Giáo án Luyện từ và câu Lớp 4 - Tuần 15 đến 18

Ngày: 24/11/2009 Tuần: 15
Môn: Luyện từ và câu
BÀI: MỞ RỘNG VỐN TỪ: ĐỒ CHƠI, TRỊ CHƠI
 I.MỤC ĐÍCH - YÊU CẦU:
HS biÕt thêm tªn mét sè ®å ch¬i, trß ch¬I (BT1,BT2),phân biệt nh÷ng ®å ch¬i cã lỵi, nh÷ng ®å ch¬i cã h¹i.(BT3); nêu được tõ ng÷ miªu t¶ t×nh c¶m, th¸i ®é cđa con ngưêi khi tham gia c¸c trß ch¬i.(BT4) 
II.CHUẨN BỊ:
Bảng phụ cã viÕt s½n néi dung BT1, BT3.
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Khởi động :
Bài cũ:
Hái: C©u hái ngoµi dïng ®Ĩ hái cßn dïng ®Ĩ lµm g×? Cho VD. 
GV nhËn xÐt vµ ghi ®iĨm
Bµi míi:
Hoạt động 1: Giíi thiƯu bµi
Hoạt động 2: LuyƯn tËp
Bµi 1: Gäi HS ®äc yªu cÇu.
Cho HS quan s¸t tranh vµ nªu tªn c¸c trß ch¬i.
GV kÕt luËn.
Bµi 2: GV gäi HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
Thùc hiƯn theo nhãm: KĨ tªn c¸c trß ch¬i d©n gian, hiƯn ®¹i
Gäi HS thùc hiƯn trªn b¶ng líp. 
GV g¾n lªn b¶ng c¸c trß ch¬i, ®å ch¬i.
Cho HS ghi vë.
Bµi 3: Yªu cÇu ®äc bµi.
Gäi HS lªn g¹ch dưíi c¸c tõ nghi vÊn. 
GV kÕt luËn.
Bµi 4: Yªu cÇu HS ®äc yªu cÇu cđa bµi. 
Yªu cÇu: HS tù t×m vµ nªu tªn c¸c ®å ch¬i cã Ých, cã h¹i.
Mçi HS tù thùc hiƯn c©u hái vµ nªu tr­íc líp. 
GV kÕt luËn.
GV chèt l¹i c©u tr¶ lêi ®ĩng
Bµi 5: Thùc hiƯn yªu cÇu vµ lµm bµi.
Củng cố – Dặn dò:
- NhËn xÐt giê häc.
-Lµm BT 4 vµ chuÈn bÞ bµi sau
-1HS tr¶ lêi - líp theo dâi.
.
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- HS thùc hiƯn trong phiÕu häc tËp.
- HS tr×nh bµy bµi cđa m×nh. - Líp nhËn xÐt. 
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- HS thùc hiƯn.
- HS lÇn lưỵt tr¶ lêi c©u hái- Líp nhËn xÐt. 
-2 HS ®äc yªu cÇu.
- HS thùc hiƯn yªu cÇu cđa bµi. 
- Líp nhËn xÐt bỉ sung.
- HS ®äc bµi.
- 1 HS nªu kh¸i niƯm c©u hái.
- C¸c nhãm thùc hiƯn.
- NhËn xÐt, bỉ sung.
Mçi HS ®Ỉt c©u víi c¸c t õ trªn.
HS thùc hiƯn yªu cÇu vµ lµm bµi.
- HS vỊ nhµ lµm bµi tËp.
Các ghi nhận, lưu ý:
Ngày: 26/11/2009 Tuần: 15
Môn: Luyện từ và câu
BÀI: GIỮ PHÉP LỊCH SỰ KHI ĐẶT CÂU HỎI
I.MỤC ĐÍCH - YÊU CẦU:
HS nắm được phÐp lÞch sù khi hái chuyƯn ngưêi kh¸c : biết thưa gửi, xưng hơ phù hợp với quan hệ giữa mình và người được hỏi; tránh những câu hỏi tị mị hoặc làm phiền lịng người khác (ND ghi nhớ)
Nhận biết được quan hƯ giữa các nhân vật qua lời đối đáp (BT1, BT2 mục III)
 II.CHUẨN BỊ:
B¶ng phơ cã viÕt s½n BT 2; kÕt qu¶ BT2.
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Khởi động:
Bµi cũ:
Gäi HS lµm BT 1, 2 tiÕt trưíc.
1 HS lµm BT 3c.
GV nhËn xÐt vµ ghi ®iĨm.
Bµi míi:
Hoạt động 1: Giíi thiƯu bµi.
Hoạt động 2: T×m hiĨu VD
Bµi tËp 1:
Gäi HS ®äc yªu cÇu vµ ND cđa bµi.
Cho HS th¶o luËn nhãm 2.
HS tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn.
GV kÕt luËn:
C©u hái: MĐ ¬i, con tuỉi g×?
Tõ ng÷ thĨ hiƯn th¸i ®é lƠ phÐp:
Lêi gäi: MĐ ¬i.
Bµi tËp 2:
Gäi HS ®äc yªu cÇu vµ ND.
Cho HS lµm BT vµ nhËn xÐt.
GV chèt l¹i kiÕn thøc.
Bµi tËp 3: 
HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
Trao ®ỉi vµ nhËn xÐt.
GV kÕt luËn
Gäi HS nªu ghi nhí.
Hoạt động 3: LuyƯn tËp
Bµi 1:
Gäi HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
HD HS thùc hiƯn vµ ch÷a bµi.
Gäi HS tr×nh bµy bµi trªn b¶ng 
GV nhËn xÐt, bỉ sung
Bµi 2:
GV gäi HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
Gäi c¸c nhãm lªn tr×nh bµy bµi cđa nhãm m×nh.
Yªu cÇu HS so s¸nh c¸c nhãm c©u hái.
GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn
Củng cố – Dặn dò:
-NhËn xÐt giê häc.
-VỊ nhµ lµm BT 2, 3 vµo vë vµ chuÈn bÞ bµi sau.
- HS tr¶ lêi - líp nhËn xÐt.
- 2 HS ®äc.
- HS thùc hiƯn.
- HS lÇn lưỵt tr¶ lêi c©u hái- Líp nhËn xÐt. 
- Gäi HS nªu kÕt luËn.
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- C¸c nhãm th¶o luËn vµ tr×nh bµy.
- Líp nhËn xÐt bỉ sung.
- 2 HS ®äc.
- HS thùc hiƯn.
- HS ch÷a bµi.
- 2 HS ®äc.
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- C¸c nhãm th¶o luËn vµ tr×nh bµy.
- Líp nhËn xÐt bỉ sung.
-1 HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
-2 HS ®äc c¸c c©u hái trong bµi: C¸c em nhá vµ cơ giµ.
- HS vỊ nhµ lµm bµi tËp.
Các ghi nhận, lưu ý:
Ngày: 01/12/2009 Tuần: 16
Môn: Luyện từ và câu
BÀI: MỞ RỘNG VỐN TỪ: ĐỒ CHƠI, TRỊ CHƠI (tt)
I.MỤC ĐÍCH - YÊU CẦU:
HS biÕt dựa vào mục đích, tác dụng để phân loại mét sè trß ch¬I quen thuộc (BT1); tìm mét sè thµnh ng÷ tơc ng÷ liªn quan ®Õn chđ ®iĨm (BT2). Bước đầu BiÕt sư dơng c¸c thµnh ng÷ tơc ng÷ ®ã trong nh÷ng t×nh huèng cơ thĨ.(BT3).
II.CHUẨN BỊ:
Bảng phụ cã viÕt s½n néi dung BT1, BT2.
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Khởi động:
Bµi cũ:
Hái: Khi ®Ỉt c©u hái ta ph¶i lưu ý ®Ỉt c©u hái như thÕ nµo?
GV nhËn xÐt vµ ghi ®iĨm.
Bµi míi:
Hoạt động 1: Giíi thiƯu bµi
Hoạt động 2: LuyƯn tËp
Bµi 1: 
Gäi HS ®äc yªu cÇu. 
Cho HS nãi c¸ch ch¬i c¸c trß ch¬i mµ c¸c em chưa biÕt. 
Th¶o luËn vµ lµm bµi trong phiÕu häc tËp.
TC rÌn luyƯn søc m¹nh: kÐo co, vËt.
TC rÌn luyƯn sù khÐo lÐo: nh¶y d©y, lß cß, ®¸ cÇu.
TC rÌn luyƯn trÝ tuƯ: « ¨n quan, cê tưíng, xÕp h×nh.
GV kÕt luËn.
Bµi 2: GV gäi HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
Thùc hiƯn theo nhãm: HiĨu nghÜa vµ ®¸nh dÊu vµo « chØ nghÜa ®ĩng cđa c¸c c©u thµnh ng÷.
Gäi HS thùc hiƯn trªn b¶ng líp. 
GV kÕt luËn.
Bµi 3: Yªu cÇu ®äc bµi.
HD HS chän c©u thµnh ng÷, tơc ng÷ thÝch hỵp ®Ĩ khuyªn b¹n.
GV gäi HS nèi tiÕp nãi lêi khuyªn b¹n.
GV nhËn xÐt, bỉ sung.
Củng cố – Dặn dò:
- NhËn xÐt giê häc.
- Lµm BTTV vµ chuÈn bÞ bµi sau
-1HS tr¶ lêi - líp theo dâi.
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- HS thùc hiƯn trong phiÕu häc tËp.
- HS tr×nh bµy bµi cđa m×nh.
- Líp nhËn xÐt. 
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- HS thùc hiƯn.
- Líp nhËn xÐt. 
- HS ®äc bµi.
- 1HS thùc hiƯn.
- C¸c nhãm thùc hiƯn. NhËn xÐt, bỉ sung.
ViÕt vµo vë c©u ®Çy ®đ.
- HS vỊ nhµ lµm bµi tËp.
Các ghi nhận, lưu ý:
Ngày: 03/12/2009 Tuần: 16
Môn: Luyện từ và câu
BÀI: CÂU KỂ
I.MỤC ĐÍCH - YÊU CẦU:
HS hiĨu thÕ nµo lµ c©u kĨ vµ t¸c dơng cđa c©u kĨ. (ND ghi nhớ)
Nhận biết được c©u kĨ trong ®o¹n v¨n (BT1, mục III) ; biÕt ®Ỉt mét vµi c©u kĨ ®Ĩ kĨ, t¶, tr×nh bµy ý kiÕn. (BT2).
II.CHUẨN BỊ:
B¶ng phơ cã viÕt s½n kÕt qu¶ BT1, 2, 3.
III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Khởi động:
Bài cũ:
Gäi HS lµm BT 2 tiÕt trưíc.
1 HS lµm BT 3.
GV nhËn xÐt vµ ghi ®iĨm.
Bµi míi:
Hoạt động 1 : Giíi thiƯu bµi
Hoạt động 2 : T×m hiĨu VD
Bµi tËp 1: 
Gäi HS ®äc yªu cÇu 
Cho HS th¶o luËn nhãm 2.
HS tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn.
GV kÕt luËn: C©u ®ưỵc in ®Ëm trong bµi lµ c©u hái vỊ mét ®iỊu chưa biÕt. Cuèi c©u cã dÊu chÊm hái.
Bµi tËp 2:
Gäi HS ®äc yªu cÇu vµ ND.
Cho HS nhËn xÐt: C©u ®ã dïng ®Ĩ lµm g×?
GV chèt l¹i kiÕn thøc: C¸c c©u trong bµi dïng ®Ĩ giíi thiƯu, miªu t¶, hoỈc kĨ vỊ mét sù viƯc. Cuèi c¸c c©u trªn cã dÊu chÊm. §ã lµ c¸c c©u kĨ.
Bµi tËp 3: 
HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
Trao ®ỉi vµ nhËn xÐt.
GV kÕt luËn: B¶ng phơ
Gäi HS nªu ghi nhí.
Hoạt động 3: LuyƯn tËp
Bµi 1: 
Gäi HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
HD HS thùc hiƯn vµ ch÷a bµi.
Gäi HS tr×nh bµy bµi trªn b¶ng
GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn
Bµi 2: 
GV gäi HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
Gäi HS lªn tr×nh bµy bµi cđa m×nh.
GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn
Củng cố – Dặn dò:
- NhËn xÐt giê häc.
-VỊ nhµ lµm BT 2, 3 vµ chuÈn bÞ bµi sau.
- HS tr¶ lêi
- HS thùc hiƯn- Líp nhËn xÐt, bỉ sung.
- 2 HS ®äc.
- HS thùc hiƯn.
- HS lÇn lưỵt tr¶ lêi c©u hái- Líp nhËn xÐt. 
- Gäi HS nªu kÕt luËn.
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- C¸c nhãm th¶o luËn vµ tr×nh bµy.
- Líp nhËn xÐt bỉ sung.
- 2 HS ®äc.
- HS thùc hiƯn.
- HS ch÷a bµi
- 2 HS ®äc yªu cÇu.
- C¸c nhãm th¶o luËn vµ tr×nh bµy.
- Líp nhËn xÐt bỉ sung.
-1 HS ®äc yªu cÇu cđa bµi.
-Thùc hiƯn bµi theo yªu cÇu.
- HS vỊ nhµ lµm bµi tËp.
Các ghi nhận, lưu ý:
Ngày : 08/12/2009 tuần 17
Môn: Luyện từ và câu	
	Bài: CÂU KỂ AI LÀM GÌ?	
MỤC ĐÍCH YÊU CẦU:
- HS nắm được cấu tạo cơ bản của câu kể ai – làm gì?.(ND ghi nhớ).
- Nhận biết được câu kể ai – làm gì? Trong đoạn văn và xác định được chủ ngữ và vị ngữ trong mỗi câu (BT1, BT2, mục III); viết được đoạn văn kể việc đã làm trong đó có dùng câu kể Ai làm gì? (BT3, mục III).
ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
Giấy khổ to.
Bảng phụ.
SGK, VBT
CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:
Các hoạt động của GV
Các hoạt động của HS
Bài cũ: Câu kể
- HS làm lại BT 2.
- GV nhận xét
Bài mới:
Giới thiệu bài: Câu kể Ai làm gì?
2) Hướng dẫn: 
+ Hoạt động 1: Phần nhận xét
Bài tập 1và 2:
- GV cùng HS phân tích, làm mẫu câu 2.
Câu: Người lớn đánh trâu ra cày.
Từ ngữ chỉ hoạt động: đánh trâu ra cày.
Từ ngữ chỉ người hoặc vật hoạt động: người lớn.
- GV phát phiếu kẻ bảng để HS troa đổi theo cặp, phân tích tiếp những câu còn lại (không phân tích câu 1 vì câu ấy không có từ chỉ hoạt động).
- GV nhận xét.
Bài tập 3:
- GV đặt câu hỏi mẫu cho câu thứ 2
Người lớn làm gì?
Ai đánh trâu ra cày?
- Cả lớp và GV nhận xét.
+ Hoạt động 2: Phần ghi nhớ
- GV viết sơ đồ phân tích cấu tọa mẫu và giải thích câu kể Ai làm gì? Thường gồm 2 bộ phận
+ Bộ phận 1 chỉ người (vật) hoạt động gọi là chủ ngữ.
+ Bộ phận 2 chỉ hoạt động trong câu gọi là vị ngữ
+ Hoạt động 3: Luyện tập
Bài tập 1:
- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân tìm các câu kể mẫu Ai làm gì? Trong đoạn văn.
- GV chốt.
Cha tôi .... quét sân.
Mẹ ..... .....mùa sau.
Chị tôi ..... xuất khẩu.
Bài tập 2:
- GV chốt
Cha/ làm cho tôi ........... quét sân
 CN VN
Mẹ/ đựng hạt giống ..... mùa sau.
 CN VN
Chị tôi/ đan nón ............... xuất khẩu.
 CN VN
Bài tập 3:
- GV lưu ý: Sau khi viết xong đoạn văn gạch dưới bằng viết chì nhung câu là câu kể Ai làm gì?
- GV nhận xét
3. Củng cố – Dặn dò:
- Làm bài tập 3 vào VBT. 
- Nhận xét tiết học.
- Chuẩn bị bài: Vị ngữ trong câu kể Ai làm gì?.
- 2 HS nối tiếp nhau đọc yêu cầu bài.
- HS trình bày kết quả.
- HS đọc yêu cầu bài.
- HS tiếp đọc vào phiếu và trình bày kết quả.
- Trả lời câu hỏi: Ai – làm gì? (con gì, cái gì?)
- Trả lời câu hỏi: làm gì?
- 2, 3 HS đọc ghi nhớ.
- HS đọc yêu cầu bài.
- HS phát biểu ý kiến.
- Mời 3 HS lên bảng gạch dưới 3 câu kể Ai làm gì?
- HS đọc yêu cầu bài.
- Trao đổi nhóm đôi để xác định bộ phận C – V trong mỗi câu tìm được ở BT 1.
- Mời 3 HS lên bảng làm.
- HS đọc yêu cầu bài.
- HS đọc bài làm của mình.
Các ghi nhận, lưu ý:
Ngày: 10/12/2009 Tuần 17
Môn: Luyện từ và câu	
	Bài: VỊ NGỮ TRONG CÂU KỂ : AI LÀM GÌ?	
MỤC ĐÍCH YÊU CẦU:
- HS nắm được kiến thức cơ bản để phục vụ cho việc nhận biết vị ngữ trong câu kể Ai làm gì? (ND ghi nhớ)
Nhận biết và bước đầu tạo được kiểu câu kể Ai – làm gì?, theo yêu cầu cho trước, qua thực hành luyện tập
ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
Giấy khổ to.
Bảng phụ, tranh theo SGK.
SGK, VBT
CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:
Các hoạt động của GV
Các hoạt động của HS
Bài cũ: Câu kể Ai làm gì?
- 2 HS đọc đoạn văn của mình.
- 2 HS đặt 2 câu kể Ai làm gì?
- GV nhận xét
Bài mới:
Giới thiệu bài: Vị ngữ trong câu kể Ai làm gì?
2) Hướng dẫn: 
+ Hoạt động 1: Phần nhận xét
a) Yêu cầu 1
- GV nhận xét: đọan văn có 6 câu, 3 câu đầu là câu kể Ai làm gì?
Câu 1: Hàng trăm ..... về bãi.
Câu 2: Người ......... nườm nượp.
Câu 3: Mấy anh ........... rộn ràng
b) Yêu cầu 2, 3
- GV nhận xét.
Câu 1: VN: đang tiến về bãi
Câu 2: VN: kéo về nườm nượp
Câu 3: VN: khua chiêng rộn ràng
- Vị ngữ của 3 câu đều nêu hoạt động của người, vật trong câu.
c) Yêu cầu 4
- GV chốt: ý b: Vị ngữ do ĐT và các từ kèm theo (cụm ĐT) tạo thành.
+ Hoạt động 2: Phần ghi nhớ
- GV mời 1, 2 HS nêu ví dụ cho phần ghi nhớ.
+ Hoạt động 3: Luyện tập
Bài tập 1:
- GV nhận xét và chốt: câu 3, 4 5, 6, 7.
Bài tập 2
- Yêu cầu HS làm vào VBT.
- GV chốt.
 Đàn cò trắng – bay lượn trên cánh đồng
 Bà em – kể chuyện cổ tích
 Bộ đội – giúp dân gặt lúa.
Bài tập 3:
- GV nêu yêu cầu bài, hướng dẫn HS quan sát tranh chú ý nói từ 3 – 5 câu miêu tả hoạt động của các nhân vật trong tranh theo mẫu Ai làm gì?
- GV nhận xét
3. Củng cố – Dặn dò:
- Làm bài tập 3 vào vở. 
- Nhận xét tiết học.
- Chuẩn bị bài: Ôn tập.
- 2 HS nối tiếp nhau đọc yêu cầu bài tập.
- Cả lớp đọc thầm đoạn văn, tìm các câu kể và nêu ý kiến.
- HS làm việc cá nhân vào VBT.
- Mời 3 HS lên bảng làm vào bảng kết hợp nêu ý nghĩa của vị ngữ.
- HS suy nghĩ chọn ý đúng và phát biểu.
- 3, 4 HS đọc ghi nhớ.
- HS đọc yêu cầu bài tìm câu kể Ai làm gì? Trong đoạn văn.
- HS phát biểu ý kiến.
- HS đọc yêu cầu bài.
- HS phát biểu ý kiến.
- Mời 1 HS làm vào bảng phụ.
- HS quan sát tranh, suy nghĩ, nêu ý kiến.
Các ghi nhận, lưu ý: HS khá giỏi nói` được ít nhất 5 câu kể Ai làm gì? Tả hoạt động của các nhân vật trong tranh (BT3, Mục III)