x 2 = 8
+ HS nhắc lại 
Bài giải:
số cam trong rổ là:
12 x = 8 (quả)
Đáp số: 8 quả cam
* Muốn tìmcủa số 12 ta lấy số 12 nhân với 
	của 15 là: 15 x = 10
	của 24 là: 24 x = 18
Muốn tìm phân số của một số ta lấy số đó nhân với số phần .
-HS đọc yêu cầu đề bài, 1HS làm bảng phụ+ cả lớp làm phiếu bài tập.
Tóm tắt:
Một lớp:35 HS
Khá: tổng số HS
Số HS khá:HS?
Bài giải:
Số HS xếp loại khá là
35 x = 21 (học sinh)
Đáp số:21 (học sinh)
-HS đọc đề bài, ghi tóm tắt và giải vào vở + 1HS giải vào bảng phụ.
Tóm tắt:
Chiều dài:120m
Chiều rộng=chiều dài:  m?
Bài giải:
Chiều rộng của sân trường là:
120 x= 100 (m)
Đáp số:100 m
2HS nêu
HS nhận xét tiết học.
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
* & *
TOÁN
TIẾT 125:PHÉP CHIA PHÂN SỐ
I.MỤC TIÊU:
Kiến thức - Kĩ năng: 
HS biết thực hiện phép chia phân số: Lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ hai đảo ngược.
Thái độ:
 -GD hs tính cẩn thận.
II.CHUẨN BỊ:
Bảng phụ
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU	
TG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1’ 
5’
1’
14’
15’
3’
Khởi động: 
Bài cũ: Tìm phân số của một số
GV yêu cầu HS sửa 3 làm ở nhà
GV chấm 3 vở – nhận xét
GV nhận xét bài cũ
Bài mới: 
Giới thiệu: 
Các em đã biết cách thực hiện phép nhân các phân số,bài học hôm nay sẽ giúp các em biết thực hiện phép chia các phân số.
Hoạt động1: Giới thiệu phép chia phân số
GV nêu ví dụ: Hình chữ nhật ABCD có diện tích m2, chiều rộng m. Tính chiều dài hình đó.
Yêu cầu HS nhắc lại cách tính chiều dài của hình chữ nhật khi biết diện tích & chiều rộng của hình đó.
GV ghi bảng: : 
GV nêu cách chia: Lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ hai đảo ngược lại.
Phân số đảo ngược của phân số là phân số nào?
GV hướng dẫn HS chia:
 : = x = 
Chiều dài của hình chữ nhật là: m
* Để thực hiện phép chia hai phân số ta làm như thế nào?
Yêu cầu HS thử lại bằng phép nhân (lấy chiều dài x chiều rộng = diện tích)
Yêu cầu HS tính nháp: : 
Hoạt động 2: Thực hành
Bài tập 1: 
Yêu cầu HS viết phân số đảo ngược .
GV nhận xét
Bài tập 2
 Gọi HS đọc YC đề bài 
Cho HS nêu lại cách thực hiện chia cho phân số sau đó làm bài
Yêu cầu HS thực hiện phép chia
GV nhận xét
Bài tập 3 :
 HS đọc YC đề bài 
Bài tập này nhằm nêu lên mối quan hệ giữa phép nhân & phép chia phân số (tương tự như đối với số tự nhiên)
GV nhận xét
Bài tập 4:
Yêu cầu HS đọc đề bài
Bài toán cho biết gì?
Bài toán hỏi gì?
Yêu cầu HS giải vào vở
GV chấm một số vở – nhận xét.
Củng cố - Dặn dò: 
Nêu cách thực hiện chia hai phân số
Nhận xét tiết học.
Về nhà làm BT3b và Chuẩn bị bài: Luyện tập
Hát 
1HS lên bảng sửa bài
Bài giải:
Số học sinh nữ của lớp 4A là:
16 x = 18 (học sinh)
Đáp số:18 học sinh
HS nhận xét
-HS nhắc lại tựa bài.
 A ?m B
 m2
 m
 D C
-HS nhắc lại công thức tính chiều dài hình chữ nhật khi biết diện tích & chiều rộng hình đó: lấy diện tích chia cho chiều rộng.
Là 
* Lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ hai đảo ngược.
HS thử lại bằng phép nhân
HS làm nháp
HS tiếp nối nhau nêu kết quả
.
-HS đọc.Tính
3 HS lên bảng làm bài.Cả lớp nháp
a/ =; b/ .
c/ 
-HS đọc.Tính
HS thực hiện từng nhóm ba phép tính
a/ 
-HS đọc đề bài, ghi tóm tắt và giải vào vở + 1HS giải vào bảng phụ.
Tóm tắt:
Hình chữ nhật
Diện tích:m2
Chiều rộng:m
Chiều dài:?
Bài giải:
Chiều dài của hình chữ nhật là:
(m)
Đáp số:m
2HS nêu - HS khác nhận xét
* & *